چرا سیاستمداران سراغ فیس‌بوک می‌روند؟
در هفته‌های گذشته فعالیت برخی از شخصیت‌های سیاسی در فیس‌بوک، احتمال رفع فیلتر آن یا حداقل بررسی مجدد این مسأله و رفع فیلتر یک شبه این سایت در برخی از شرکت های سرویس دهنده بار دیگر بحث فیس‌بوک را نقل رسانه‌ها کرد.
در این میان سؤالی که مطرح می‌شود این است که چرا فیس‌بوک؟ چرا سیاستمداران و بسیاری از اشخاص مطرح کشور در فیس‌بوک فعالیت می‌کنند و آیا نمی‌توان در سایت‌های مشابه یا نسخه‌های بومی این سایت فعالیت داشته باشند؟ پاسخ به این سؤال را شاید در اشاره‌ای به ماهیت شبکه‌های اجتماعی پیدا کرد.
سایت‌هایی مانند فیس‌بوک ماهیت خاصی دارند، برخلاف بسیاری از سایت‌ها (مانند سرویس‌های ایمیل،سرویس وبلاگ، فوتوبلاگ و…) دسترسی به محتوا و فعالیت در این سایت‌ها به شکل خاصی محدود به کاربران آن شده است چرا که شما و دوستانتان می‌توانید از سرویس‌های مختلفی خدمات ایمیل دریافت کنید و یا در سرویس‌های میزبانی وبلاگ نظرات و عقاید خود را منتشر کنید و این مسأله هیچ محدودیتی در ارتباط شما با دوستانتان ایجاد نمی‌کند، اما در سایت‌هایی مانند فیس‌بوک اوضاع به شکل دیگری است.
کاربران فیس‌بوک برخلاف خوانندگان وبلاگها هر روز به صفحات دوستان خود سر نمی‌زنند که از نوشته‌ها، عکس‌ها و یا وضعیت آن‌ها با خبر شوند. آن‌ها هر روز آدرس صفحات خاصی را در این سایت تایپ نمی‌کنند تا محتوای آن را مطالعه کنند، در فیس‌بوک آخرین نوشته‌ها، تصاویر دوستانتان در آنچه تایم لاین خوانده می‌شود نمایش داده شده و کاربران برای اطلاع از آنچه اشاره شد جز ورود به سایت لازم نیست کار دیگری انجام دهند. در عین حال اساس کار شبکه‌های اجتماعی ارتباط است و شما جهت تعیین هویت و اثبات ارتباط خود با دیگران و همچنین هرگونه تعامل و ارتباطی با دیگران (مانند ارسال پیام، لایک یا درج نظر) نیازمند ثبت نام در این سایت‌ها هستید.
براساس آنچه اشاره شده ارتباط و تعامل در هر سایت شبکه اجتماعی محدود به کاربران همان سایت است. رفتار کاربران اینترنتی نشان داده است که کاربران با توجه به شکل ارتباط و کاربری مورد انتظار خود تنها در چند شبکه اجتماعی خاص حضور دارند. اکثر کاربران دلیلی برای فعالیت موازی و ارتباط با افراد خانواده یا دوستان نزدیک خود در چند شبکه اجتماعی نمی‌بینند.
حضور در یک شبکه اجتماعی متفاوت مانند حضور در یک جزیره یا کشور دیگر است و از نظر کاربران بایستی دلیل خوبی برای حضور و فعالیت دراین جزیره جدید وجود داشته باشد. این‌گونه است که یک شبکه اجتماعی برای ارتباط با دوستان، یکی برای ارتباط‌های کاری یا اشتراک‌گذاری تصاویر و… انتخاب می‌شود. همین مسأله باعث شده است که با وجود انگیزه زیاد(به دلیل موفقیت این سایت‌ها) و توان فنی موجود و حتی نرم افزارهای کدباز رایگان که خدمات مشابهی را فراهم می‌کنند، در دنیا شاهد حضور معدود شبکه‌های اجتماعی پرقدرت باشیم.
حال فرض کنید تصمیم گرفته‌اید که در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشید، انتخاب شما کدام خواهد بود؟ اگر قصدتان ارتباط با دوستان قدیمی یا آشنایان باشد قطعاً انتخاب اول شما جایی است که دوستان شما آنجا حضور دارند. هیچ کس دوست ندارد در سایت یک شبکه اجتماعی عضو شود در حالی که تک و تنهاست و خبری از آشنایی نیست.
اگر حتی قصدتان آشنایی با افراد جدید باشد باز هم و به احتمال زیاد انتخاب شما جایی است که افراد بیشتری وجود دارند و درعین حال کم و بیش هویت آن‌ها مشخص‌تر باشد و اگر قرار باشد به عنوان مدیر یک شرکت یا هنرمند یا سیاستمدار قصد حضور در شبکه‌های اجتماعی جهت معرفی کار یا افکار خود دارید بی‌تردید جایی را انتخاب می‌کنید که افراد بیشتری آنجا حضور دارند. ترجیح هر سخنرانی این است که در یک سالن پرجمعیت سخنرانی کند تا در یک اتاق کوچک با اندک شنونده احتمالی.
گفتنی است در بین شبکه‌های اجتماعی دنیا، فیس‌بوک موقعیت ممتازی دارد. فاصله این سایت حتی با دومین رقیب خود بسیار زیاد است و در ایران نیز فیس‌بوک بیش از هر شبکه اجتماعی دیگر مورد استقبال کاربران قرار گرفته است. بخشی از کاربرانی از سرکنجکاوی و با توجه به مطرح شدن نام این سایت در رسانه‌های خارجی در این سایت عضو شدند.
عده‌ای دیگر از ایرانیان مقیم خارج از کشور بودند و در آخر موج بزرگی از ایرانیان که احتمالاً تجربه سایت‌هایی مانند اورکات یا یاهو 360 را داشتند و حال با افول آن‌ها به فیس‌بوک مهاجرت کردند. بی‌تردید فیس‌بوک یک تجربه متفاوت و قوی‌تر از اورکات را فراهم می‌کند.
چه از لحاظ سرگرمی و چه از لحاظ دسترسی به اخبار یا محتوا همچنین ساختار و بستر قدرتمندتری نسبت به سایت‌های مشابه قدیمی‌تر دارد و همین مسأله تداوم حضور کاربران در این سایت را بیشتر می‌کند.
فیس‌بوک با وجود فیلتر بودن سایتی آشنا برای ایرانیان است اگر امروز از اطرافیان خود سؤال کنید آنهایی که تجربه حضور در شبکه‌های اجتماعی را داشته‌اند برایشان فیس‌بوک نامی آشناست در حالی که برای بسیاری از کاربران (بخصوص کاربران غیرحرفه‌ای) سایت‌هایی مانند گوگل پلاس و یا نسخه‌های بومی شبکه‌های اجتماعی غریب است.
کافیست نگاهی به تعداد اعضای برخی صفحات فارسی فیس‌بوک و یا تعداد هواداران یا علاقه‌مندان برخی اشخاص حاضر در این شبکه داشته باشید تا متوجه نفوذ این شبکه در بین ایرانیان شوید.گاهی اوقات تعداد این افراد از تعداد کل کاربران فعال یک شبکه اجتماعی بومی بیشتر است. بنابراین در چنین شرایطی کاملاً معقول است که هنرمند یا سیاستمدار یک شبکه اجتماعی با جمعیت و کاربران فعال را برای فعالیت خود انتخاب کند.
علیرضا شیرازی، مدیر سایت بلاگفا؛ روزنامه ایران
انتهای پیام/.
