تقلب درشخصیت؛ آسیب این روزهای شبکه‌های اجتماعی
به گزارش«وبلاگ نیوز» علیرضا کافیدر خراسان نوشت: ازدواج فیس بوکی منجر به طلاق شد.ازدواجی ۵ماهه که فرصتی ایجاد کرد تا چهره واقعی داماد برای عروس جوان و خانواده اش روشن شود. حالا همه می دانند علی نه مهندس است و نه پولدار. اقامت کانادا هم ندارد و در طول زندگی حتی پایش را از کشور هم بیرون نگذاشته است. واسطه آشنایی علی و بهاره با یکدیگر فیس بوک بود.وقتی با هم آشنا شدند علی گفت اقامت کانادا دارد و در کانادا کار ساخت و ساز انجام می دهد.اشک از چشم های بهاره سرازیر می شود و به سختی می تواند جلوی جاری شدنشان را بگیرد.پشیمان است ولی پشیمانی سودی ندارد.نفس عمیقی می کشد و می گوید: یک سال پیش با هم آشنا شدیم.نمی دانم از کجا مرا پیدا کرده بود ولی وقتی سر حرف را باز کرد شیفته صحبت ها و کمالاتش شدم. معلوم بود انسان متشخص و تحصیل کرده ای است.رابطه مجازی مان دو ماهی ادامه داشت تا این که گفت: برای دیدن خانواده اش به ایران آمده و می‌خواهد مرا ببیند.با کمال میل قبول کردم و سر قرار حاضر شدم.جوان معقولی بود. می‌گفت که مهندس است و برای یک شرکت ساختمانی در کانادا کار می‌کند. می گفت که وضع مالی اش آن قدر خوب است که تا آخر عمر بتواند تمام آرزوهای مرا برآورده کند.او آن قدر خوب نمایش بازی کرد که پدر و مادرم هم فریب زبان چرب و نرمش را خوردند. بهاره نگاهی به صورت پدر می اندازد و دوباره نگاهش را به سنگ فرش های پیاده رو می دوزد. پیاده روی میدان ونک تهران، درست مقابل دادگاه خانواده. جایی که حتی فکرش را هم نمی کرد روزی سروکارش به چنین محکمه هایی بیفتد و قرار باشد از عشقی که برایش شب و روز نداشت، جدا شود. اما حالا بعد از ۴ ماه فهمیده است که علی دیپلمه ای بیش نیست و تا به امروز حتی پایش را هم از کشور بیرون نگذاشته. حالا یک ماهی می شود که برای طلاق پله های دادگاه خانواده ونک را بالا و پایین می رود تا شاید بتواند اغفال شدنش توسط مهندس قلابی را ثابت کند.پدرش می گوید: بهاره فقط ۲۳سال دارد و چنین ضربه ای برای او سنگین است.او از این که با این سن و سال شیفته حرف های مردی با شخصیت تقلبی شده، هم بهت زده است و هم ناراحت.حتی ناراحت تر از دختری که تمام زندگی اش را به آشنایی با مردی در فضای مجازی باخته است.ظهور و بروز شخصیت های دروغین و فرصت مناسبی که برای ابراز وجود در شبکه های اجتماعی و سوء استفاده های فراوان برای این دسته از افراد وجود دارد باعث شد تا به آسیب شناسی موضوع شخصیت های تقلبی درفضای مجازی به ویژه شبکه های اجتماعی بپردازیم.پس از شنیدن ماجرای علی و بهاره و دیدن دختری که زندگی اش را باخته می بیند به سراغ دکتر مجید ابهری جامعه شناس، رفتار شناس و استاد دانشگاه رفتم تا علل بروز چنین آسیب هایی را جویا شوم.
نبود نظارت بر شبکه های اجتماعی، راهی برای ظهور شخصیت های تقلبی
دکتر ابهری یکی از عوارض شبکه های اجتماعی به خصوص نرم افزارهای تلفن همراه مانند وایبر، واتس آپ، تانگو و اینستاگرام را نبود کنترل کافی و فقدان نظارت بر گروه های تشکیل شده می داند.وی با بیان این که باید قبل از ورود هر پدیده ای ابتدا بستر فکری و فرهنگی لازم برای آن آماده شود می گوید: در غیر این صورت عوارض و ناهنجاری های مختلفی به جامعه تحمیل خواهد شد.درست مانند این نرم افزارها و شبکه های اجتماعی که به دلیل ورود غافلگیر کننده شان عواقب ناگواری را برای جامعه به ویژه نسل جوان رقم زده اند. او جدا از آسیب هایی مانند جریان سازی های فکری غلط و شایعه سازی به نوعی آسیب مغفول مانده ناشی از تقلب در شخصیت یا وارونگی هویت اشاره می کند و می گوید:برخی افراد دراین شبکه ها جنسیت یا سن و موقعیت اجتماعی خود را به دروغ معرفی می کنند.وقتی او را در جریان ازدواج فیس بوکی علی و بهاره قرار می دهم می گوید: این چنین اتفاقاتی به صورت چشمگیر در کشور در حال افزایش است و این نمونه ای بسیار عادی است.او به مواردی که تا کنون با آن ها مواجه شده است اشاره می کند و می گوید: در یکی از موارد مرد میانسالی خود را جوانی ۲۵ ساله با تحصیلات عالی دانشگاهی معرفی کرده بود و از این طریق توانسته بود دل دختر جوانی را به دست آورد اما بعد از ملاقات حضوری وقتی هویت او برای دختر مشخص شد به دلیل دلبستگی ایجاد شده ارتباط ادامه پیدا کرد و باعث بروز آسیب های بسیاری در زندگی هر ۲ نفر شد.
دعوت کاربران به مراکز فساد و عرفان های کاذب با هویت های جعلی
دعوت به اماکن و مراکز فساد و مصرف مواد مخدر و حتی جلسات عرفان های دروغین و کاذب نیز از دیگر کاربردهای شبکه های اجتماعی برای شخصیت های دروغین و متقلب با اهداف فریبکارانه است. دکتر ابهری با استناد به تحقیقات وسیعی که بنیاد علوم رفتاری انجام داده است از افزایش روزافزون آسیب های ناشی از شبکه های اجتماعی در حوزه مصرف مواد مخدر و گرایش جوانان به فساد و عرفان های دروغین خبر می دهد و تأکید می کند: متاسفانه گروه های مختلفی با عنوان مثبت اندیشی،تقویت جهان بینی، احضار روح و آینده نگری در شبکه های اجتماعی ایجاد شده اند که با جذب فرد و کشاندنش به جلسات حضوری او را در باتلاقی هولناک می اندازند.
کلاهبرداری در فضای مجازی با هویت قلابی
برای بررسی بیشتر سری به آرشیو روزنامه می زنم.خبر حکایت از کلاهبرداری شخصی با هویت جعلی از دختران و زنان جوان دارد. فردی پس از برقراری روابط دوستانه با زنان و دختران در شبکه های اجتماعی و ارسال پیام های عاشقانه، به آنان وعده ازدواج می داد و پس از جلب اعتماد طعمه های خود با این شگرد که می تواند گوشی های گران قیمت تلفن همراه را به نصف قیمت برای آنان خریداری کند اقدام به کلاهبرداری می کرد.رئیس پلیس فتای خراسان رضوی در این باره گفته بود: متهم ۳۳ ساله در آخرین کلاهبرداری خود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از زن جوانی گرفته بود تا برای او ۲ گوشی بخرد که با اعلام شکایت این زن، وی در چنگ قانون گرفتار شد. خبر دیگر در این باره مربوط به مردی ۴۲ساله بود که از طریق شبکه های اجتماعی با کودکان خردسال به منظور آزار آنان، طرح دوستی می ریخت و بدین ترتیب برای کودکان در مسیر مدرسه ایجاد مزاحمت می کرد.دکتر ابهری درباره کلاهبرداری های شایع در فضای مجازی آن هم با هویت های تقلبی می گوید:این مورد نیز تنها یکی از نمونه های کلاهبرداری در فضای مجازی و از طریق هویت تقلبی است.کلاهبرداری های مختلفی در زمینه شرط بندی،قمار و بازی های مجازی صورت می گیرد و زیان های هنگفتی به کاربران وارد می کند.بنابر این باید گفت ورود نوجوانان و جوانان به این شبکه ها باعث بروز عوارض و آسیب های متعددی برای آن ها می شود که قسمت قابل توجهی از آن ها قابل درمان و علاج نیست. تنها کاری که باید در این راستا انجام شود اطلاع رسانی شفاف درباره آسیب های ناشی از استفاده ناصحیح از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی توسط نهادهای فرهنگی و رسانه ها ست.حتی در بسیاری از موارد لازم است نهادهای امنیتی و قضایی ضمن ورود به مسئله، افراد و مراکز ایجاد کننده مشکل و حتی شایعه ساز را شناسایی و از ادامه کارشان جلوگیری کنند، چرا که این افراد با دروغ پراکنی و ایجاد اضطراب اجتماعی، امنیت روانی جامعه را برهم می زنند.
هویت تقلبی راهی برای اظهار وجود افراد خجالتی
رامین دانشجوی سال دوم رشته نرم افزار است.پدر و مادرش می گویند که درون گرا و خجالتی است و علاقه ای به روابط اجتماعی ندارد. مادر می گوید: از وقتی وارد خانه می شود پای رایانه شخصی اش می نشیند و کار می کند. حتی غذایش راهم پشت میز رایانه می خورد و خواب و خوراکش شده رایانه و شبکه های اجتماعی.حتی حاضر نیست با اعضای خانواده در میهمانی های خانوادگی شرکت کند و این موضوع برای خانواده به عذاب تبدیل شده است.این داستان واقعی از زندگی پسری ۲۲ ساله است که پدر و مادرش با شرح زندگی اش برای دکتر محسن ایمانی روان شناس از او برای بهبود شرایط زندگی پسرشان کمک خواسته اند. دکتر ایمانی بعد از شرح ماجرا و این که اطرافیان و خانواده بعد از بررسی های فراوان دریافته اند پسرشان با هویت های جعلی در شبکه های اجتماعی صفحه دارد و البته تعداد زیادی دوست، می گوید: بعضی از افراد که با هویت های تقلبی وارد شبکه های اجتماعی و فضای مجازی می شوند، افرادی خجالتی هستند که نمی توانند در یک اجتماع واقعی حضوری موفق داشته باشند.این افراد با هویت مجازی وارد شبکه های اجتماعی می شوند و دست به کارهایی می زنند و حرف هایی را به زبان می آورند که دوست دارند در عالم واقع انجامشان دهند. رفتارهایی که گاهی جنبه بزه کارانه هم می گیرد. در بسیاری از موارد افراد بزه کار نیز با شخصیت تقلبی وارد شبکه های اجتماعی می شوند. این افراد که نمی توانند به راحتی بزه خود را در اجتماع انجام دهند وارد فضای مجازی می شوند و به بزه مجازی روی می آورند.این روان شناس از سویی حضور افراد افسرده در قالب شخصیتی دیگر در شبکه های اجتماعی را تایید می کند و می گوید:افرادی که نمی توانند ارتباطات اجتماعی واقعی خوبی داشته باشند، از اجتماع می ترسند و جایگاه خوبی در خانواده و اجتماع ندارند نیز به فضای مجازی روی می آورند و با هویت تقلبی نیازهای روانی و اجتماعی خود را تامین می کنند.دکتر ایمانی انگیزه های جنسی و غریزی را علتی دیگر برای درنظر گرفتن هویت جعلی توسط افراد سودجو اعلام می کند و می گوید:برخی افراد که با انگیزه های جنسی و غریزی وارد شبکه های اجتماعی می شوند ممکن است سن خود را کمتر از آن چه هست مطرح کنند تا بتوانند با افراد کم سن و سال تر ارتباط برقرار کنند.
زوم نظارت درشبکه های اجتماعی
دکتر ایمانی روانشناس و استاد دانشگاه با هشدار نسبت به حضور چراغ خاموش برخی افراد در شبکه های اجتماعی آن هم در نبود نظارت توسط دستگاه های نظارتی،امنیتی و قضایی می گوید:علاوه بر اقدامات قضایی و شناسایی این افراد،باید پاسخ این افراد را از طریق همان راهی که ورود پیدا می کنند داد.سازمان ها و نهادهای فرهنگی باید نسبت به به کارگیری افراد معقول و باسواد برای حضور دراین گروه ها اقدام کنند.
انتهای پیام/.
