شبکه‌های اجتماعی آتش بیار اختلافات خانوادگی
گزارش «وبلاگ‌نیوز» و به نقل از تسنیم، لطفا انگشت اتهامتان را از روی مشکلات اقتصادی، اختلاف‌سلیقه، تجمل‌گرایی، بیکاری، اعتیاد، دخالت خانواده‌ها و دیگر عوامل مؤثر در وقوع طلاق در کشورمان بردارید؛ حالا دور، دور شبکه‌های مجازی است.
تلگرام، وایبر، واتس‌اپ، فیس‌بوک، اینستاگرام و دیگر شبکه‌های دوست محور از همان وقتی‌که به‌پای ثابت جمع‌های خانوادگی و دوستانه تبدیل شدند، حضورشان را سفت‌وسخت به بنیان خانواده‌ها تحمیل کردند.
هرچقدر تب حضور کاربران در دنیای مجازی داغ‌تر شد، تعداد بیشتری از خانواده‌ها هم به نحوی درگیر استفاده از یک یا چند شبکه اجتماعی و نرم‌افزارهای ارتباطی شدند.
نتیجه حالا نگرانی کارشناسان و مسئولان از افزایش آمار جدایی‌هایی است که روی پرونده‌شان عنوان «شبکه‌های اجتماعی» به‌عنوان عامل محرکه طلاق ذکرشده است؛ اتفاقی که مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی درباره‌اش به جام جم هشدار می‌دهد و می‌گوید: رابطه معناداری بین اعتیاد برخی زوجین به شبکه‌های اجتماعی و طلاق در جامعه ما به وجود آمده است.
بدبینی، حاصل حضور در شبکه‌های اجتماعی
ولی‌الله نصر در ادامه با اشاره به هدف اولیه تشکیل این شبکه‌ها می‌گوید: افزایش ارتباط بین افرادی که در دهکده جهانی زندگی می‌کنند، اولین هدف و مهم‌ترین انگیزه تشکیل این شبکه‌ها بود تا حدودی هم در این هدف موفق بودند، اما بعضاً یک سری جدایی‌ها و دوری‌هایی را هم به وجود آورد. اگر این مشکل را بخواهیم در جامعه خودمان بررسی کنیم، می‌بینیم که حضور در شبکه‌های مجازی، باعث ایجاد سوءظن و بدبینی بین برخی زوجین شده است؛ اتفاقی که کم‌کم به طلاق عاطفی و درنهایت به طلاق دائمی می‌انجامد.
مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی با اشاره به نتایج تحقیقی که کارشناسان این مرکز روی این پدیده انجام داده‌اند، می‌گوید: در رابطه با تأثیر این عامل روی تحکیم بنیان خانواده‌ها باید به دو اثر مهم اشاره‌کنم؛ نکته اول، اثری است که این‌ها روی طلاق در سال‌های اول تشکیل زندگی می‌گذارند. بر این اساس آمار ثبت‌احوال هم نشان می‌دهد در حال حاضر بیشتر طلاق‌ها در پنج سال نخست زندگی رخ می‌دهد و دراین‌بین باز، سال اول سهم بیشتری در جدایی‌ها دارد. تحلیل این موضوع ازنظر ما این است که معیارهای آشنایی زوجین در جامعه امروز به‌واسطه این شبکه‌های مجازی تغییر کرده است؛ یعنی آن سبک آشنایی سنتی و خانوادگی قدیمی که از طریق بزرگ‌ترهای فامیل بود، عوض‌شده والان با ازدواج‌هایی روبه‌رو هستیم که پایه‌های آشنایی‌شان در فضای مجازی و در این شبکه‌های اجتماعی گذاشته‌شده است. در این شرایط وقتی دختر و پسر زیر یک سقف می‌آیند تازه می‌بینند خیلی از مواردی که فکر می‌کردند درباره هم می‌دانند، دروغ بوده و اختلاف‌نظرهای زیادی باهم دارند؛ این‌یکی از دلایل طلاق است.
برخورد سلبی، ممنوع
نکته دوم اثری است که این شبکه‌ها روی خانواده‌هایی می‌گذارند که سابقه‌ای بیشتر از پنج سال زندگی مشترک دارند. در این خانواده‌ها هم جدایی به این دلیل صورت می‌گیرد که بحث بدبینی و سوءظن و طلاق عاطفی مطرح می‌شود.
قبلاً همه روان شناسان خانواده توصیه می‌کردند زوجین موقع غذا خوردن و باهم بودن، حتی روزنامه هم نخوانند، تلویزیون نبینند و فقط به همدیگر توجه کنند، اما الآن این‌طور نیست و زن و شوهر ساعت‌ها وقتشان را در این شبکه‌ها تلف می‌کنند.
ازنظر نصر، برخورد سلبی و قهری با شبکه‌های اجتماعی بدترین راه‌حل برای درمان این معضل و پدیده اجتماعی است؛ تا جایی که درباره‌اش می‌گوید: در حال حاضر درباره شبکه‌های اجتماعی با مشکل به وجود آمدن یک پدیده اجتماعی مواجه هستیم. ما نمی‌توانیم با پدیده‌ها مقابله کنیم، باید آن‌ها را آگاهانه هدایت کنیم. فیس‌بوک و توییتر را فیلتر کردیم، اما هنوز خیلی‌ها از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند پس با فیلتر کردن تلگرام و… به‌جایی نمی‌رسیم. باید به فکر به وجود آوردن جایگزین‌های بومی و محلی در این رابطه باشیم تا نتیجه بگیریم.
خانم‌ها بیشتر از این قضیه شاکی‌اند
در این‌که شبکه‌های این‌چنینی اختلافات میان زوجین را شدیدتر کرده‌اند، شکی نیست؛ اختلاف‌هایی که خیلی‌ها می‌خواهند در گروه‌های دوستانه همین شبکه‌ها حل کنند، اما خیلی وقت‌ها راه‌حل‌های غلط ارائه‌شده در این گروه‌ها، آتششان را نه‌تنها خاموش نمی‌کند که شعله‌ورترمی کند.
جواد صادقی، مستشار دیوان عالی کشور و سرپرست مجتمع قضایی خانواده ونک هم دراین‌باره به جام جم می‌گوید: کسی نمی‌تواند منکر آثار و تبعات منفی شبکه‌های اجتماعی در مسائل خانوادگی باشد. البته این موضوع کاملاً به این بستگی دارد که خانواده‌ها چقدر با این شبکه‌ها درگیر باشند، چقدر برایشان وقت بگذارند و در مقایسه با ارتباط باهمسرشان، چه جایگاهی به این شبکه‌ها بدهند. هرقدر استفاده از این شبکه‌ها در حد متعارف‌تری باشد، آسیب و تخریبش بر بنیان خانواده‌ها کمتر است.
بااین‌حال سرپرست مجتمع قضایی خانواده ونک، هشدار می‌دهد: متأسفانه اکنون وضعیت طوری شده که بین پرونده‌های مختلفی که برای جدایی در دادگاه‌ها تشکیل می‌شود، خیلی‌ها از این عامل شکایت می‌کنند. آمار مراجعاتی هم که زوجین به این دلیل به مراکز مشاوره دارند روزبه‌روز بیشتر می‌شود. در بیشتر این پرونده‌ها هم خانم‌ها شکایت می‌کنند همسرشان وقت زیادی را به ارتباط‌های مجازی در شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهد و درنتیجه توجه کمتری به زوجه خود دارند.
به‌روز شدن دلایل طلاق
صادقی، با اشاره به سیر صعودی تشکیل پرونده‌های این‌چنینی در دادگاه‌ها می‌گوید: دلایل طلاق در جامعه امروز را اگر با جامعه ۱۰ سال پیش ایران هم مقایسه کنیم قطعاً تغییر را به‌وضوح می‌بینیم.
چون مردم دیگر تحت تأثیر شرایطی که ۱۰ سال پیش‌بر جامعه حکم‌فرما بود، زندگی نمی‌کنند. جامعه امروز، همان‌قدر که امکانات ویژه و نیازهای خودش را دارد، مشکلات خاصی را دارد.
این‌که می‌گوییم شبکه‌های اجتماعی امروز نقش پررنگی در جدایی زوج‌ها پیداکرده‌اند، به دلیل این است که نقش مهمی در جامعه دارند. به نسبت این حضور پررنگ در تمام روابط انسانی که در جامعه حکم‌فرماست، پایشان به بنیان خانواده‌ها هم کشیده شده است. اکنون با این‌که هنوز اعتیاد، بیکاری و … جزو عوامل مؤثر در طلاق هستند، اما نمی‌توانیم نقش شبکه‌های اجتماعی را نادیده بگیریم.
شیوع پدیده؛ از چین تا ایران
سبک زندگی خانواده‌های زیادی با پیشرفت فناوری‌های هوشمند و استفاده از نرم‌افزارهای وایبر، واتس‌اپ، تلگرام و… عوض‌شده و در مرحله‌ای از گذار قرارگرفته است. در این میان، وضعیت خانواده‌هایی که از اول هم بنیان خیلی محکمی نداشتند از بقیه بدتر است. در این خانواده‌ها سوءتفاهم‌ها و اختلاف‌نظرهایی است که یک‌شبه به وجود نیامده، اما از وقتی پای شبکه‌های اجتماعی به رابطه زوج‌هایی کشیده شده بهانه برای جدایی‌ها زیادتر شده است.
اینجاست که ارتباط با کاربران شبکه‌های مختلف مجازی، آتش اختلافات زوج‌ها را شعله‌ورترمی کند. مشکلی که به نظر می‌رسد نه‌تنها زنگ هشدار را در جامعه ما که در کشورهای دیگر هم به صدا درآورده است تا جایی که طبق تحقیقات کارشناسان چینی می‌گویند نرخ طلاق در این کشور را در سال ۲۰۱۴ افزایش ۳.۹ درصدی داشته و شرکت در شبکه‌های اجتماعی عامل اصلی جدایی زوج‌های چینی بوده است.
البته این کارشناسان معتقدند شبکه‌های اجتماعی درمجموع تنها بر روابط زوج‌هایی تأثیر سوء دارند که با یکدیگر دچار مشکل و تنش هستند.
انتهای پیام/.
