پرونده مدلینگ های زیرزمینی روی میز پلیس

به گزارش «وبلاگ‌نیوز» روزنامه شهروند نوشت: آدرس خانه مدلینگ ها سر راست است، سیستم رایانه ای، اینترنت، فیلترشکن، شبکه های اجتماعی. در فیس بوک و اینستاگرام، پشت به پشت صفحه های شخصی، مدلینگ های زیرزمینی برو بیایی به راه انداخته اند. به ظاهر برای خودشان حریم امنی ساخته اند؛ بی پنجره و بی دیوار. از آتلیه های زیرزمینی به شبکه های اجتماعی کوچ کرده اند؛ روی صفحه های شان تنها خودنمایی است، ژست پشت ژست، عکس پشت عکس و بزرگترین دغدغه زندگی شان این است که «ما صنعت گر مد هستیم».

طرفداران مجازی در دنیای مانکن ها
داستان انتشار عکس های شخصی آن هم به صورت خود خواسته با چالشی عظیم روبه رو است. سوءاستفاده از عکس های شخصی و کلاهبرداری و اخاذی ها از دختران در پرونده های دادسرایی مسئولان را با چالش بزرگ ناامنی در جامعه روبه رو کرده است. با گسترش کاربران شبکه های اجتماعی، این روزها واژه ها و مشاغل زیادی تحریف شده اند، صفحات فیس بوک پر شده است از دختران و پسرانی که واژه مدلینگ در بیوگرافی شان تعریف می شود. رشد زیرزمینی شبکه های مدلینگ در ایران کسب و کاری جدید به راه انداخته. پای فضای مجازی که به عصر ارتباطات باز شد، راه جدیدی برای شهرت پیدا کردند. با یک عضویت ساده در شبکه های اجتماعی، عکس های هنری انداختند و این گونه وارد دنیای زیرزمینی مدلینگ ها شدند، آن هم چه دنیایی. «هر که بیشتر لایک دریافت کند، سوپر مدل تر است». رویاهایشان، بوی ساده لوحی می دهد. با همین رویای پوشالی، عکس می اندازند، فتوشاپ می کنند و خودشان را در معرض دید قرار می دهند. همین رویای پوشالی را یدک می کشند و هرگز نمی دانند ته این ماجرا می تواند به سادگی همان ساده لوحی شان به بیراهه ختم شود.
اسمش را مدل، مانکن، فشن گذاشته اند اما درواقع همه این واژه ها در شبکه های زیر زمینی، به معضلی همراه با اقدام مجرمانه تبدیل شده است. حالا دیگر تنها با چند کلیک و چند عکس می توان به دنیای مدلینگ ها وارد شد، دختران و پسران جوان در صفحه های مختلف پشت نقاب های فضای مجازی و آرایش های عاریه مانوری به راه انداخته اند؛ قدرت زیبایی، فشن و مدلینگ. با آرایش ها و جراحی های امروزی خیلی هایشان شبیه هم شده اند با چشمانی درشت و رنگی، اندامی لاغر و لباس هایی نیمه برهنه. آنقدر رنگ مو و مدل آرایش شان را عوض می کنند و در مقابل لنز دوربین ادا و اطوار در می آورند تا لایک هایشان بالا برود تا از رقبا عقب نمانند.

انهدام شبکه بزرگ مدلینگ های زیرزمینی
درحالی که معضل مدلینگ های غیرمجاز این روزها امنیت جامعه را به خطر انداخته است، عملیات عنکبوتی پلیس و ماموران سپاه پاسداران بوشهر از شناسایی تا دستگیری فعالان اصلی یکی از شبکه های زیر زمینی مدلینگ در فضاهای مجازی خبر داد. با این حال این اولین بار نیست که این شبکه ها زیر ذره بین مسئولان قرار می گیرند. ۵ سال پیش وقتی شبکه های اجتماعی راهشان را به دنیای تبادل ارتباطات باز کردند و به دل کاربران اینترنتی نشستند پدیده مدلینگ در این فضا رشد کرد. با این حال در آخرین روزهای سال ۹۳ شبکه ای بزرگ از مدلینگ های زیرزمینی در بوشهر متلاشی شد. حیدر بحرانی، رئیس کل دادگستری استان بوشهر در رابطه با این خبر گفت: «با تلاش پاسداران حریم امنیت سپاه امام صادق (ع) و همکاری استانداری، بخشی از مهم ترین عناصر مروج فساد در فضای مجازی استان بوشهر دستگیر و منهدم شدند.
در نیمه دوم سال ۹۳ عملیات انهدام شبکه تولیدکنندگان محتوای غیراخلاقی در شبکه های اجتماعی که به عملیات عنکبوت معروف است در حوزه های مستهجن و غیراخلاقی، شکل دهی به مسائل ترویج ابتذال به وسیله مدلینگ و درنهایت قبح شکنی از مقدسات دین در دستور کار پاسداران حریم امنیت سپاه امام صادق(ع) استان بوشهر قرار گرفته بود. این شبکه با سوءاستفاده از فضای مجازی و با حمایت گروه های مخفی توانسته بود در مدت ۲ سال فعالیت در پوشش موضوعات فرهنگی – اجتماعی جوانان بسیاری را در بوشهر و برخی دیگر از استان ها با شیوه های جذاب و فریبنده به دام خود گرفتار کرده و آسیب های جدی به خانواده ها وارد کند. بیشترین متهمانی که در این فضا فعالیت داشتند در مرکز این استان بوده طوری که تاکنون در مجموع سه فاز ۱۷۰ سوژه شناسایی شده است که ۱۱۰ مورد آن مربوط به فاز نخست مدلینگ است. تاکنون براساس اولویت بندی ۳۴ مورد عملیاتی شده و در همین راستا تاکنون ۱۷ مورد بازرسی از محل کار و منزل، ۱۶ استودیو تعطیل، ۹ متهم بازداشت، ۳۴نفر به دادگاه احضار و بازجویی شده اند، ۱۰ نفر در نوبت احضار و به بیش از ۴۰ نفر نیز تذکر داده شده است. بیش از ۱۱۰ صفحه و پروفایل در حوزه های یادشده در فضای مجازی استان بوشهر درحال فعالیت بودند که گردانندگان اصلی آنها شناسایی و ۴۴ نفر برای پاسخگویی به مراجع قضایی احضار شده و بخشی از صفحات مدنظر با دستور قضایی مسدود شد و بخش دیگری نیز درحال حذف هستند».

میانگین سنی در دنیای مدل ها
در ایران چند مرکز مدلینگ رسمی و قانونی وجود دارد. خیلی از مدل ها یا به صورت زیرزمینی با شبکه های مدلینگ کار می کنند یا با دوربین های شخصی شان به صورت انفرادی پا به دنیای مد گذاشته اند . با این حال سنین جوانی اوج نیاز دخترها و پسرها برای جلب توجه و دیده شدن است و به همین خاطر سن وارد شدن به دنیای مدلینگ ها معمولا کمتر از ۳۰ سالگی است. بررسی ها نشان می دهد میانگین سنی دستگیرشدگان در آخرین پرونده های مشابه، بین ۱۸ تا ۲۸ سال است.

چگونه وارد دنیای مدلینگ های زیرزمینی نشویم؟
رئیس کل دادگستری استان بوشهر در رابطه با تشکیل شبکه های غیرمجاز مد گفت: «شکل گیری پدیده مدلینگ توسط برخی عکاسی ها، آرایشگاه ها، مزون ها و مدل های خانم با ترغیب برخی از زنان و دختران و الگو برداری از شبکه های غربی و ماهواره ای اقدام به عکاسی و فیلمبرداری مغایر حریم خانوادگی و مبتذل می کردند. این شبکه با تکثیر عکس های مدلینگ، عروس و داماد، فیسبوکی و اسپورت به صورت عکاسی زیر زمینی و یا در استودیو عکاسی، آنها را برای تبلیغ و جلب مشتری به واحدهای صنفی مزون عروس و آرایشگاه زنانه ارسال کرده و یا این تصاویر و فیلم ها در سایت ها و شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام منتشر می شد.
برخی از متهمان با برگزاری مسابقه مدلینگ در یکی از شبکه های اجتماعی غیرمجاز و تعیین جایزه برای نفرات اول تا سوم، کاربران عضو این شبکه ها را به مدل شدن و گرفتن عکس های غیراخلاقی و بارگذاری آن در پروفایل خود ترغیب می کردند. انهدام این شبکه توسط سپاه و مرجع قضایی این استان هشداری جدی به کسانی است که فکر می کنند در شبکه های اجتماعی توانسته اند خانه ای امن برای فعالیت های مجرمانه خود ایجاد کنند.»

مدل هایی که می خواهند دیده شوند
عبدالرضا طرزی، دادیار سابق دادسرای جرایم رایانه ای که تاکنون پرونده های زیادی درخصوص مدلینگ را بررسی کرده است به «شهروند» گفت: «بحث مدلینگ و فعالیت های آنها در شبکه های اجتماعی تقریبا از ۵ سال پیش آن هم با انتشار عکس یک زن به عنوان مدل آغاز شد و بعد از آن نیز گسترش یافت. افزایش فعالیت های مدلینگ ها در فضای مجازی از زمانی گسترش یافت که مردم استفاده نادرست از شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک و بعد از آن نیز اینستاگرام و حتی وایبر و تانگو را یاد گرفتند. از زمانی که این شبکه های اجتماعی راه اندازی شد هیچ کس از آنها استفاده نادرست نمی کرد و پیج های مدلینگ ها هم فعال نبود. اما آموزش شبکه های اجتماعی کافی بود تا کاربران فعالیت های خود را آغاز کنند. عده ای با انتشار عکس های غیر مجاز با پوشش های نامناسب آن هم اغلب از زنان پیج هایی در همین شبکه ها راه اندازی کردند و فعالیتشان را تحت عنوان تبلیغات لباس کلید زدند. تا جایی که در همین تهران حدود دو سال پیش بزرگترین پرونده مدلینگ با ۶۰ متهم که ۵۷ نفر آنها زن بودند را شناسایی و دستگیر کردیم.»
طرزی ادامه می دهد: «تابه حال پرونده های زیادی را درخصوص مدلینگ در شبکه های اجتماعی بررسی کردم و در بیشتر آنها این زنان بودند که مورد آسیب های جدی قرار گرفتند. در این گونه پرونده ها معمولا زنان با مراجعه به یک آتلیه غیر مجاز خود را در معرض نمایش می گذارند. اینگونه آتلیه ها با جذب زنان به عنوان مدل از آنها سوءاستفاده می کنند و عکس های مشتریان خود را با پوشش های نامناسب در فضای مجازی منتشر می کنند. خیلی از این زنان خودشان با پای خودشان به این آتلیه ها مراجعه کرده و تمایل زیادی به انتشار عکس هایشان در فضای مجازی دارند. این گونه زنان و حتی مردانی که تمایل به انتشار عکس های نامناسب خود دارند، از لحاظ روانشناسی تمایل به شهرت دارند. در بیشتر پرونده های مدلینگی که بررسی کردم هیچ کدام از این زنان درآمد خیلی خوبی هم نداشتند و شاید برای هر بار مدلینگ شدن بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان پول گرفته بودند. این نشان می دهد زنانی که با پای خودشان به سراغ مدلینگ می روند؛ تنها به دنبال مطرح شدن هستند. آنها هیچ دلیل دیگری برای این کارشان نداشتند. چون خودشان هم می دانند که از عکس های نامناسب آنها سوءاستفاده می شود.»
این دادیار دادسرای جرایم رایانه ای در ادامه صحبت های خود می گوید: «زنانی هم هستند که با مراجعه به آتلیه های غیر مجاز حاضر به انتشار عکس خود در یک ژورنال خاص می شوند اما نمی خواهند که عکس هایشان در شبکه های اجتماعی منتشر شود. این گونه زنان معمولا طعمه قرار می گیرند و با اعتماد به صاحب آتلیه عکس هایی به عنوان مدل می گیرند. ولی خیلی از عکس های آنها در فضای مجازی و در شبکه های اجتماعی که بیشترشان همان فیس بوک و اینستاگرام است به معرض نمایش گذاشته می شود. در پرونده های مشابه با وجودی که این زنان خودشان متهم هستند و با پوشش نامناسب اقدام به گرفتن عکس برای ژورنال کرده اند ولی شاکی پرونده هم می شوند و از صاحب آتلیه به خاطر انتشار عکس شان شکایت می کنند. برخی از این زنان نیز اصلا کارشان مدلینگ نیست و تنها برای گرفتن یک عکس شخصی و ساده به آتلیه های غیرمجاز مراجعه می کنند. اما پس از مدتی عکس هایشان را در شبکه های اجتماعی آن هم تحت عنوان مدل می بینند.»
طرزی درخصوص مجازات هایی که به این متهمان داده می شود می گوید: «معمولا برای متهمانی که به عنوان مدل کار می کنند و یا صاحب آتلیه های غیر مجاز هستند مجازاتی بین ۶ ماه تا ۳ سال حبس در نظر گرفته می شود. البته بستگی به نوع جرمشان دارد. به عنوان مثال یک زن به عنوان مدل تبلیغات شال و روسری را به معرض نمایش می گذارد که این مجازاتش کمتر است و حتی ممکن است که تنها جزای نقدی باشد. اما زنان دیگری تحت عنوان مدل پوشش های نامناسب و بدی را از خود منتشر می کنند که مجازات حبس دارد. برخی از مردان فیتنس کار و زیبایی اندام هم پوشش های نامناسبی را از خود ارایه می دهند. گاهی آنها نیز لباس هایی با نماد شیطان پرستی به تن می کنند که مجازات های بیشتری نیز برایشان در نظر گرفته می شود و اگر عکس های آنها موجب انحرافات اخلاقی شود ممکن است به مجازات اعدام نیز منتهی شود. بنابراین بحث مدلینگ و پرونده های آنها یک بحث گسترده است و با افزایش گرایش مردم به سمت شبکه های اجتماعی فعالیت های آنها نیز افزایش پیدا می کند.»

بررسی علل و عوامل جرم
شرایط و محیط جامعه نیز در گسترش فعالیت های مدلینگ ها بی تاثیر نیست تا جایی که دکتر «اقلیما»؛ آسیب شناس در این خصوص به «شهروند» می گوید: «وقتی جرمی اتفاق می افتد باید عوامل موثر در گسترش آن جرم توسط مردم را بررسی کرد. باید دید ریشه این گونه جرم ها در چیست و چرا مردم تمام خطرات را به جان خریده و به دنبال ارتکاب آن جرم می روند. مدلینگ شدن هم از این قاعده مستثنی نیست. وقتی یک زن به دنبال مدل شدن می رود با این که می داند هم آبرویش در خطر است و هم ممکن است دستگیر شود، حتما در جامعه خود دچار مشکل شده و نتوانسته بر مشکلات خود غلبه کند. خیلی ها می گویند که اینگونه افراد دچار بیماری روانی هستند ولی به نظر من آنها بیمار نیستند، آنها تنها به دنبال یک راه حل برای مشکلات خود هستند اما راه حل غلطی را انتخاب می کنند. همان طور که مشکل کار، فقر، طلاق و … در جامعه رو به افزایش است این گونه جرم ها نیز افزایش پیدا می کنند. تا چند وقت پیش شاهد وقوع جرمی مثل مدلینگ شدن در سایت های اینترنتی نبودیم اما درحال حاضر شاهد آن هستیم، باید دید که چه عاملی باعث شیوع این جرم شده است. زنانی که به عواقب کار خود فکر نکرده  با انتشار تصاویر غیر اخلاقی و نامناسب از خود، هم از خانواده شان طرد می شوند و هم از جامعه. آنها در نهایت دستگیر می شوند و قاضی نیز بر طبق قانون آنها را مجازات می کند. ولی به اعتقاد من مجازات راه حل مناسبی نیست و باید عوامل اجتماعی و محیطی این جرم را بررسی و حل کرد.

انتهای پیام/.