شبکه های اجتماعی و شکل گیری مفهومی جدید در بازار رقابت

در شکل سنتی در دنیای سایتهای اینترنتی و رقابت آنها برای کسب سهم بیشتر از بازار و جذب کاربران جا برای همه هست و البته ممکن است برخی سهم بسیار بیشتری داشته باشند.

برای مثال در دنیای جستجوگرها گوگل با جذب بیش از شصت درصد جستجوها همچنان حکمرانی می کند و حتی برای برخی مفهوم جستجو در اینترنت با گوگل هم معنی است. اما این بدین معنا نیست که دیگران از موتورهای جستجوگر دیگر استفاده نمی کنند یا جایی برای رقابت دیگر جستجوگرها نیست. این قضیه در مورد دیگر سایتها با فعالیتهای متفاوت (مثل سایتهای خبری، سرویسهای وبلاگ و…) صدق میکند.

اما به نظرم این مسئله در مورد شبکه های اجتماعی چندان صادق نیست و در واقع در دنیای شبکه های اجتماعی رقابت به گونه دیگری است. به نظر می رسد در دنیای شبکه های اجتماعی فقط جا برای یکی هست! و حتی جای چندانی برای شماره دو شدن نیز وجود ندارد. البته شبکه های اجتماعی متفاوتی براساس کشور، زبان و موضوع فعالیت (مثل شبکه های اجتماعی برای کار و حرفه) میتواند شکل گیرد اما در هر شکلی تنها یک شبکه اجتماعی مطرح وجود خواهد داشت.

دهها یا صدها شبکه اجتماعی حتی با تعداد کاربران بالا (مثل اورکات و مای اسپیس) وجود دارد اما در این میان تنها فیس بوک است که مطرح است. یا صدها نمونه سرویس میکروبلاگ وجود دارد اما این تویتر است که حاکم مطلق است اما چرا اینگونه است؟

جواب سوال شاید با یک مثال بهتر مشخص شود، در سرویسهای وبلاگ هر فردی میتواند یک سرویس وبلاگ را انتخاب کند و البته همچنان به نوشته های دوستان خود در دیگر سرویسهای وبلاگ دسترسی داشته و آنها را مطالعه کند و در واقع وجود وبلاگی در یک سرویس وبلاگ دیگر حتی یک سرویس تازه کار یا غیر مطرح مشکلی در دسترسی دیگران به محتوای وبلاگ به وجود نمی آورد.

اما در شبکه های اجتماعی این قضیه صادق نیست و تماس و اطلاعات از وضعیت دوستان نیازمند حضور همگی در یک شبکه اجتماعی دارد. طبیعی است که همه مردم در همه شبکه های اجتماعی موجود پروفایل نداشته یا حداقل فعال نیستند و اینگونه است که توده مردم تنها به سایتی توجه می کنند که اکثریت مردم و بخصوص دوستانشان در آن وجود داشته باشند.

در مثال دیگری میتوان به تویتر اشاره کرد، اکثریت مردم از تویتر استفاده میکنند و احتمالا بخش قابل توجهی از دوستان شما نیز از تویتر استفاده میکنند بنابراین حضور شما در یک سرویس میکروبلاگینگ دیگر تقریبا به معنای آن است که نه شما از نوشته های دوستان خود با خبر می شوید نه آنها! پس چاره ای جز استفاده از تویتر نخواهید داشت.

البته همانطور که از آمار استفاده از شبکه های اجتماعی در دنیا مشخص است در کشورها و جوامع مختلف ممکن است یک شبکه اجتماعی خاص مطرح باشد مثلا مردم چین از شبکه اجتماعی دیگری استفاده کنند و دلیل آن به غیر از فیلترینگ این است که دوستان و نزدیکانشان در این شبکه اجتماعی خاص وجود دارند. و حتی اگر به فیس بوک هم دسترسی داشته باشند ممکن است دوستان چندانی آنجا نداشته و انگیزه حضور و فعالیت در این سایت برایشان کمتر خواهد بود.

برای شبکه های اجتماعی مطرح این شرایط بزرگترین امتیاز است و به زبان ساده تر موقعیت آنها باعث می شود که مردم چاره ای جز انتخاب آنها نداشته باشند و این شرایط رقابت را برای شبکه های اجتماعی نوپا سخت می کند آنها یا بایستی کاربران بومی را جذب کنند یا موضوع فعالیت خود را تخصصی تر کنند (مانند linkedin).

در شرایط فعلی تنها سایتی میتواند موقعیت شبکه اجتماعی اول (در هر منطقه جغرافیایی یا موضوع فعالیت) را تهدید کند که بتواند شرایطی را فراهم کند که یا کاربران کاملا جدیدی که فعالیتی در دیگر شبکه ها ندارند جذب کند یا شرایط و امکاناتی را فراهم کند که برای مدتی کاربران علاقمند به حضور همزمان هم در شبکه اجتماعی اول آن جامعه و هم در شبکه اجتماعی نوپا شوند و اینگونه امیدوار باشد که حضور بیشتر کاربران انگیزه برای حضور دوستانشان هم فراهم شود و چنین سایتی حتی میتواند در یک مدت زمانی موقعیت شبکه اجتماعی اول آن جامعه را بگیرد و سایتی که در این رقابت از شماره یک به شماره دو تغییر کند بازنده بزرگی خواهد بود.

انتهای پیام/.

وبلاگ علیرضا شیرازی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول