فیس بوک با زندگی ما چه می‌کند؟

به گزارش «وبلاگ‌نیوز» و به نقل از شفاف‌نیوز، اگر در جمعی بگویید عضو فیس بوک نیستید و خیال پیوستن به این شبکه را هم ندارید مطمئناً با واکنش های عجیب و غریبی مواجه می شوید و احتمالاً به عقب ماندن از قافله پیشرفت و ارتباطات متهم می شوید اما آیا پیوستن به فیس بوک یک ضرورت است و در عصر گسترش ارتباطات، کسانی که نمی خواهند عضو آن باشند، از ارتباطات اجتماعی عقب می مانند؟ آیا همه کسانی که در پشت عکس هایشان در فیس بوک پنهان شده اند تنها به دنبال پیدا کردن دوستان قدیمی به این شبکه پیوسته اند؟ آیا پدر و مادرها می دانند این تعاملات مجازی چه تاثیری بر زندگی فرزندان شان خواهد داشت؟ در ادامه این نوشتار سعی می کنیم بیشتر در مورد عملکرد فیس بوک صحبت کنیم.

به طور کلی فیس بوک؛ یک شبکه اجتماعی سایت يا مجموعه سایتی است که به کاربران این امکان را می دهد که علاقمندی ها، افکار و فعالیت های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند. گوگل، یاهو، یوتیوب، فیس بوک، ویکی پدیا، بلاگر و مای اسپیس از جمله پربازدیدترین سایت های اینترنتی هستند، اما ۵۰ درصد سایت های پربازدید در دنیا را شبکه های اجتماعی تشکیل می دهند که این امر نشان از اهمیت این شبکه ها دارد.

نسل جدید، رسانه های اجتماعی را به کار می گیرند و زندگی شخصی شان را با شبکه دوستانشان به اشتراک می گذارند. آنها در رسانه های اجتماعی، شبکه ای از دوستان و آشنایانشان به وجود می آورند و در آن به تعامل درباره خودشان و موضوعات مورد علاقه شان می پردازند. رفتار جمعی اعضای این نسل در شبکه های اجتماعی به رفتار جمعی زنبورها تشبیه شده است که حول موضوعات مورد علاقه مشترک شان گرد هم می آیند. نسل سی (Generation C) عنوان جدیدی است که به نسل رشد یافته با تکنولوژی های جدید ارتباطی گفته می شود. پیشرفت امکانات سخت افزاری و نرم افزاری فضای مجازی، شکل گیری سبک زندگی جدیدی را به دنبال داشته که آمیخته با تکنولوژی های آنلاین است. این فضا بستری برای شکل گیری نسل جدید شده که ویژگی های رفتاری جمعی متفاوتی با نسل های قبلی دارند. از نظر سن اغلب کاربران، متولدان میانه دهه ۱۹۸۰ به بعد هستند. اما آنچه به افراد این نسل هویت مستقلی بخشیده نه تشابهات سنی بلکه نوع کاربری شان در اینترنت و استفاده از امکانات دیجیتالی و فضای مجازی است.

تاسیس فیس بوک
فیس بوک در ۴ فوریه ۲۰۰۴ به وجود آمد. از شبکه های اجتماعی مجازی است که به واسطه آن می توان با دوستانی که حساب کاربری در فیس بوک دارند، عکس، فیلم یا پیغام به اشتراک گذاشت. فیس بوک هم اکنون به طور رایگان در اختیار مردم جهان قرار دارد. وب گاه فیس بوک بیش از یک میلیارد نفر کاربر دارد و هم اکنون به ۴۰ زبان، قابل دسترس بوده و ۷۰ درصد از کاربران آن در خارج از ایالات متحده هستند . محیط فیس بوک در واقع مجلسی از دوستان و آشنایان یک کاربر به شمار می آید. فیس بوک با ارائه امکان عضوگیری در تعداد بالا، به کاربران اجازه می دهد تا در هر لحظه ، دوستان جدیدی را به مجموعه دوستان خود اضافه کنند.

کاربران در فیس بوک یک صفحه شخصی دارند. می توانند گروه تاسیس کنند یا در گروه های دیگر عضو شوند. کاربران می توانند برای خود آلبوم عکس انتخاب کنند و افرادی را به لیست دوستانشان اضافه کنند. طبق آمار وب سایت insidefacebook.com معادل ۴۶/۴ درصد از کاربران فیس بوک زیر ۲۵ ساله اند و سن ۲۰/۶ درصدشان زیر ۱۷ سال است.

به علاوه، آمار OnGuard Online نشان می دهد که ۲۲ درصد از افراد ۱۶ تا ۲۴ ساله، کسانی را که اطلاعات شان را با آنان در شبکه های اجتماعی به اشتراک می گذارند، نمی شناسند. نوجوانان و جوانان، اشتیاق فراوانی برای کار در شبکه های اجتماعی دارند و به ندرت متوجه عواقب افراط در به اشتراک گذاری اطلاعات هستند. براساس تازه ترین گزارش ها در حال حاضر نزدیک به ۵/۷ میلیون نفر از کاربران فیس بوک نیز زیر ۱۳ سال هستند. شبکه های اجتماعی فیس بوک جایگاه خاصی در جامعه ایران باز کرده به گونه ای که از اقشار مختلف جامعه ایرانی از جمله دانشجویان، استادان، کارمندان، بازاریان، معلمان، دانش آموزان و هنرمندان به همراه روزنامه نگاران در آن عضو هستند. این موضوع در کنار فیلتر بودن فیس بوک در ایران باعث شده که آمار دقیقی از تعداد کاربران فیس بوک در ایران وجود نداشته باشد و برآوردهای مختلفی در این مورد به عمل آید. از جمله ۲میلیون کاربر حرفه ای و ۱۲ میلیون کاربر گذری تا ۲۷ میلیون کاربر.

به نظر می رسد فیلترینگ فیس بوک تاثیر محسوسی بر استفاده از آن در ایران نداشته است. واقعیت این است که پیوستن به فیس بوک به این سادگی ها هم نیست. اثرات این پیوستن به تدریج در عملکرد اعضای آن نمود می یابد. مهم ترین تاثیر فیس بوک بر سبک زندگی جوانان و در کل، اعضای آن محسوب می شود.

نتایج آخرین پژوهش انجام شده در کشور بیانگر آن است که میان عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان، ارتباط مستقیمی وجود دارد. ۶/۳۰ درصد مردان و ۳/۴۱ درصد زنان معتقدند که شبکه های اجتماعی اینترنتی توانسته است به میزان بالایی در نوع ادبیات افراد جامعه موثر باشد. همچنین ۵/۴۹ درصد زنان و ۴/۴۱ درصد مردان بر این باور هستند که عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی در مقادیر متوسط به بالا توانسته است بر سبک پوشش آنها در جامعه موثر باشد.

تاثیر فیس بوک بر روی افراد
این نتایج به خوبی نشان می دهد که عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی تاثیر بسزایی در سبک زندگی افراد دارد. اگر سبک زندگی را رفتارهای عادی روزمره ای بدانیم که در قالب عادات لباس پوشیدن، خوردن و محیط های مورد پسند برای تعامل با دیگران، خود را نشان می دهد، می توانیم تغییرات ایجاد شده در این حوزه را به شکل ملموس تر مشاهده کنیم. به طور کلی، سبک زندگی از مولفه های مختلفی تشکیل شده است از جمله :

۱. ظاهر افراد (لباس، سبک مو و مشخصات)
۲. رفتار آنها (ژست ها حرکات و مناسک)
۳. ذائقه و قریحه آنها (استفاده از موسیقی و سایر اشکال جمال شناسانه)
۴. زبان مخفی آنها شامل تکیه کلام، گنجینه لغات و الگوی تکلم.
با توجه به آنچه گفته شد اگر بخواهیم شبکه های اجتماعی و پیوستن فرزندان مان به آنها را امری ساده تلقی کنیم در آینده ای نه چندان دور نباید نسبت به تغییراتی که در سبک زندگی شان ایجاد شده اعتراض کنیم یا در صدد مقابله برآییم.

به فرزندان مان راه های بهتر اندیشیدن را یاد بدهیم. با رفتارهای علمی خود به آنها بیاموزیم که برای گذراندن اوقات فراغت، راه های بهتری به غیر از گشت زدن بی هدف در سایت های اینترنتی هم وجود دارد. از کودکی، آنها را به کتاب خواندن تشویق کنیم و بهترین ساعات مان را به کتاب خواندن برای آنها اختصاص دهیم. علاقمندی آنها به ورزش، هنر و… را کشف کنیم و با راهکارهای حمایتگرانه، آنها را در مسیر درستی از زندگی شان قراردهیم.