نباید از فضای مجازی در تمدن سازی غفلت کنیم

به گزارش «وبلاگ‌نیوز» و به نقل از قدس آنلاین، حضرت آیت ا… خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی هفته گذشته در حکمی اعضای جدید شورای عالی فضای مجازی را برای یک دوره چهارساله منصوب کردند.
ایشان در این حکم، با اشاره به اهمیت شورای عالی فضای مجازی در «مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات این عرصه» و همچنین وظیفه اصلی این تشکیلات یعنی «سیاست‌گذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و به هنگام و نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در فضای مجازی»، ۱۰ محور مهم وظایف و مأموریت‌های شورای عالی فضای مجازی را ابلاغ کردند.
ازاین‌رو و به‌منظور بررسی چرایی و چگونگی تحقق این محورها با 
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.

همان‌طور که می‌دانید در حکمی که به‌تازگی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی برای تشکیل دوره دوم شورای عالی فضای مجازی صادر شد، معظم له بر ضرورت انحلال شوراهای هم‌عرض تأکید کردند، به نظر شما، این شوراها کدام هستند و چگونه باید به سمت انحلال آن‌ها رفت؟
امروز شوراهای متعددی در کشور وجود دارد که بین آن‌ها و شورای عالی فضای مجازی از جهت اهداف و وظایف تداخل دیده می‌شود؛ یکی از مهم‌ترین این شوراها، شورای عالی فناوری اطلاعات است که تقریباً ۸۰ درصد وظایف آن با وظایف شورای عالی فضای مجازی موازی است. البته سال‌های گذشته این‌طور وانمود شده که شورای عالی فناوری اطلاعات صرفاً در سطح اجرایی عمل می‌کند و مقام عالی تصمیم گیر و سیاست‌گذار نیست، این در حالی است که نه در مقام نظر و نه در مقام عمل این اتفاق نیفتاده و شورای عالی فناوری اطلاعات به ابزاری برای دور زدن شورای عالی فضای مجازی از سوی وزارت ارتباطات تبدیل‌شده است.

در حکم جدید اعضای شورا، شرح وظایف مشخصی برای مرکز ملی فضا تعیین‌شده است؛ از این شرح وظایف چه برداشتی می‌شود؟
به نظر می‌رسد این شرح وظایف، مرکز ملی فضای مجازی را از صرف جایگاه دبیرخانه‌ای خارج کرده و آن را به‌مثابه یک قرارگاه فرماندهی ارتقا داده است. همه می‌دانند که تعیین سیاست، راهبرد و حتی برنامه برای تحول‌آفرینی در فضای مجازی کفایت نمی‌کند؛ اگر این سیاست‌ها و راهبردها درست پیگیری نشود و مواضع و اشکالات به‌موقع رفع نشود، این 
سیاست‌گذاری‌ها خاصیتی برای کشور نخواهد داشت؛ بنابراین، ما امروز به یک قرارگاه مقتدر و هوشیار نیاز داریم و خوشبختانه مرکز ملی فضای مجازی از شرایط اولیه تبدیل‌شدن به این قرارگاه برخوردار است.

یکی از نکات مهم مطرح‌شده در حکم مقام معظم رهبری، ارتقای حضور جمهوری اسلامی ایران در عرصه جهانی است، این ارتقا چگونه از عرصه نظر به عمل ورود می‌کند؟
ما نباید با غیبت در مجامع جهانی و یا ضعف و انفعال در برابر رویه‌هایی که قدرت‌های سلطه‌گر در این میدان ایجاد کرده‌اند، از فرصت‌های بی‌نظیر فضای مجازی در راستای شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی استفاده کنیم. به نظر می‌رسد تاکنون حضور مسئولان کشور در میدان‌های بین‌المللی برای پیگیری حقوق ملت ایران ضعیف بوده است و باید این مهم بر اساس یک تفکر پخته در آینده باقدرت دنبال شود.

شبکه ملی اطلاعات جزو تأکیدهای خاص مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر بوده است؛ به نظر شما دولت و شورای عالی فضای مجازی چه میزان در طراحی و عملیاتی سازی این شبکه موفق بوده است؟
طراحی این شبکه هنوز دچار ابهام‌های فراوانی است. ظاهراً تعریف وزارت ارتباطات از این شبکه و مختصات آن با تعریف شورای عالی فضای مجازی متفاوت است. از طرف دیگر، از ظرفیت‌های نخبگان داخل برای عملیاتی کردن شبکه استفاده درستی شده است. به‌هرحال باید توجه داشته باشیم تا این شبکه وجود نداشته باشد، سالم‌سازی فضای مجازی و حفظ امنیت حریم خصوصی مردم ممکن نیست، ضمن آنکه بخش عظیمی از بودجه مردم به‌ناحق صرف خرید گران اینترنت جهانی می‌شود، این در حالی است که حدود ۷۰ درصد از نیازهای مردم از داخل قابل تأمین است و این نیاز می‌تواند با سرعت فوق‌العاده و قیمت بسیار ارزان از طریق شبکه ملی اطلاعات پاسخ داده شود.

یکی از بحث‌های مهمی که در حکم رهبری به آن‌ها پرداخته‌شده است، موضوع جلوگیری از رخنه‌های فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی در فضای مجازی کشور است؛ چگونه می‌توان جلوی این رخنه‌ها و آسیب‌ها را گرفت؟
برای جلوگیری از این رخنه‌ها و آسیب‌ها، دودسته کار باید بشود؛ یک دسته کارهای سلبی‌نظیر تقویت سامانه فیلترینگ و دسته دیگر، به راه انداختن یک مسابقه عظیم برای تولید محتوای مفید و سازنده در فضای مجازی؛ اما متأسفانه ما امروز در هر دو کار شکست‌خورده‌ایم و باید مسئولان فکر اساسی برای این قضیه داشته باشند.

موضوع تولید محتوا جدای حکم، در بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اعضای شورای عالی فضای مجازی نیز آمده است، چه برداشتی از منویات حضرت آقا در این زمینه‌دارید؟
تولید محتوا به‌ویژه در حوزه فرهنگ، بیش از هر چیز نیازمند فهم عمیق فرهنگی است. کسانی که فاقد این فهم هستند، نمی‌توانند کار مؤثری در این زمینه انجام دهند. از طرف دیگر، به نظر می‌رسد تا بار این امر به دوش مردم نیفتد، شاهد هیچ رخداد مؤثری در محتوای فضای مجازی نخواهیم بود. این مردم و تشکل‌های مردمی هستند که باید ورق را برگردانند.  البته دولت باید نقش خود را به‌عنوان حامی و ناظر به نحو احسن انجام دهد، اما تولید محتوا به‌مثابه یک کار صفی وظیفه دولت نیست.

انتهای پیام/.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول