جولان شبههنرمندان در فضای مجازی
گزارش «وبلاگنیوز» روزنامه آرمان نوشت: کارشناسان مسائل اجتماعی در سالهای اخیر همزمان با فراگیر شدن استفاده از ابزارهای جدید ارتباطی نسبت به تنزل فرهنگعامه هشدار دادهاند. واقعیت این است که این ابزارهای جدید زمینه عرضاندام برخی افراد را که چندان هم هنرمند شناخته نیستند، فراهم کرده است. حالآنکه از مدتها پیش عنوانشده است که شهروندان بهویژه نوجوانان و جوانان باید شیوه درست استفاده از ابزارهای جدید ارتباطی را فرابگیرند.
چندی پیش موجی با پیام اینستاگرامی امیر تتلو خواننده زیرزمینی با عنوان «بغبغو» باعث شد که مقوله تنزل فرهنگعامه موردتوجه قرار گیرد. این اقدام نخستین اتفاق در این زمینه نیست و میتوان عنوان کرد آخرین آن نیز نخواهد بود. الگو گزینی کورکورانه برخی از قهرمانان کذایی نشاندهنده تأثیراتی است که این افراد روی شهروندان دارند. این در حالی است که در سالهای اخیر این محبوبیت اغلب از طریق ابزارهای جدید ارتباطی بهدستآمده است. باید توجه داشت که چندی پیش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بابیان اینکه در ایران، ۵/٩ میلیون نفر، از شبکه وایبر استفاده میکنند، گفت: علاوه بر این، در کشور نزدیک به ۴ الی ۵/۴میلیون نفر عضو شبکه فیسبوک هستند. در شرایط کنونی استفاده از همه ابزارها اجتنابناپذیر است و کسی نمیتواند در برابر آنها بایستد. باید از این پدیده اجتماعی استفاده بهینه و مثبت کنیم.
عضویت ایرانیان در شبکههای اجتماعی
مرکز ارتباطات Annenberg وابسته به دانشگاه پنسیلوانیا مطالعهای را درباره حضور شبکههای اجتماعی در ایران انجام داد و مرکز الکسا (Alexa) یکی از معتبرترین مراکز امتیازدهی به سایتهای اینترنتی توضیح داده است که چه تعداد ایرانی عضو این شبکهها هستند. مرکز Alexa رتبه پایگاه اینترنتی ارائهدهنده خدمات وایبر بین سایتهای محبوب ایرانی را ٧۶۴ و رتبه جهانی آن را ۵ هزار و ۶٣١ معرفی کرده است. با همین رتبه Alexa توضیح داده است که ایرانیها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل میدهند و بهعبارتدیگر، بزرگترین گروه اعضای وایبر، ایرانی هستند. در بررسیهای این مرکز امتیازدهی اینترنتی اعلامشده است که ۱۱٫۱درصد از تمام مشترکان سرویس پیامرسان وایبر ایرانی هستند. با توجه به این آمار که از مرکز الکسا بهدستآمده بیش از ٢٨میلیون ایرانی عضو وایبر هستند و یکی از تأثیرگذارترین کشورهای این نرمافزار ارتباطی بهحساب میآیند. مرکز Annenberg بر اساس مطالعه خود دریافته است که از هر ١۰ ایرانی عضو فیسبوک هفت نفر به کمک سرویس VPN وارد این شبکه اجتماعی میشوند و البته یکسوم آنها از ناامن بودن این ابزارهای فیلترشکن آگاهی دارند. طبق آمارهای منتشرشده از سوی این مرکز تحقیقاتی، ۵٩ درصد کاربران ایرانی روزانه چند بار سراغ صفحه شخصی خود در فیسبوک میروند، ٢٧ درصد روزی یکبار این کار را انجام میدهند که با توجه به اطلاعات بهدستآمده در ایران به نقل از الکسا نزدیک به ١٢ میلیون کاربر فعال و ٢٧ میلیون کاربر گذری در فیسبوک حضور دارند. درواقع اگر سرور اصلی سایتهایی مانند وایبر، تلگرام، لاین و واتساپ را ملاک اصلی قرار دهیم و میزان ترافیک ورودی- خروجی به سرورهای این سایتها را ملاک بازدید قرار دهیم میتوانیم بر مبنای آمار تولیدشده الکسا چنین قضاوت کنیم: در وایبر: ایران اول، روسیه دوم، آمریکا سوم، هند چهارم، برزیل پنجم؛ گفتنی است ایران ۱۱٫ ۸ درصد از ترافیک را در اختیار دارد و روسیه با ۱۰٫ ۴ دوم است.
لحظهای مکث روی تأثیر شبکههای اجتماعی
امروزه شبکههای اجتماعی در جامعه راه پیداکردهاند و به نظر میرسد در کشور ما جمعیت بالای ۴۰ میلیون از امکانات این شبکهها بهرهمند میشوند. درواقع باید کاربران را نسبت به تأثیرات مثبت و منفی این رسانهها آگاهی داد. در بسیاری از مواقع شاهد این معضل هستیم که رسانهها همچون اکثر فیلمهایی سینمایی و سریال ها که توقع و انتظار مخاطب را کاهش میدهد در پی تنزل جایگاه فرهنگی جامعه هستند. این اطلاعرسانی سالهاست که در مقابل ماهواره انجامشده است اما نهتنها شاهد کاهش معضلهای ناشی از آن نبودیم بلکه اثرات مخرب فیلمهای آن کمکم در جامعه تأثیرگذار خواهد بود. بیشک در شبکههای اجتماعی هم اگر با بینشی علمی به موضوع توجه نشود نمیتوان برای احیای فرهنگ جامعه اقدامی را لحاظ کرد.
اعتیاد به سطحینگری در شبکههای اجتماعی
یک جامعهشناس درباره فعالیت برخی افراد شبه هنرمند در شبکههای اجتماعی به «آرمان» میگوید: این افراد خودشان را نماینده وضعیت برخی جوانان میدانند. امیر محمود حریرچی میافزاید: اعتراض به وضعیت موجود را میتوان از پیامد اتفاقهای اخیر در زندگی این افراد شبه هنرمند دانست. به گفته او در اغلب آهنگهای رپ افراد به بیان یک مسئله اجتماعی همچون فقر، کودک کار و… میپردازند اما برخی دیگر از آهنگها در قالب به سخره کشیدن فرهنگ موجود و درنتیجه به ابتذال کشاندن هنر است. این جامعهشناس بابیان اینکه تعداد افرادی که در شبکههای اجتماعی امیر تتلو را بهعنوان هنرمند محبوب خود انتخاب کردهاند محدود است، میگوید: درواقع باید چرایی مسئله و این نارسایی اجتماعی بررسی شود که آیا این فرد جامعه را اینچنین ارزیابی میکند؟ یا اینکه بخشی از جامعه را اینچنین میداند؟ به گفته او بیشک تأثیر این اقدامات روی کاربران تأثیرگذار است و باید به تأثیر آن بر شان اجتماعیشان توجه شود و این مقوله را جدیتر گرفت. حریرچی میافزاید: درواقع، استفاده از شبکههای اجتماعی کاربران را تحت تأثیر قرار میدهد و همچون مصرف مواد مخدر که بالاخره فرد مصرفکننده را معتاد میکند، فرد در این زمینه معتاد سطحینگری و ضد فرهنگ میشود.
باید تکنولوژی فرهنگسازی شود
یک جامعهشناس دیگر درباره نحوه فرهنگسازی شبکههای اجتماعی به «آرمان» میگوید: هر پدیده اجتماعی میتواند همچون شمشیر دولبه عمل کند. درواقع اگر کنترل روی شبکههای اجتماعی یا هر تکنولوژی دیگری اعمال نشود بازخورد مثبتی در پی نخواهد داشت. عالیه شکر بیگی میافزاید: اگر فرهنگسازی و هنجارهای مطلوب اجتماعی در این زمینه وجود نداشته باشد بالطبع تأثیرات بهمراتب بدتری را در پی دارد. به گفته او هر کلیک برای یک عمل غیرمتعارف یک فرد شبه هنرمند نشاندهنده عدم فرهنگسازی تکنولوژی در جامعه است. این جامعهشناس تأکید میکند: درواقع ورود هر تکنولوژی در جامعه ما با آزمونوخطاهای فراوانی روبهروست که در اغلب مواقع سبب بروز رفتارهای نابهنجار و اثرات نامطلوب در میان کاربران میشود.
انتهای پیام/.