جایگاه انسان و هویت مجازی

دیر زمانی از فناوری های نو، بویژه رسانه های دیجیتال نمی گذرد اما اثر گذاری اش غیر قابل تصور و فوق العاده زیاد است.

زمانی بود که در فرهنگ شفاهی مان، اسطوره ها و افسانه ها نقل مجالس و محافل بودند، اما اینک حتی رسانه های مکتوب نیز به گرد پای رسانه های دیجیتال نمی رسند.

هر روزی که از عمرمان می گذرد با محصولی جدید و تازه آشنا می شویم ، پیش از اینکه تفکرمان بسط پیدا کند و بتوانیم خود را فراتر از رسانه ها به پیش ببریم. گویی سرنوشتی محتوم برایمان رقم خورده و تراژدی روابط انسانی شکل گرفته است.

این بار این محصولات فناوری های نو هستند که در پی ساختن هویت مجازی و غیر واقعی از انسان ها با هم رقابت می کنند تا شاید رکورد زنی کنند. انسان سر در گم و کلافه ازین تغیرات گسترده در حال تبدیل شدن به نوعی تماشاگر منفعل و بی اختیاراست.

تعریف و برداشت انسان در عصر حاضر از زمان و مکان دگرگون شده و از این رو در این فضاهای مجازی هویت مجازی یا به عبارت دیگر «من اینترنتی» پدید آمده است: هویت + مجاز(فضای مجازی) = هویت مجازی.

صاحبان اصلی رسانه های دیجیتال در دنیا بعلت دسترسی گسترده و امکانات ویژه با امپراتوری اختاپوس وار به واقع در پی آنند که تحریف را جای حقیقت نشان دهند، به قول ژان بودریار، تشخیص واقعیت از آنچه که واقعی نیست، ناممکن شده است .

امروزه نقش رسانه تغیر کرده و همراه با برنامه های سرگرم کننده در پی ایجاد فرهنگ و هویت غیر واقعی برای ملل مختلف نیز است. «ژودیت لازار» معتقد است: «رسانه ها در فرهنگ جامعه نقش غالب را بازی می کنند و این بازی را نه فقط با بازتاب دادن فرهنگ بلکه با شرکت در فرهنگسازی نیز به اجرا می گذارند.»

محصولات رسانه های مختلف دیگر بیشتر از طریق تار نمای جهانی یا اینترنت در حال گسترش هستند. و سعی دارند شکل غیر واقعی از انسان بسازند.

تعارضات حاصل از این دوگانگی فرهنگی، آدمی را دچار تنش شخصیتی می کند، به نظر می رسد دنیای ساخته شده مجازی، از آدمی رباتی هوشمند ساخته و ازعواطف و جایگاه انسانی غافل شده است.

دور شدن از واقعیت و فرار از خود و غوطه ور شدن در دنیای مجازی به مرور جای روابط اصیل و واقعی را در زندگی آدمی می گیرد. و نگاه تکنولوژیکال نسبت به انسان ارزش و جایگاه واقعی آدمی را فراموش کرده و دست کم می گیرد.

به نظر می رسد بازگشت به هویت اصلی مرهم زخم های انسان اسیر بی معنایی است. توجه به داشته ها و فرهنگ واقعی می تواند بین هویت مجازی یا نمادین و آدمی فاصله ایجاد کرده و او را به هویت اصیلش بازگرداند.

محمد ستاری؛ شبکه ایران

انتهای پیام/.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول