تنور داغ انتخابات در فضای مجازی
- سارا خدادادی در ایرنا نوشت:
فضای مجازی به پل ارتباطی در تاثیرگذاری بر افکار عمومی به رسانه‌ای قابل دسترس و فراگیر تبدیل شده و با توجه به عضویت درصد زیادی از جمعیت استان سمنان در شبکه‌های اجتماعی بر رفتار انتخاباتی مردم این استان در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی تاثیر گذاشته است.
طبق یک نظرسنجی ملی که توسط ایسپا در اسفند سال ۹۷ انجام شد، ۵۵.۹ درصد مردم ایران همچنان از تلگرام استفاده می‌کنند و همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد کاربرانی که در پیام‌رسان سروش ثبت‌نام کرده‌اند، احتمالاً در حال حاضر حدود ۶ میلیون کاربر باشد. تعداد کاربران ثبت‌نامی در پیام‌رسان بله حدود ۳ میلیون کاربر، پیام‌رسان ایتا حدود ۲ میلیون کاربر و پیام‌رسان‌های گپ و آی‌گپ حدود ۶۰۰ هزار کاربر است، حضور این میزان کاربر و ارتباطات آن ها در فضای مجازی می تواند فرصتی برای رونق دادن به مباحث انتخاباتی و تشویق شهروندان برای مشارکت در سرنوشت جامعه با حضور در پای صندوق انتخابات است.
این فضا در شکل‌گیری جنبش‌های اجتماعی مجازی در فرآیند انتخابات یا ایجاد همگرایی‌های فردی و گروهی تاثیر بسزایی دارد و به جهت سمت و سو دادن به افکار در دنیای واقعی حائز اهمیت است.
فضای مجازی به صورت شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به عنوان محلی برای تضارب آرا و نظرات سیاسی و اجتماعی مطرح شود.
قابلیت‌ها و ویژگی‌های فضای مجازی آن را به فرصتی برای افزایش مشارکت عمومی در یازدهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی تبدیل کرده است.
اما این فضا که به گفته بسیاری از کارشناسان همچون لبه یک شمشیر دارای تهدید و فرصت است که می‌تواند ابزاری برای ترغیب مردم و مشارکت حداکثری آن‌ها یا فضایی در تخریب و تهدید داوطلبان مجلس شورای اسلامی باشد؛ هرچند که بر اساس قانون از این ابزار انتخاباتی باید در فرصت مقرر استفاده شود.
بارها مسوولان و دست اندرکاران برگزاری انتخابات در سمنان بر رعایت قانون و اخلاق از سوی داوطلبان و هواداران آن‌ها تاکید کرده‌اند و اعلام داشتند فضای مجازی برای پیشگیری از تخلفات انتخاباتی کامل و به صورت جدی در این استان رصد می‌شود و در صورت مشاهده یا گزارش، تحرکات خلاف و یا خارج از مسیر قانونی داوطلبان، به منظور جلوگیری از بروز هرگونه قانون‌شکنی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بدون شک سمنان از استان‌های فعال در رسانه و کانال‌های تلگرمی است که سهم این بخش در انتخابات پیش رو بسیار پررنگ‌تر از دوره‌های گذشته می‌باشد و بدون شک تداوم پیام‌های اینترنتی و تکرار آن تاثیر بسزایی در نحوه انتخاب و قضاوت جامعه هدف دارد.
با وجود تاکید دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات در سمنان، این فضاها از دید نامزدها و طرفداران آن‌ها در استان پنهان نمانده به نحوی که بسیاری از نامزدها حتی قبل از شروع قانونی فرآیند انتخابات، گوی سبقت را از یکدیگر ربوده و با عضوگیری در کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی و اینستاگرام، تبلیغات خود را آغاز کردند و به دفعات می‌توان بد اخلاقی، تخریب، تبلیغ زودهنگام و شایعه پراکنی را در فضای مجازی این استان در برخی کانال‌ها و صفحات مجازی مشاهده کرد.
می‌توان گفت در تمام گروه‌های تبلیغات انتخاباتی تلگرام، علاوه بر بارنشر انواع اظهار نظرهای سیاسی- انتخاباتی و انتشار تصاویر تبلیغی و حتی تخریب انجام می‌شود.
نظارت نکردن دقیق بر این فضاها دلیلی بر امکان تخریب و تهمت طرف‌های مقابل شده است، امکانی که برخی فرصت طلبان با آگاهی بر ضعف نظارت در این زمینه آن را برای خود دوچندان کرده و گاهی دلیل و مدارک جعلی هم برای تهمت‌های خود در فضای تلگرام منتشر می کنند.
بر مبنای قانون، تبلیغات زودهنگام انتخاباتی تخلف محسوب می‌شود و هیات‌های اجرایی و نظارتی می‌توانند این تخلفات را با تشکیل پرونده به شعب رسیدگی مستقر در دادگستری‌های استان معرفی کنند.
گرم نگه داشتن تنور انتخابات توسط فضای مجازی موضوع مطلوبی است اما گرمایی که توام با تخریب و تهمت بوده و اصل انتخابات را به باد دهد به هیچ عنوان مورد قبول نیست.
نظم بخشی و ساماندهی فضای مجازی باید در دستور کار مسوولان و دست اندرکاران برگزاری انتخابات در سمنان قرار گیرد و هرچند تصمیم‌گیری و ساماندهی در این زمینه بدون حضور فعالان این عرصه امکان‌پذیر نیست، بنابراین مسوولان این عرصه باید در نشست‌های تصمیم‌گیری فضای مجازی نقطه‌نظرات فعالان این حوزه را لحاظ کنند.
با توجه به اینکه بسیاری از فعالان عرصه فضای مجازی نسبت به قوانین این حوزه اطلاع کافی ندارند باید نشستی با هدف آگاهی بخشی برای جلوگیری از مشکلات احتمالی فعالان این حوزه برگزار در موارد قانونی تبیین شود.
شورای اطلاع‌رسانی استان سمنان می‌تواند طی برنامه‌هایی استفاده از فضای مجازی در افزایش مشارکت عمومی در انتخابات پیش‌رو و تبیین موارد قانونی برای فعالان این حوزه را در برنامه‌های خود جای دهد.
و البته، مخاطبان این گروه‌ها نیز که خواسته یا ناخواسته به عضویت درآمده اند باید هوشیار بوده و حداقل لحظه‌ای درنگ در مورد مطالب بارگذاری شده داشته و سپس نسبت به انتشار و همه گیر شدن آن اقدام کنند.
صرف نظر از فرصت و تهدیدهای فضای مجازی در انتخابات مجلس شورای اسلامی، باید دید این فضا چگونه در انتخاب چهار اصلح از میان ۱۵۱ داوطلب کنونی استان سمنان به مردم کمک می‌کند و داوطلبانی که داعیه توسعه سمنان را دارند آیا پس از نشستن بر کرسی سبز بهارستان همچنان تلگرام و فضای مجازی را پل ارتباطی فعال و موثری میان خود و مردم می‌بینند و از آن برای شنیدن مشکلات مردم استان استفاده می‌کنند یا به این اندازه که این روزها به اطلاع رسانی همه گیر در کانال‌هایی با چندین هزار نفر عضو اعتقاد دارند، پس از انتخابات هم اعتقادشان به رسانه و اطلاع‌رسانی لحظه‌ای از طریق فضای مجازی پابرجا خواهد بود یا کرکره آن را تا چهار سال بعد پایین می‌آورند!
