اجتماعات مجازی و سیاق سخن/بخش نخست

فضای مجازی دارای ویژگی هایی مختص خود است که در عین برگرفته شدن از دنیای واقعی، اما مفاهیم نوین با ویژگی های منحصر به فرد خود را پدید آورده است. از ویژگی های فضای مجازی خارج شدن از زمان و مکان است.

قدرت برش زدن و گذشتن از دیوار زمان، در فضای مجازی فراهم می شود و از جوهر سیال و منعطف روح و اندیشه برخوردار است. (عاملی،1385:10)

ابدیت نسبی زمان، حضور عمودی و افقی زمان و غیرمرکزی شدن فضا و زمان از ویژگی های زمان مجازی است که عاملی برمی شمارد.

ارتباطاتی که در فضای مجازی رخ می دهد از جمله ارتباطات کامپیوتر واسطه است که در آن، با آنکه تعاملات اینترنتی را در قالب  نوشتار،  صوت و ویدئو شاهدیم که بسیار نزدیک به ارتباط چهره به چهره شده است، اما جوهره ی این ارتباط بر پایه ارتباط کامپیوتر واسطه ای است.

ارتباطات کامپیوتر واسطه ای چیست؟
در تعاریف ارتباطات کامپیوتر واسطه یکی از بعد فنی و دیگری اضافه شدن معنی اجتماعی به آن روبرو هستیم. که در این جا مفهوم جانسون کاربرد بیشتری با بحث ما دارد. از نظر دسامبر ارتباطات کامپیوتر واسطه ای فرآیندی شکل گرفته به وسیله مردمی که از طریق سیستم های تله ارتباطاتی، به کدگذاری و انتقال و رمزگشایی پیام می پردازند، اطلاعات را خلق، مبادله و دریافت میکنند.(دسامبر،1996)

جانسن و دیگران (1995) در تعریف ارتباطات واسطه ای کامپیوتری بر تسهیل تعاملات مصنوعی، هم  به صورت همزمان و هم غیر همزمان که به وسیله شبکه های کامپیوتری است، تاکید کردند. جانسون در تعریف می گوید: ارتباطات واسطه ای کامپیوتری، فقط یک ابزار نیست، تکنولوژی، وسیله و موتور روابط اجتماعی است. تنها ساختار روابط اجتماعی نیست بلکه فضایی است بین روابطی که رخ می دهد و وسیله ای که افراد برای ورود به آن فضا استفاده می کنند. (رومیزوسکی به نقل از  جانسن،1995)

کستلز(2001) مطرح کرد که افراد با استفاده از فن آوری جدید به عنوان وسیله و ابزار در حقیقت الگوی تعامل های اجتماعی را دوباره از نو می سازند. پیامد بازسازی ها شکل جدیدی از جامعه است: جامعه ی شبکه ای.

جامعه شبکه ای  متفاوت از مفهوم اجتماع مجازی است که مدعی است که کنش های اجتماعی معلول سطح فن آوری است. در عوض، بحث جامعه شبکه ای هم جنبه های فن آوری و هم الگوهای ارتباطات انسانی کنش اجتماعی در بافت  جامعه اشباع شده از ارتباطات تکنولوژیکی را ملاحظه می کند.

به دلیل استفاده از اینترنت، اجتماعی شدن در اینترنت نباید به عنوان مفهوم جایگزین ارتباط مکان محور تلقی شود، در عوض به طور موضعی این  چنین تعاملات اجتماعی انسانی ساخته شده است،چنین تعاملات در جامعه شبکه ای سطح جهانی تعاملات را بازتاب می دهد.

کستلز بعدها بحث کرد که تحقیقات بر روی تعاملات اجتماعی در اینترنت باید تاثیرات عامل های اجتماعی که چنین نوع  از تعاملات: فضا و سازمان  را قادر می سازند به خوبی جوانب فن اوری وسیله لحاظ شوند.

اجتماعات مجازی
اجتماع مجازی را برای اولین بار جونز (1997) به صورت سیستماتیک بحث کرد. معنی کلی که از این اصطلاح وجود دارد و مورد مناقشه است: اجتماعات مجازی به حضور عمومی افراد و یا جمع شدن آنها در اینترنت اطلاق می شود. بحثی که مطرح است این است که کدام فعالیت ها در فضای مجازی باید در ذیل اجتماعات مجازی محسوب شود و کدام نه.

جونز معتقد است که اجتماعات مجازی چیزی فراتر از یک ارتباطات کامپیوتر واسطه اند،برای آنکه بتوان به آنها اجتماع مجازی گفت باید 4 شرط داشته باشند. 1) یک حوزه عمومی مجازی که بخش معناداری از تعاملات کامپیوتر واسطه در آن رخ دهد  2) ارتباط گران گوناگون   3) وجود حداقلی از اعضای ثابت 4) وجود حداقلی از تعامل.(جونز،1997)

پس در موضوع مورد بحث ما، هر دو سایت توییتر و فرنفید را می توان طبق تعریف جونز اجتماع مجازی نامید زیرا  4 ویژگی فوق را دارا هستند.

اتصال به اینترنت از طریق تلفن همراه، و همراه بودن دائمی تلفن همراه با کاربر آن، کوچکی آن نسبت به رایانه و نوت بوک، حضور در اینترنت را از وابستگی به رایانه رهانیده است. آنچه که عاملی در بعد زمان و مکان درباره فضای مجازی مطرح کرده است به خوبی در اتصال به اینترنت از طریق تلفن همراه نیز صادق است و چه بسا این برش زمانی را تلفن همراه، شتاب بیشتری داده است.

پدیده میکروبلاگینگ هماهنگ ترین ارتباط اینترنتی است که مطابق بر استفاده تلفن همراه به عنوان ابزار اتصال به اینترنت است.

میکروبلاگینگ نوعی از وبلاگ‌نویسی که به کاربران امکان نوشتن بروز رسانی‌های کوتاه (معمولاً کم‌تر از 200 حرف) را می‌دهد، تا توسط یک نفر یا تعدادی محدود یا همه مشاهده شوند.(ویکی پدیا)

از سایت های معروف میکروبلاگینک توییتر است که سال 2006 فعالیت خود را آغاز کرد و فرندفید نیز با تاخیری نسبت به توییتر  فعالیت خود را آغاز کرد.

توییتر و فرندفید : در توییتر  کاربر به سوال «داری چه کار میکنی؟» در حد 140 کارکتر می تواندپاسخ دهد و کاربران دیگر می توانند در قالب پاسخ، نظری بر گفته فرد بگذارند. در توییتر به اصطلاح افراد گفته های هم را دنبال میکنند.

توییتر یک سرویس جدید میکروبلاگینگ است و توانسته توجه کاربران زیادی را جلب کند و 10 میلیون کاربر فعال داشته باشد.

شاید زمانی که ایوان ویلیامز، بیز استون و جک دورسی در سال 2006 میلادی ، توییتر را به عنوان یک شبکه اجتماعی جدید و یک سیستم میکروبلاگینگ به کاربران اینترنتی معرفی کردند، هیچکس فکر نمی کرد که این سیستم بتواند در عرض مدت کوتاهی به موفقیتی بزرگ دست یابد.

بر اساس اطلاعات comScore بازدیدهای جهانی فرندفید در ماه دسامبر 2008 از مرز 950,000 نفر گذشت که این عدد در مقایسه با آمار 93,000 نفری در ماه جون، رشد 10 برابری فرندفید را نشان می دهد.

این آمار برای توییتر در ماه دسامبر حدودا 4.35 میلیون نفر بوده که 4 برابر آمار فرندفید در همان زمان است. همچنین این آمار نشان می دهد که فرندفید در عموم دنیا طرفدار بیشتری دارد چرا که comScore فقط 172,000 کاربر فرندفید امریکایی را در ماه دسامبر شمارش کرده است.(سلیمی:2009)

در فرندفید علاوه بر ارسال یک پست نوشتاری می توان به آن تصویر، ویدئو نیز افزود و تمام فیدهای برخی سایت ها و جوامع مجازی دیگر را که در آن عضو هستید، در اینجا پیگیری کنید.

علاوه بر پاسخ گویی به فیدهای دیگران می توان به اصطلاح پست ها را لایک زد. موسسان فرندفید شاید در ابتدا چنین فکر می کردند که از امکان لایک برای جداکردن و مشخص کردن مدخل هایی استفاده کنند که ممکن است محبوب و مطلوب آن کاربر واقع شده باشد. به زبانی فنی تر از آن بعنوان  link bookmark استفاده کنند.

اما کاربرد آن  به شکل دیگری رواج یافته است. هربار که شما مدخل و نوشته یا لینک یا فیدی را در فرندفید٬ لایک می زنید آن فید برای تمامی دوستان شما به صفحه اول آنها ارتقا می یابد. البته این یک امکان استاتیک و ایستا نیست بلکه کاملا دینامیک و پویاست. یعنی به  محضی که دوست دیگری مدخلی را لایک بزند آن مدخل برای همه دنبال کنندگانش صعود می کند.

این خصلت ٬ امکان لایک زدن را از حد بوکمارک ساده بالاتر می برد و به نوعی آن را تبدیل به «پیشنهاد دهنده لینک» یا همان  link recommendation  خواهد کرد.(مزیدی:2008)

از دیگر سو، می توان گفت که از ویژگی لایک زدن می توان برای تعیین اولویت های بحث ها استفاده کرد و گاهی با همکاری چندین نفر یک بحث را ساعت ها در صدر قرار داد.

اغلب کاربران این دو اجتماع مجازی وبلاگنویس بوده و یا هستند و خود قبل از پیوستن به این اجتماع در اجتماعات دیگر حضور داشته اند و یا از طریق وبلاگ ها وت عاملاتی چون چت با هم در تماس بوده اند. این سبقه آشنایی در نوع استفاده کلام این افراد تاثیرگذار است. زیرا پیش زمینه های ذهنی و سبقه آشنایی خود باعث می شود که در ادامه تعاملات پیشین این تعاملات به صورت فزاینده دنبال شود.
انتهای پیام/.

مطهره آخوندی، وبلاگ ارتباطات