نقش فضای مجازی در انتخابات

فضای مجازی قابلیت تاثیرگذاری بر افکار عمومی جامعه را دارد و در شکل گیری فعالیت های اجتماعی مجازی با ایجاد همگرایی گروهی و فردی با افکار عموم در ارتباط است. شبکه های اجتماعی به دلیل اینکه راه خود را طی می کنند دارای رویکردهای مختلفی هستند.

تاثیر شبکه های اجتماعی بر مخاطبین یا موجب ایجاد رضایت است که منجر به حُب و بُغض مخاطب می شود و یا موجب ایجاد اقناع می شود که شک و یقین مخاطب را به همراه دارد. هرچه وابستگی افراد به این شبکه ها بیشتر باشد، تاثیرگذاری این شبکه ها بر زندگی واقعی و شکل گیری افکار عمومی بیشتر می شود.

نقش رسانه های اجتماعی در انتخابات 

در صحنه انتخابات، مردم سالاری دینی، مشارکت حداکثری، حاکم شدن عقلانیت، افزایش سرمایه های اجتماعی و پیمان مجدد با آرمان های انقلاب از جمله اهدافی حاکمیت است.

رسانه ها و شبکه های اجتماعی مجازی در حال رشد هستند و انتخابات یک فرایند تصمیم گیری است و فضای مجازی بر جلب مشارکت مردم در انتخابات تاثیرگذار است و بر ایجاد جلب مشارکت مردم، آشنایی با کسب اطلاعات نامزدها برای رای دهندگان و اقناع و رضایت مخاطب تاثیر گذار هستند.

شبکه های اجتماعی با پرداختن به موضوع های مختلف اجتماعی و سیاسی فعالیت بالایی دارند و افراد جامعه به عنوان یکی از راه های اساسی دسترسی به اطلاعات و اخبار و شبکه سازی برای کنش های اجتماعی از این شبکه ها استفاده می کنند.

از آنجا که اساس این شبکه ها در کشور نبوده و بستر آن در ایران مهیا نیست، بنابراین به نوعی در زمین دشمن بازی می کنیم. در این فضا علاوه بر افزایش آگاهی باید ساز و کارهایی که تهدید را کم رنگ و فرصت را تقویت می کند، کنترل شود تا رسانه ها در خدمت یک انتخاب بهتر باشند.

در کشورهایی که بستر شبکه های اجتماعی وجود دارد از ابزار شبکه های اجتماعی استفاده زیادی می شود. موضوع سواد رسانه، قدرت تجزیه و تحلیل افراد را افزایش می دهد و با اگاهی دادن به مخاطب، به تشخیص درستی و نادرستی اخبار و محتوا کمک می کند.

در شبکه های اجتماعی باید در انتشار و بازنشر خبری که دریافت شده مراقب بود. چرا که در صورت تکذیب شدن خبری که از شخصی منتشر شده، شخصیت فرد تخریب می شود. و در صورت انتشار واقعیت ها، جریان سازی شکل می گیرد. شفاف سازی و جریان سازی در فضای مجازی به صورت کنترل شده خوب است اما در زمینه فرهنگی و سیاسی در این فضا نباید اجازه داد که ولنگاری اتفاق افتد، زیرا موجب ناکارآمدی مجموعه سیاسی یا فرهنگی می شود.

برخی بر این عقیده اند که با فیلترینگ می توان مانع رهاشدگی و ولنگاری شد اما باید اشاره کرد که برای جلوگیری از آسیب ها و کارآمدی در فضای مجازی ابتدا باید زیرساخت ها و برنامه ها بومی و کارآمد باشد.

فضای مجازی و خود کنترلی

فضای مجازی دارای گستردگی زیادی است و بعد زمان و مکان را نمی شناسد. داده های موجود در این فضا موجب ایجاد بی نظمی می شود و با بروز بی نظمی، بی اخلاقی شکل می گیرد. زمانی که کاربر به یک شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام وارد می شود، در دقایق اول هدف از ورود مشخص است و می تواند صفحه خود را مدیریت کرد اما پس از گذشت حدود چند دقیقه کنترل از اختیار خارج شده و جذب سایر صفحات می شود.

آیا شبکه های اجتماعی بر رسانه های رسمی غلبه دارند؟ 

رسانه های رسمی از شبکه های اجتماعی تاثیر پذیری بیشتر دارند. علت این امر را می توان به فعالیت های روزانه و تکرارهای همیشگی رسانه های رسمی ارتباط داد. در حالیکه در رسانه های اجتماعی خط قرمزها شکسته شده و افکار متفاوتی در این رسانه ها وجود دارد.

شبکه های اجتماعی بستری برای توزیع اطلاعات است و نمی توان به راحتی فرد اصلح را استناد کرد. در روش های سنتی و تکنولوژی تبلیغات، شبکه های اجتماعی سرعت بالایی دارند اما مسئله ای که در این روش دیده می شود، قطعی اینترنت است.

وجه تاثیرگذاری شبکه های اجتماعی بر سلیقه افراد مهم است و باید آگاهی مخاطب را در انتخابات افزایش داد. مخاطب در دریافت اطلاعات و پیام های انتخاباتی باید دقت کند چراکه برخی افراد سوار بر موج انتخاباتی شده و از فضای انتخاباتی استفاده های نامناسب می کنند.

انتخابات در عرصه های داخلی و خارجی مطرح است و کارکرد آن در کشور اهمیت دارد. در دهکده جهانی اطلاعات، اینترنت و فضای مجازی نقش اثرگذاری بر مخاطب دارد. در رسانه های رسمی حکومتی و حاکمیتی احتمال مغلوب شدن از فضای مجازی وجود دارد. کسانی که بتوانند تولید محتوای مناسب در بستر فضای مجازی داشته باشند، حرف آنها شنیده می شود و محتوای جذاب و قابل فهم تاثیرگذاری خود را خواهد داشت.

فضای مجازی باید مدیریت شود و اگر صدای مردم شنیده نشود، کسانی صدای مردم را می شنوند که نباید بشنوند. در فضای تبلیغاتی انتخابات، رسانه باید نگاه منصفانه داشته باشد، خوب ببیند، صدای مردم را بشنود و حقیقت را بازگو کند تا مشکلاتی مانند اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کاهش یابد.

/تهران نیوز/