ورود به زمین دشمن پدیده مبارکی است

ماجرای ورود تنی چند از اعضای هیئت دولت به خصوص محمدجواد ظریف به شبکه های اجتماعی، داستانی جالب و البته پر از عبرت است؛ عبرت های تلخ، و عبرت های شیرین. اگر ظریف و بعضی اعضای هیئت دولت، به ادعای دوست و دشمن دیپلمات های متبحری هستند، طبیعی است که در شاخه ی دیپلماسی عمومی نیز می توانند نقش خوبی ایفا کنند؛ البته با رعایت مواردی. نگارنده با کلیت ورود برخی اعضا به شبکه های اجتماعی موافق است به دلایلی و با الزاماتی:

1. در یک جنگ نامتوازن، باید اقدامات نامتقارن انجام داد. اگر عِده و عُده شما در یک جنگ رو در رو، در یک سطح نیست تا بخواهید در همان سطحی که دشمن به شما حمله می کند، به او حمله کنید، ناچارید که دست به اقدامات چریکی بزنید. حتی اگر مجبور شوید، باید از وسایل دشمن نیز استفاده کنید. پرس تی وی، همان چارچوب خبری بنگاه های خبرپراکنی استکباری را دارد با محتوایی دیگر. اگر او را از ماهواره ها بردارند، به اسمارت تی وی ها متوسل میشود و اگر این دریچه را نیز به روی ببندند، به یوتیوب روی می آورد و اگر از آنجا هم اخراجش کنند، در سایت کوچک خود همه چیز را عرضه می کند. او مجبور است که به هر رخنه انتشار مطالب که دست یافت، حداکثر بهره را از آن ببرد و این، بهتر از خالی کردن زمین است.

2. روش و ماهیت فعالیت امت حزب الله هم در شبکه های اجتماعی نیز به همین گونه است. او می داند که جنگ رسانه ای یا مجازی، نامتوازن است، اما چه کند؟ آیا می تواند حداقل ده میلیون کاربر شبکه های اجتماعی در ایران را، در برابر هجوم وحشیانه دشمن تنها بگذارد؟ نمیگویم که این شبکه ها برای امت حزب الله بی آسیب هستند، اما مطمئنا نفع ورود به آن بیشتر از کناره گیری است. حداقل آن است که یک شبکه از افراد حزب اللهی به صورت مجازی یا حتی حقیقی شکل می گیرد و آنان را منسجم تر می کند یا لااقل در تضارب آراء عوایدی نصیب شان می نماید. در این میان، صرف فلیتر کردن و عدم مدیریت صحیح شبکه ها، فقط منتهی به ایجاد تک صدایی مخالفان می شود، تا جایی که هر تازه ورودی به شبکه های فیلتر شده، خیلی زود در مقابل انواع و اقسام خوراک ها، به اسارت فکری برده می شود.

3. عدم حضور سیاست مداران ایرانی در فضای پرچالش و پرکشمکش وب و دوری آنان از اتمسفر کاربران آن که جمعیتی جوان هستند، باعث شده بود که این حس در میان کاربران شبکه های اجتماعی به وجود آید که گوشی برای شنیدن سخنان و مطالبات ایشان وجود ندارد. ضمن اینکه شبکه های اجتماعی در همه کشورها، شاید تنها ابزار رسانه ایست که مخالفان آن دولت یا حکومت، می توانند با آن اعلام موجودیت بکنند. یعنی اپوزوسیون و قشر متمایل به ایشان، از آنجاییکه هیچ رسانه رسمی در کشور ندارند، حس می کنند که به فراموشی سپرده شده اند و این حس، مدام بر بی مسئولیتی شان نسبت به کشور و حکومت می افزاید. به عبارت دیگر با حضور گسترده قشر خاکستری در محیط آلوده شبکه های اجتماعی، و عدم حضور مسئولان و نخبگان نظام در همان شبکه های اجتماعی، عملا شکاف بین این دو روز به روز عمیق تر خواهد شد.

4. در این میان، ورود فردی مثل محمدجواد ظریف که رئیس دستگاه دیپلماسی کشور است به فیس بوک و توییتر که محل جولان بیگانگان با انقلاب یا ضد انقلاب ها بود، حادثه ای عجیب و البته پرهیجان بود. شاید بتوان گفت که جو امید و شعفی که کاربران ایرانی فیس بوک از ارتباط بی واسطه با وزیرخارجه خودشان داشتند و به تبع آن حس نقش داشتن در مدیریت کشور، تا کنون بی سابقه بود! ظریف از اکثر کارهای روزانه اش در وزارت خانه می نویسد، از نظراتش و تحلیل هایش پیرامون اوضاع ایران و جهان و از کاربران می خواهد که نظراتشان را با او در میان بگذارند؛ اگرچه او و شاید اکثریت نظاره گران بدانند که نظرات غیرکارشناسی و بعضا احساسی کاربران، تاثیر چندانی در تصمیمات وزارت خارجه جمهوری اسلامی ندارد، اما همین یک کار باعث می شود که گارد بسیاری از افراد بیگانه با حکومت، در برابر مواضع اصولی جمهوری اسلامی باز شود و بسیاری از موضوعات بدیهی را راحت تر بپذیرند؛ در کنار ده ها اثر اجتماعی دیگر نظیر حس اعتماد به مسئولین، انسجام داخلی، حس مشارکت جویانه و… .

5. اما از سوی دیگر، نمی توان گفت مضراتی برای این حضور متصور نیست. بالاخره تناقض فیلتر بودن فیسبوک و توییتر باید برای مخاطبان حل شود و این دوگانگی در رفتار حاکمیت، یک ضرر است. بی تجربگی و گاف بزرگ ظریف در ماجرای دیالوگ به یک نیمچه سیاست مدار امریکایی درباره هولوکاست، یک ضرر دیگری بود که چه بخواهیم وچه نخواهیم وحدت در موضع گیری را مورد خدشه قرار داد؛ شاید این همان نکته ای بود که رهبر انقلاب در دیدار با هیئت دولت اشاره کردند که مانور هنرمندانه متولیان جدید امور اجرایی کشور، نباید با گذشتن از خطوط قرمز همراه باشد.

بنابراین همانطور که در بند ابتدایی آورده شد، برآیند کلی ورود به زمین دشمن برای بهره گیری خردمندانه از امکانات ارتباطی و رسانه ای یک پدیده مبارکی است و از سوی دیگر باید توجه داشت که اگر آنجا زمین دشمن است، هر حرکت اشتباه ما آثار مخرب مضاعفی به همراه خواهد داشت.

محمد بدیعی؛ نیمروز

انتهای پیام/.

توضیح: این یک یادداشت و منعکس کننده نظر شخصی نویسنده است. در صورتی که نظری غیر از این دارید، از این طریق حرف‌های خود را برای ما ارسال کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول