وبلاگنويسي تمريني تاريخي براي فراهم کردن فضاي نقد سالم در جامعه است
رسانه وبلاگ- تعاملات فكري همواره بسترساز توسعهي گفتمان عمومي جامعه و در اين ميان وبلاگها فضاي مناسبي براي شكلگيري اين تعاملات هستند و افراد ميتوانند به دور از هرگونه ملاحظات چهره به چهره، به تعاملات فكري، نقد سالم و عقلاني بپردازند.
به گزارش «وبلاگ نیوز» و به نقل از ايسنا، فضاي وب به دليل هويتهاي مجازي عوارض كمتري براي نقد سالم دارد و مانع شکلگيري تعارفات اجتماعي مخرب ميشود. اما تحقق اين مساله منوط به شرايطي است كه فرهنگ جامعه نقد عقلاني را در فضاي واقعي بياموزد و امکان ابراز عقيده و آزادي بيان را تجربه كند.
در فضاي مجازي به دليل وجود هويتهاي مجازي، امكان نقد سالم و عقلاني بهتر فراهم ميشود و وبلاگها به دليل دور بودن از ملاحظات، امكان تعامل براي افراد را فراهم ميكنند. هويتهاي مجازي به افراد در نقد كردن جسارت ميدهد كه فارغ از تمام قيد و بندها بتوانند نظرات واقعي خود را بيان كنند. اما از آن سو روشن است كه هويتهاي ناشناس گاهي سبب ميشود برخي افراد حرفهاي ناخوشايندي را مطرح كنند.
اين در حالي است كه اگر وبلاگها به اين سمت بروند كه پذيرش نظرات ديگران و نوع برخورد با ايدهها و انديشههاي مختلف را تحملپذيرتر کنند در نهايت سبب اصلاح انديشههاي نادرست و تمرين تحمل نظرات يكديگر ميشود و به تبع آن ميتوانند در شكلدهي نحوه تحمل يكديگر و ارتباطات سالم اجتماعي با يكديگر تاثيرگذار باشند.
بدون شك به فراخور زمان، نقدهاي تند جاي خود را به نقدهاي عقلاني ميدهد و گفت وگوها با انتقال به عرصه مكتوب و مجازي، كنترل شدهتر ميشوند. اما نكته قابل توجه آن است كه وبلاگها ضمن رعايت حريمهاي خصوصي به هيچ وجه نبايد به خودسانسوري دچار شوند و به دنبال آن افراد و جريانهاي مورد نقد جامعه نيز بايد آستانه تحملپذيري خود را بهگونهاي که مورد نياز جامعه امروز است، افزايش دهند.
وبلاگنويسي تمريني تاريخي براي فراهم کردن فضاي نقد سالم است
دكتر عطاءالله ابطحي – مدرس دانشگاه- در گفتوگو با خبرنگار ايسنا در اين زمينه با بيان اينكه نقد سالم در جامعه هنوز جايگاه واقعي خود را نيافته است، گفت: بايد اجازه داد نقدها مطرح شوند و نقد كردن در همهي عرصهها تشويق شود، به گونهاي که تحمل کردن همديگر – با هراندازه اختلاف باور و رفتار- به يک ارزش والاي اجتماعي تبديل شود و روشن است که تحقق اين فضا نيازمند درك و شعور اجتماعي بالايي است.
ابطحي درباره تاثير وبلاگها بر فضاي نقد سالم در جامعه، گفت: حتي در شرايطي كه نقد سالم در جامعه وجود ندارد، وبلاگها فضايي فراهم ميکنند که افراد با هويتهاي واقعي و غيرواقعي بتوانند نقدهاي خود را مطرح كنند که اين تمريني تاريخي براي فراهم کردن فضاي نقد سالم در جامعه است.
وي افزود: همه قبول داريم که بايد در وبلاگها حريمهاي خصوصي حفظ شود و به باورها و هنجارهاي اجتماعي احترام گذاشته شود، اما براي تاثيرگذاري بيشتر اين رسانههاي ارزان امروزين و تبديل شدنشان به رسانههاي تأثيرگذار بايد بيش از حوزه مطبوعات و ديگر رسانههاي متداول قديمي براي آنها آزادي فراهم کرد.
ابطحي تصريح كرد: هرزهنگاريهاي سياسي و اجتماعي و مرزشکنيها و بداخلاقيها در وبلاگها سبب تخريب اين فضاي رسانهاي ميشود و اثرتخريبي آن بيش از هرزهنگاريهاي اخلاقي است.
در چارچوب نقد سازنده، تاثير وبلاگها كمتر از رسانههاي مكتوب نيست
يك مدرس دانشگاه نيز معتقد است: در چارچوب نقد سازنده، تاثير وبلاگها كمتر از رسانههاي مكتوب نيست و نقد وبلاگي از اهميت و اعتبار زيادي برخوردار است.
دكتر محمدحسن اسدي طاري همچنين يادآور شد: به دليل وجود هويتهاي مجازي در وبلاگها، ميتوان اميدوار بود كه هيچ غرضورزي در نقدهاي اين فضا وجود نداشته باشد. البته اين غرضورزي بستگي به موضوع مورد نقد دارد كه فرآيند وبلاگنويسي غالبا مسائل عام را مورد نقد و بررسي قرار ميدهد؛ بنابراين در چارچوب نقد سازنده، تاثير وبلاگها كمتر از رسانههاي مكتوب نيست و نقد وبلاگي از اهميت و اعتبار زيادي برخوردار است.
هويت مجازي در وبلاگها سبب شكلگيري نقد سالم و عقلاني ميشود
عليرضا شيرازي – مدير بلاگفا- نيز بر اين اعتقاد است: در فضاي وبلاگستان بسياري بدون آنكه ترسي از افشاي شخصيت و هويت خود داشته باشند نظرات خود را اعلام ميكنند و ديگران نيز بدون آنكه الزاما بخواهند با هويت اصلي خود مطلبي را نقد كنند ميتوانند با هويت مجازي مطالب را مورد نقد قرار دهند. اين مساله در نهايت سبب ميشود افراد از اينكه نظري مخالف با نظر عموم جامعه داشته باشند، نترسند و اين امر كمك ميكند در فضاي مجازي با نام مستعار و هويت مجازي، نقد سالم و عقلاني شكل بگيرد.
وي در عين حال گفت: صرف وجود نام مجازي و غير واقعي به معناي بيارزش بودن محتواي يك وبلاگ نيست.
به گفتهي وي، اگر وبلاگنويسان بتوانند حرفي بزنند كه ديگر شهروندان به آن توجه كنند، در نهايت وبلاگ تاثير خود را دارد، هر چند كه بدون شك نوشتن با هويت واقعي به دليل اعتماد بيشتر تاثير بيشتري دارد.
ترويج نقد عقلاني در فضاي مجازي بسترساز ايجاد پايههاي نقد سالم در فضاي واقعي شود
سعيده زادقناد – كارشناس ارتباطات- با بيان اينكه نگاه مستقل به فضاي مجازي و جدا کردن آن از فضاي واقعي، خطايي بيش نيست، اظهار كرد: اتفاقا براي فرهنگي که نقد عقلاني را در فضاي واقعي نياموخته و امکان ابراز عقيده و آزادي بيان را به سادگي تجربه نکرده، فضاي مجازي، فضايي بسيار مناسب براي ترويج شايعه، تخطئه و تخريب مواضعي است که برخي افراد با آن مخالفند.
وي در عين حال ادامه داد: اين گروه از وبلاگها خيلي زود رهسپار وادي فيلترينگ و سانسور ميشوند و همين رويه نيز نه تنها اثر تخريبي آنها را خنثي نميکند، بلکه در نظر عامه مردم، بر حقانيت اظهارات آنها در وبلاگهايشان صحه ميگذارد. البته اين بعد تاريک و واقعگرايانهتر قضيه است؛ در حالي که بعد روشن و آرماني مساله ميتواند اميدوارکننده باشد و شايد ترويج و شکلگيري فضاي نقد سالم و عقلاني در فضاي مجازي خود بسترساز ايجاد پايههاي نقد سالم در فضاي واقعي شود.
وبلاگها پس از وقوع يك حادثه با نگاه و زاويه خودشان، آن را نقد ميكنند
يك وبلاگنويس نيز در اين زمينه خاطرنشان كرد: وبلاگنويسي ميتواند به بحثهاي رايج در سطح جامعه جنبهي شخصيتر بدهد و ديدگاههاي تكتك افراد جامعه راجع به يك موضوع مشخص را منتشر و اين فضا را گرمتر كند كه در نهايت با برآيند نظرگاههاي منفرد، به يك نظرگاه جمعي دست يابد، اما وظيفه تصحيح يا عدم تصحيح اين نظرگاه در جامعه برعهده ساير رسانههاست نه وبلاگ.
آرش شفاعي با بيان اينكه فضاي وبلاگ ميتواند به عنوان جايگاه تمرين نقد سالم و عقلاني مطرح شود، گفت: وبلاگها بخشي از افكار عمومي جامعه هستند كه بلافاصله پس از وقوع يك حادثه در جامعه با نگاه و زاويه خودشان، آن را نقد اجتماعي، شخصيتي، طنز و… ميكنند. در بررسي برآيند اين محيط، فرديتهاي مختلف با نگاههاي متفاوت وجود دارند، اما اينكه اين نگاهها بتوانند در تصميمگيريهاي جامعه نيز دخالت كنند، از عهده وبلاگنويسي خارج است.
ديالكتيك مجازي لوازم يك گفت و شنود حقيقي را فراهم ميكند
سيدرضا صائمي، روزنامهنگار و وبلاگنويس نيز اظهار كرد: هويت مجازي وبلاگها اگرچه با محدوديت چهره به چهره در روابط انساني برخوردار است و در واقع يك ارتباط انساني ناب را فراهم نميكند، اما همين مساله ميتواند موجب شود كه يك گفتوگوي انساني تا حد زيادي از حواشي احساسگرايي و عاطفهزدگي مصون بماند و وقتي گفتوگو از شكل كلامي به صورت نوشتاري تغيير ميكند، بستر عقلاني شدن آن نيز افزايش مييابد و دو طرف سعي ميكنند از طريق استدلالورزي و دلايل منطقي به گفتوگو با يكديگر بپردازند.
صائمي يادآور شد: بسياري از كاربران اينترنت و مخاطبان وبلاگها همديگر را نميشناسند و در اين ديالكتيك مجازي يكديگر را نميبينند، لذا همين مساله موجب ميشود برخي موانع ذهني و رواني و يك ملاحظهكاري كه در ارتباطهاي حضوري و چهره به چهره در فرهنگ ما وجود دارد، برداشته شده و لوازم يك گفت و شنود حقيقي فراهم شود.
نميتوان ادعا کرد که با رواج وبلاگنويسي تمام قواعد درست رفتاري در زمينه بحث و نقد بر وبلاگنويسان و وبلاگخوانان حکمفرما شده باشد. وبلاگنويسان شاهدان خوبي هستند تا گواهي دهند به اندازه گسترش نقدهاي سالم و عقلاني، نقدهاي بيپايه و جنگهاي کلامي نيز وارد اين عرصه شده و البته اين امر ناگزير بوده و هست. اما به هر حال منطق نقدهاي مجازي از گذشته رشد بيشتري داشته و بدون شک به آيندهاش نيز ميتوان اميدوار بود.
انتهای پیام/.