وبلاگ، قويترين رسانه آنلاين در ايران
رسانه وبلاگ- وبلاگهاي فارسي بزرگترين مزيت ايرانيان در فضاي وب و قويترين رسانه آنلاين در ايران به شمار ميروند. يكي از قديميترين رسانههاي اينترنتي كه به سرعت مورد استقبال ايرانيها قرار گرفت رسانه وبلاگ بود. اگر چه در حال حاضر آمار دقيقي از وبلاگهاي فارسي در دست نيست اما با جمع بندي آمار وبلاگهاي سرويس دهندههاي وبلاگي ميتوان برآورد كرد كه بيش از 7 ميليون وبلاگ فارسي در اينترنت ثبت شده است. البته اين به معناي فعال بودن همه اين رسانهها نيست. چه بسيار وبلاگهايي كه بعد از مدت كوتاهي از بين رفته و ديگر هرگز به روز نشدهاند؛ يا وبلاگهايي كه رونوشت وبلاگهاي ديگر نويسندگان آنها هستند كه به آنها وبلاگهاي آيينهاي ميگويند.
براساس شاخصهاي جهاني، حدود 10 درصد وبلاگهاي فارسي ثبت شده، فعال محسوب ميشوند كه در اين صورت بايد اذعان كرد 700هزار وبلاگ فعال فارسي وجود دارد كه بخش عمده آن از ايران به روز ميشود. طي سالهاي 1383 و 1384، زبان فارسي رتبه چهارم زبانهاي رايج دنيا در وبلاگستان را از آن خود كرده بود. اين رتبه بعدا به دلايل مختلف از دست رفت و در حال حاضر به استناد سايت بلاگ سنسوس، زبان فارسي رتبه دهم زبانهاي وبلاگي دنيا را دارد كه باز هم رتبه بالايي محسوب ميشود.
همين موضوع باعث شده است تا بسياري از مؤسسات تحقيقاتي و رسانههاي جهان به رسانه وبلاگ در ايران توجه خاصي نشان دهند. براي مثال آنطور كه خبرگزاري فارس گزارش داده مؤسسه جورج واشنگتن با هدف بررسي تاثيرات قدرتمند رسانههاي جديد و شبكههاي اجتماعي در ايران كنفرانس «وبلاگنويسان ايران و صداهاي مردم» را در واشنگتن برگزار ميكند.
مؤسسه دانشگاه جورج واشنگتن براي ديپلماسي عمومي و ارتباطات جهاني و شوراي مديران رسانه [BBG] دوشنبه، 12 آوريل (23فروردين) پذيراي نشستي نيمروزه با موضوع «وبلاگنويسان ايران و صداهاي مردم: ريسكها و پاداشهاي مشاركت» است كه در تالار كنفرانس جك مارتون در شهر واشنگتن برگزار خواهد شد.
در اين كنفرانس تاثيرات قدرتمند رسانههاي جديد و شبكههاي اجتماعي در ايران امروز از جمله در مرتبط كردن جوانان ايراني كه علاقهمند هستند تا اخبار و اطلاعات را به مشاركت بگذارند و پلهايي براي ارتباط با خارج ايجاد كنند را مورد بررسي قرار ميدهد. اين كنفرانس همچنين اين موضوع را بررسي ميكند كه حتي با افزايش تنشهاي سياسي، براي رشد و توسعه ديپلماسي شهروندي و ارتباطات مردم با مردم، چه فرصتهايي ميتواند ايجاد شود.
اين كنفرانس با سخنراني فرانك سسنو مدير دانشكده رسانه و امور عمومي، كه مدت زيادي نيز خبرنگار سيانان بوده، آغاز ميشود.
مراكز امنيتي آمريكا معتقدند كه رسانههاي جديد بهويژه رسانههاي اينترنتي و شبكههاي اجتماعي ابزار قدرتمندي براي آنچه آنها از آن با عنوان تغييرات سياسي سريع ياد ميكنند، هستند. در همين مسير از سالهاي پس از پايان جنگ سرد مراكز متعددي براي بررسي تاثيرات اين رسانهها و انجام پروژههاي آزمايشي در اين زمينه در آمريكا زيرنظر مراكز امنيتي و تحقيقات استراتژيك و در پوشش دانشگاههايي چون هاروارد و جورج واشنگتن تاسيس شده است.
در حوادث پس از انتخابات اخير رياستجمهوري ايران، اين مراكز تئوريهاي خود را بهصورت وسيع براي بهكارگيري و سازماندهي نيروهاي اجتماعي پياده كردند.
اگرچه اين تلاشها نتوانست به نتايج مطلوب غرب منجر شود اما با اين حال اين مراكز ميكوشند همچنان بر تاثيرگذاري اين تئوريها تاكيد كرده و راههايي را براي كارآمد كردن اين تئوريها ابداع نمايند. وبلاگها يكي از اين رسانههاي جديد هستند كه سازماندهيكردن آنها عليه دشمنان كاخ سفيد مدتها است كه جزو مسائل اصلي آژانسهاي امنيتي آمريكا است. اين همايش يكي از تلاشهايي است كه اين آژانسها براي اثبات نتيجهبخش بودن تئوريهاي خود انجام ميدهند.
سيا و وبلاگهاي فارسي
بخشي از سازمان اطلاعات مركزي آمريكا به نام «مركز منابع باز» (Open Source Center) وظيفه دارد كه در اينترنت، در سايتها و وبلاگهاي شخصي به جستوجو بپردازد و پس از جمعآوري و ترجمه اطلاعات بهدستآمده، آنها را آناليز كند، داگ نكوين مدير اين مركز ميگويد: «ما بهدنبال اطلاعات به هر جا سرميكشيم. يكي از مهمترين منابع اطلاعات ما وبلاگهاست.»
سؤال اينجاست كه وبلاگهاي فارسي چه اطلاعاتي منتشر ميكنند كه براي سيا اهميت دارد و كاركرد وبلاگها و ديگر فناوريهاي اينترنتي در دنيا چيست؟
دلايل رويكرد ايرانيان به وبلاگ
اين سؤال بسيار مهمي است كه چرا ايرانيان طي سالهاي اخير تمايل زيادي به وبلاگ نويسي پيدا كردهاند. پاسخ به اين سؤال مستلزم انجام كارهاي تحقيقاتي گستردهاي است اما بررسيهاي مختلف در ميان وبلاگها از طريق تكنيك تحليل محتواي وبلاگها نشان ميدهد كه رايگان بودن وبلاگها، سرعت در راهاندازي آن، پيشرفت فناوريهاي مرتبط با مديريت و كنترل پانل وبلاگها و در اختيار داشتن فضايي براي بيان ديدگاهها از جمله دلايلي است كه موجب شده است ايرانيها به سمت وبلاگ نويسي گرايش پيدا كنند.
آيا وبلاگ رسانه است؟
وبلاگ رسانهاي است كه اخبار، گزارشها و رخدادهايي را كه رسانههاي جريانساز اصلي قادر نبوده يا تمايلي به اطلاعرساني درخصوص آنها ندارند، منعكس و به نوعي مخاطبان جديدي را در سطح جامعه براي خود تعريف ميكند. وبلاگها بهعنوان منعكسكننده ديدگاههاي عمومي توانستهاند بخشي از تمايلات، خواستهها، مطالبات و انتقادات موجود در حوزه عمومي را مستندسازي كنند. مطالعه، كشف، تدوين و تبيين و تحليل اين ديدگاهها بر عهده محققين كشور است.
نتايج اين مطالعات حتي ميتواند در برنامهريزيها و سياستگذاريهاي فرهنگي و اجتماعي مورد بهرهبرداري قرار گيرد.وبلاگهاي فارسي سنسورهاي اجتماعي هستند كه رخدادهاي روز جامعه را ميتوان با آنها مورد سنجش قرار داد. وبلاگها سخنگوي رسانهاي اقليتهاي خاموش و قشرهاي فراموششده جوانان هستند براي بيان حرفهايي كه تاكنون در هيچ رسانه رسمي و جريان اصلي رسانهاي منعكس نشدهاند و خبرهايي كه به آستانه خبر شدن در رسانههاي رسمي نرسيدهاند اما عناصر و ارزشهاي قدرتمند خبري را در خود نهفته دارند.
وبلاگها حتي منعكسكننده آن دسته از خبرهايي هستند كه رسانههاي رسمي يا از آنها جا ماندهاند يا به هر دليلي نخواستهاند يا نتوانستهاند آنها را منتشر كنند. وبلاگها در حكم رسانههاي جايگزين- بدون آنكه عمدي در كار باشد- مكمل رسانههاي جريان اصلي در ايران شدهاند.
جنبش وبلاگنويسان بسيجي
از وبلاگ ميتوان براي نشر و ترويج ارزشهاي انقلاب نيز استفاده كرد. مثلا نخستين مرحله از طرح حضور فراگير بسيجيان در عرصه فضاي مجازي با ايجاد 10 هزار وبلاگ فرهنگي پايگاههاي مقاومت بسيج از سال 87 در سراسر كشور آغاز شده است.
طرح مذكور به اين صورت است كه اعضاي بسيج با مراجعه به پايگاههاي مقاومت اقدام به پركردن يك فرم كرده و آدرس وبلاگ خود را كه در يكي از سرويسدهندگان پارسيبلاگ، پرشين بلاگ يا بلاگفا راهاندازي كردهاند بهعنوان وبلاگ مورد نظر ثبت ميكنند و سپس با انتشار محتوا در باره بسيج در دوره زماني مشخص شده در اين طرح مشاركت خواهند داشت.
وبلاگ ها؛ تهديد يا فرصت
حال ما با يك خبر جديد مواجه هستيم. سازمانهاي تحقيقاتي و جاسوسي غربي وبلاگهاي فارسي را رصد ميكنند. آيا اين يك تهديد براي امنيت ملي و منافع ملي ماست؟ چگونه بايد با اين موضوع برخورد كنيم؟ سادهترين پاسخ، حذف صورت مسئله است؛ همه وبلاگها را ببنديم! اما اين پاسخ و راه حل، ناگفته پيداست كه جوابگو نيست.
انتهای خبر/.
همشهری آنلاین، حمید ضیایی پرور