تلگرام یا واتس‌اپ؛ برنده جنگ پیام‌رسان‌ها در ایران کدام است؟
داستان پیام‌رسان‌ها در ایران را باید یکی از عجیب‌ترین روایت‌ها طی چندین سال گذشته بوده است. چه بسیار پیام‌رسان‌هایی که آمدند و مجبور به رفتن شدند. با اعمال سیاست‌های خاص طی سالیان گذشته به نظر باز هم باید تغییری را در این حوزه شاهد باشیم؛ گویا تلگرام هم رفتنی‌ست!
همانطور که در مقدمه این مطلب گفتیم پیام‌رسان‌ها در کشور ما وضعیت ویژه‌ای دارند و دست کم همه آنها که محبوب شده‌اند روزی به دام فیلترینگ افتاده‌اند. به صورت ساده یک پیام‌رسان مانند چاقو عمل می‌کند؛ بله درست خواندید، چاقو!
در واقع هم می‌توانند برای امور مثبت استفاده شده و باعث پیشرفت شوند و هم این قابلیت را دارند که باعث اشاعه پدیده‌های منافی قوانین و عرف گردند.
در مورد وجه اول کاربری این نرم‌افزارها و پلتفرم‌ها بحث خاصی نیست ولی در مورد دوم بدون شک تیغ تیز فیلترینگ می‌تواند به راحتی مسیرهای دسترسی را قطع کرده و یا حداقل رسیدن به آنها را برای کاربر ایرانی با مشکلات متعددی همراه سازد.
در همین راستا نرم‌افزار تلگرام که از اوایل سال ۱۳۹۳ در کشور فراگیر شد نیز به نظر در حال طی این چرخه افست و بعد از بارها و بارها مقاومت در برابر فیلترینگ و محدودیت روش‌های دسترسی، در حال حاضر در سراشیبی ملموسی در کاربری و استفاده ایرانیان افتاده است.
طی بررسی‌های ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران)، برای اولین بار در سال ۱۳۹۸ درصد استفاده کاربران از پیام‌رسان واتس‌اپ از تلگرام پیشی گرفته است. در واقع کاربران ایرانی که برای اتصال به تلگرام به هزار و یک روش دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند، به نظر از این روش خسته شده‌اند و به همین دلیل روی به پیام‌رسانی آورده‌اند که فعلاً فیلتر نیست.
طبق آمار منتشر شده توسط این مرکز، در اسفند ۱۳۹۸ پیام‌رسان واتس‌اپ با ۵۱ درصد، بیشترین میزان محبوبیت و کاربری را در بین ایرانیان دارد و پس از آن تلگرام با ۴۲ درصد و اینستاگرام با ۳۵ درصد در جایگاه سوم قرار گرفته است.
نکته جالب توجه در این است که با نرخ استفاده از تلگرام در بین کاربران ایران نسبت به ۶ ماه پیش تقریباً ثابت بوده (رسیدن از ۴۲٫۴ درصد به ۴۲٫۰ درصد) و این نرخ استفاده از واتس‌اپ بوده که افزایش قابل توجهی را به خود دیده و از ۴۲٫۸ درصد به ۵۱٫۰ درصد رسیده است.
در این زمینه پیام‌رسان سروش، وابسته به صدا و سیما نیز اگرچه طی ماه گذشته دستخوش ماجراهای غامضی بوده، تنها پیام‌رسانی داخلی نسبتاً محبوب است.
همچنین در این نظرسنجی اعلام شده که ۶۸ درصد مردم ایران حداقل از یک پیام‌رسان و یا شبکه مجازی استفاده می‌کنند.
طی پیش‌بینی‌های به عمل آمده باید در سال ۱۳۹۹ نیز این روند ادامه پیدا کند مگر اینکه دوباره تصمیم غیرمنتظره‌ای اتخاذ شود و وضعیت فضای تبادل اطلاعات و شبکه‌های اجتماعی ایرانی را تحت تأثیر خود قرار دهد.
/شهر سخت افزار/
