وبلاگستان فارسی در حال «خالص شدن» است
شانزدهم شهریور 1380، یک روز تاریخی برای وبلاگستان فارسی است. ثبت کننده این روز هم در تاریخ وبلاگستان فارسی، کسی نیست جز “سلمان جریری“.
سلمان نخستین وبلاگنویس فارسی زبانی بود که نخستین پست فارسی را در فضای مجازی منتشر کرد. شخصیتی که پس از گذشت حدود 11 سال از آن اتفاق، هنوز وبلاگنویسی را دوست دارد و معتقد است به هر آنچه در فضای کسب و کار رسیده است، مدیون وبلاگش است.
یک روز پس از سالگرد این اتفاق، در سال 1391، روبهروی سلمان نشستیم تا از دغدغههای این روزهای وبلاگستان بگوییم. این روزها سلمان در ایران زندگی نمیکند. اما به بهانه برگزاری برنامه “استارتاپ ویکند تهران“، چند روزی را به تهران آمده است.
آنچه در ادامه میآید، نتیجهای از گفتوگوی کوتاه ما با نخستین وبلاگنویس فارسی زبان است.
وبلاگ نیوز: واقعیتش را بخواهید شروع کردن این گفتوگو با کلی حرف ِ نگفته برای من سخت است. اما وقتی موضوعات را بالا و پایین میکنم، میبینم بحثی داغتر و مهمتر از “رکود وبلاگستان” پیدا نکردم. شما اصلا به این پدیده اعتقاد دارید؟
من سال گذشته آماري را استخراج کرده بودم. الان اگر به سرويسهاي وبلاگنويسي نگاهي بكنيد، ميبينيد از لحاظ آماري در حال رشد هستند. ولي وقتي فضاي يك وبلاگ را نگاه ميكنيد، مي بيند يك دوران رشد و يك دوران ركود داشته است. بستگي دارد شما به آن چگونه نگاه كنيد.
وبلاگ نیوز: حالا نظر شما چیست؟ رکود یا رونق؟
به نظر من هر دوی این نظریهها درست است. شما هم نمونه هایی كه در حال مرگ و ركود بودند را داريد و هم آنهايي كه از لحاظ آماري در حال رشد هستند.
به نظر من، ما در پدیده وبلاگنويسي عملا روي “وبلاگ” تاكيد ميكنيم؛ ولي نوشتن را ميگذاريم كنار! با اینکه وبلاگنویسی از نوشتن ميآيد. این یک واقعیت است که روي پدیدهای به نام “وبلاگ”، چيزهاي زيادي تباه شدهاند. كوتاهنويسي را داشتيم كه کاربر نوشتههای كوتاه را وارد وبلاگش ميكرد. مثلا عکس منتشر میکرد یا از قالبهای مختلف دیگر استفاده میکرد. اما اينها از جنس وبلاگ و نوشتن نبودند. پس از اين دوران حدود 11ساله، اينها جدا شدند و به شبکههای اجتماعی پیوستند.
الان بهترين جايي كه شما عكسهايتان را به اشتراك ميگذاريد وبلاگ نيست. شبکه های ديگری مثل “اینستاگرام” است. يا بهترين جايي كه ميتوايند نوشته كوتاه بگذاريد شايد وبلاگ نباشد.
اين روند را نگاه بكنيد. چيزهايي از جنس نوشتن و وبلاگ به معناي غیر از نوشتن از آن جدا شده است و اتفاقا الان داريم به وبلاگ به آن معناي كلاسيكاش ميرسيم. بعد از اين همه كار، ميبينيد که کسانی که الآن در وبلاگستان هنوز مشغول به نوشتن هستند، واقعا كساني هستند كه به نوشتن علاقه دارند و از آن لذت میبرند. مثلا وبلاگ “یک پزشک” را ببینید. این وبلاگنویس واقعا از نوشتن لذت میبرد و خوانندگانش هم خواندن وبلاگش را دوست دارند.
به نظر من وبلاگ در حال خالص شدن است و دارد به معنای کلاسیکش برمیگردد.
وبلاگ نیوز: یعنی شما شبكههاي اجتماعي را در امتداد بحث وبلاگنويسي ميدانيد؟
به نظر من قابلیت شبکهای بودن وبلاگ هم به شبکههای اجتماعی رفت و آنچه ميماند، خالص و ناب نوشتن و خواندن است که در وبلاگ باقی مانده است.
اگر دنيا را نگاه كنيد، ميبينيد اكثر روزنامههاي دنيا يك بخش خيلي جدي به نام وبلاگ آنلاين دارند. يعني آنجايي كه ژورناليستها، پایگاهی برای انتشار مقالهها دارند و در حساب شبكههاي اجتماعيشان فعالیت میکنند، ولي قالب وبلاگ هم به قوت خودش باقی است. يعني جايي كه شما خيلي سريع بياييد و چيزي را منتشر كنيد و خوانندهها در آنجا نظرات شما را دنبال كنند.
وبلاگ نیوز: با این تفاسیر، خودتان احساس ميكنيد كه در آينده ايران در فضاي وبلاگنويسي چگونه است؟
احساس ميكنم حداقل در 4 تا 5 سال آينده، شبكههاي اجتماعي مجازی جدید شكل بگيرد. به موازات همین پیدایش، مثلا همین امروز كسي را داريم كه ممکن است در همین لحظه با وبلاگ آشنا شده باشد و با شبكههای اجتماعی مجازی آشنايي ندارد و وبلاگنویسیاش را شروع ميكند و ممكن است مدتی روی وبلاگش كار كند و همین اتفاق در سالهای آینده تکرار شود.
وبلاگ نیوز: سلمان جریری از اين يازده سال وبلاگنويسي، چه لذتي برده است؟
براي خيلي از وبلاگنویسها، وبلاگ بستر ارائه فناوری یا خواندههایشان در زمینه ادبي یا خیلی زمینههای دیگر بوده است. اما براي من، وبلاگ بستر ارتباط با ايران بوده است.
با وجود اينكه ابتدا در ايران بودم و بعد مدتي در ايران حضور نداشتم، بهترين زمان هاي وبلاگنويسي، زمان هايي بود كه در ايران بودم و يا چيزهايي كه دوست دارم به اشتراك بگذارم چيزهايي است كه به ايران و ايراني مربوط است. واقعا احساس ميكنم دوراني كه از ايران دور بودم دوران افول من بوده است. يعني هر چه نزديك تر به ايران باشم، براي من بهترين دوران بوده است.
به نظر من چيزي بيشتر از يك پاراگراف در حوصله يك خواننده شبكه اجتماعي نمیگنجد.
وبلاگ نیوز: تفاوت نوشتن در یک وبلاگ و یک شبکه اجتماعی در چیست؟ منظور من تفاوت فنی نیست. منظورم در لذت نوشتن است.
شما اگر نوشتهاي بيشتر از يك پاراگراف داشته باشيد، و بخواهيد منتشر كنيد، شبكه اجتماعي برایش بستر مناسبی نيست. همين الان من آدم هايي را ميشناسم كه كتاب هاي خوبي را ترجمه كردهاند و حرفهای خوبی را به صورت مفصل در شبکههای اجتماعی مجازی میزنند، ولي آن ها جايشان در شبكههاي اجتماعي نيست.
به نظر من چيزي بيشتر از يك پاراگراف در حوصله يك خواننده شبكه اجتماعي نمیگنجد. به همين دليل اگر شما حرفي داريد كه بيشتر از يك پاراگراف است بايد وبلاگ داشته باشيد.
وبلاگ نیوز: حتی اگر ما در سرویسدهندههای وبلاگمان امکانات استفاده از چندرسانهای را نداشته باشیم؟
بله! چون نوشتن یک مقوله بسيار قديمي است و هیچ چندرسانهای، باعث نشده است که نوشتن و خواندن از بین برود. تا وقتی نوشتن وجود دارد، قالب وبلاگ به عنوان منتشر کننده یک نوشته، وجود خواهد داشت.
وبلاگ نیوز: در حال حاضر، آفتي كه وجود دارد، این است که بعضي از وبلاگنويسان بعد از مدتي علاقه دارند كه از وبلاگشان درآمدي كسب كنند و وقتي وبلاگ برخی را باز ميكنيد، تعداد زيادي تبليغات کلیکی ميبينيد که آسيب بزرگی به فضای وبلاگ ميزند. يك وبلاگنويس چگونه ميتواند برای خودش از طریق وبلاگش درآمدی کسب کند و یا مثل شما، کسب و کاری را راهاندازی کند؟
نمونههاي موفقي كه شخص با وبلاگ شخصي و با اسم شخصياش درآمدزايي زيادي داشته باشد و کسب و کاری تشکیل داده باشد، زياد است.
وبلاگ نیوز: مثلا؟
مثلا همین وبلاگ یک پزشک آن قدر به خواننده رسید و موفق عمل کرد که در برههای دید که میتواند در کنار وبلاگش تبلیغات دریافت کند و درآمدزایی داشته باشد.
وبلاگ نیوز: بهترین راه قرار دادن تبلیغات در وبلاگ است؟
نه! به نظر من چيزي كه ميتواند كمك كند و تجربه خود من است، این است كه يك وبلاگنويس ميتواند از همان ابزارها و امكاناتي كه دارد يك فضاي كسب و كاري كه احساس ميكند در آن تخصص دارد، در قالب وبلاگگونه، اما جدا از وبلاگ استفاده كند.
وبلاگ نیوز: اگر میشود مثال هم بزنید.
مثلا كسي را فرض كنيد كه به رژیمهای غذایی علاقه دارد. همین موضوع را ميتواند در كنار وبلاگ شخصياش بگويد كه من به اين مسائل علاقه دارم و از همان ابزارهاي موجود در وبلاگش استفاده كند و يك سايت بسيار قوي در زمینه رژيم غذايي داشته باشد. و آن چيزي است كه يك فضاي كسب و درآمدي جدي است و ميتوانند از تخصص يك فرد استفاده كنند.
وبلاگ نیوز: شما تا حالا از وبلاگتان پول درآوردهايد؟
از خود وبلاگ نه.
وبلاگ نیوز: به طور غيرمستقيم چه؟
نخير. شايد مسائل جانبي بوده است. مثلا شاید جایی دعوت شده باشم.
وبلاگ نیوز: با این نظر، شما طرفدار تخصصي شدن فضاي وبلاگستان هستيد؟
اگر كسي دوست دارد وارد فضاي كسب و كار شود و از راه وبلاگ درآمدزايي کند، بهترين راه تخصصي كردن وبلاگش است.
وبلاگ نیوز: آفتهایی که گریبانگیر وبلاگستان فارسی هست را چه چیزهایی میدانید؟
من با مسائل داخلی ایران خیلی آشنا نیستم. اما فکر میکنم مسدود کردن کلی یک سرویسدهنده بهخاطر اینکه در مواردی سوء استفاده صورت میگیرد، کار صحیحی نیست.
وبلاگ نیوز: اولين وبلاگنويسي كه به صورت فارسي نوشته است براي كساني كه ميخواهند الان وارد وبلاگ شوند چه نكاتي را ميگويد؟
اولین توصیه ام این خواهد بود که حتما وارد این فضا بشوند. چون وبلاگنویسی، بهترين تجربه به اشتراك گذاشتن فكر است و همین تجربه، میتواند تجربه نابی باشد. شما چيزهاي جديدي كه از خوانندگان ياد ميگيريد که واقعا ناب است و حتما باید لذت آن را بچشید.
بهترين راه براي وبلاگنويس اين است كه بيايد و از همان حوزهاي كه احساس ميكند ميتواند مفيد باشد شروع كند.
وبلاگ نیوز: خیلی از کسانی که میخواهند به تازگی وبلاگنویسی را شروع کنند، از نوشتن ميترسند. توصیه شما چیست؟
اصلا به بازديدكننده فكر نكنيد. من روزهايي را داشتم كه شايد صفر بازديدكننده داشتم.
وبلاگ نیوز: شما هم؟
(میخندد) بله. اما یادتان باشد که همان ده نفري كه ميآيند و مطلب شما را ميخوانند، میتواند چنان تجربه نابي براي شما باشد كه در آينده مفيد است. خود من آرشیو این 11 سال را دارم و ممکن است بعضی از نوشتههای قدیمی خودم را ببینم، خندهام بگیرد. اما همین روند به شما چنان اعتباری میدهد که فقط باید آنرا تجربه کرد.
انتهای پیام/.
