فضای مجازی و تهدیدات پیش رو

به گزارش «وبلاگ نيوز» و به نقل از جوان آنلاين، در ماه های اخیر پس از افشای جاسوسی اینترنتی امریکا از متحدان اروپایی اش، یکبار دیگر موضوع آسیب های مترتب بر شبکه های مجازی به موضوع روز نحوه تعامل قدرت ها تبدیل شده است. نگرانی از ابعاد تهدید این پدیده به گونه ای بود که شبکه بی بی سی به نقل از سران اروپا و چین و… از لزوم ایجاد یک شبکه مستقل داده پردازی و انتقال اطلاعات خارج از حیطه نفوذ امریکا سخن به میان می آورد و این در حالی است که به لحاظ فرهنگی دغدغه آنها نسبت به نفوذ فرهنگی امریکایی ها چندان زیاد نیست اگرچه در حوزه برنامه های ماهواره ای تلاش کرده اند تا محدودیت هایی ایجاد کنند.

در سال های اخیر تحول شگرف در تکنولوژی های جدید ارتباطی سبب شده است که فضای مجازی اساسی ترین نقش را در تبدیل هویت انسان و تغییر سبک زندگی پیدا کند، ویژگی های فضای سایبری همچون قیمت پایین ورود، گمنامی، آسیب پذیری و نامتقارن بودن، امکان نفوذ و… پدیده انتشار قدرت را به وجود آورده است، بدین معنی که اگر تا کنون دولت ها بازی قدرت را تنها میان خود تقسیم کرده بودند، از این پس باید آن را با بازیگران دیگری همچون گردانندگان شبکه های اجتماعی، شرکت های خصوصی، گروه های سازمان یافته تروریستی و جنایی و افراد تقسیم نمایند.

این تأثیرگذاری را از چند جهت می توان مورد ارزیابی قرار داد. نخست، مفهوم امنیت است، با تحول در عرصه فضای مجازی دیگر نمی توان امنیت ملی را همانند گذشته در ارتباط با مسائل نظامی و مرزهای داخلی و خارجی تعریف کرد، بلکه امروزه، خطر تغییر سبک زندگی و افت کیفیت زندگی شهروندان نیز نوعی تهدید برای امنیت ملی محسوب می شود. دوم، از میان رفتن بعد جغرافیایی در تهدیدهای سایبری است. در گذشته، تهدیدهای نظامی از محل جغرافیایی خاصی برخوردار بودند. در نتیجه، مقابله با آن دست کم از جهت شناسایی کار چندان دشواری نبود. سوم، گستردگی آسیب پذیری های ناشی از تهدیدهای فضای سایبری است. این تهدیدها پراکنده، چندبعدی و چندسویه اند و چون در ارتباط با شبکه های ارتباطی و زیرساخت های حساس می باشند، سطح آسیب رسانی آنها بسیار بالاست. چهارم، اینکه این تهدیدها را صرفاً با شیوه های سنتی همانند به کارگیری ارتش و نیروی پلیسی نمی توان مهار کرد و برای مقابله با آنها تلاش دولت ها به تنهایی کافی نیست بلکه افراد و شرکت ها نیز از آسیب های این تهدیدها بی نصیب نخواهند بود و مهم تر آنکه محتوای این فضا به دلیل جذابیت های بصری و شهوانی و… با استقبال جامعه هدف مواجه شده و ومقابله با آن دشوار تر ازدیگر عرصه هاست. با توجه به نقاط قوت و فرصت های فضای مجازی و آسیب های آن، در اسفند سال 90 مقام معظم رهبری «شورای عالی فضای مجازی کشور» را متشکل از شخصیت های حقیقی وحقوقی زیر نظر رئیس جمهور ایجاد کردند تا با اشراف کامل و به روز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی و تصمیم گیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این موضوع از حیث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی در چارچوب مصوبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح تصمیم بگیرد. ایشان در مقدمه حکم خود به رئیس جمهور وقت می نویسند:گسترش فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی به ویژه شبکه جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم سرمایه گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره گیری حداکثری از فرصت های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه جانبه کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب های ناشی از آن اقتضا می کند که نقطه کانونی متمرکزی برای سیاستگذاری، تصمیم گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید.

اکنون و به رغم گذشت دو سال از آن زمان اگرچه خدمات ارزشمندی در زمینه تهیه زیرساخت های شبکه ملی ارتباطات و تهیه آیین نامه ها و دستورالعمل های لازم صورت گرفته است، اما در عرصه عمل وبه ویژه در ماه های اخیر، مواضع اعلامی و اعمالی مسئولان دولت چندان همخوانی با سطح و گستره آسیب ها و تهدیدات مترتب بر این عرصه ندارد که سوگمندانه علت آن را باید به عدم درک تهدیدات و یا نفی ایستادگی وضرورت تسلیم در برابر این موج دانست که همچون یک سونامی می تواند در عرصه فرهنگی کشور خانمانسوز باشد. چندی پیش وزیر ارشاد در گفت وگو با شبکه «الجزیره» انگلیسی می گوید:دیر یا زود باید محدودیت استفاده از «فیس بوک» برداشته شود. او ابراز امیدواری کرده همه ایرانی ها بتوانند به این «شبکه اجتماعی» دسترسی داشته باشند. به گزارش الجزیره او حتی می گوید فکر می کنم الان همه ایرانی ها از اینها (توییتر و فیس بوک) استفاده می کنند و بر اساس برخی آمارهایی که ما داریم الان 4 میلیون نفر از ایرانی ها عضو «فیس بوک» هستند و عملاً از این سایت استفاده می کنند.

پیش از این نیزدر تاریخ 17آبان ماه علی جنتی در مورد برنامه های این وزارتخانه برای رفع فیلتر برخی سایت ها و شبکه های اجتماعی گفته بود: باید با کمیته تعیین مصادیق فیلترینگ صحبت شود تا نه تنها فیس بوک بلکه سایر شبکه های اجتماعی نیز قابل دسترسی باشند و قید غیرقانونی بودن برای دسترسی به آنها برداشته شود. در حوزه شبکه های تلویزیونی نیز ایجاد پارازیت، ممانعت از دسترسی به شبکه های ماهواره ای و نصب دیش و رسیور نمی تواند تاثیرگذار باشد.

او در عین حال براین نکته نیز تأکید کرده بود که تصمیم گیری روی این موضوع در حوزه مسئولیت کمیته تعیین مصادیق فیلترینگ است که این کمیته مستقیماً زیر نظر وزارت ارشاد نیست و این وزارتخانه تنها یک نماینده در آن دارد. اگرچه تأکید براین نکته ضروری است که راه اصلی مقابله با این روند اقدامات ایجابی در کنار اقدامات بازدارنده است، اما در حالی که خود طراحان این شبکه ها بر آسیب های آنها اذعان داشته و در پی روش هایی برای مهار آن هستند، نادیده گرفتن و انتقاد آشکار از همین اقدامات بازدارنده حداقلی جز به ایجاد نافرمانی مدنی و زمینه سازی تقابل اجتماعی نخواهد انجامید.

عباس حاجی نجاری؛ جوان آنلاین

انتهاي پيام/.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول