آموزش رسانه‌ای برای مقابله با کرونا
فاطمه قادیان انارمرزی دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی و عضو فعال انجمن سواد رسانه ایران:
- چند روزی از شایعات مرگبار ویروس کرونا به مرز‌های ایران می‌گذرد که موجب ترس و وحشت افراد جامعه شد.
- برخی با تبلیغات و بزرگ‌نمایی سعی دارند این ویروس را در سطح وسیعی از شبکه‌های اجتماعی گسترش دهند و با ارائه راهکارهای پیشگیری از شیوع گسترده این ویروس، تریبون‌های زیادی را در گروه‌های گوناگون فضای مجازی و رسانه جذب کنند که این کار علاوه بر آگاهی اذهان عمومی نوعی آگاهی دروغین و سوء استفاده احساسی و مالی مردم می‌شود، حال بماند که عده‌ای برای لایک و عضوگیری، با روح و روان مردم چه بازی‌هایی به راه انداخته‌اند.
- اختصاص حجم زیادی از مطالب و محتوا‌های تولیدشده خبری رادیو و تلویزیون و به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی برای انتشار و پیشگیری بیماری کرونا، بیش از آن که سبب هوشیاری و افزایش سطح آمادگی ذهنی مردم برای جلوگیری از شیوع این بیماری شود، باعث ایجاد رعب، وحشت، هراس و به‌نوعی شیوع گسترده ناامیدی در مردم شده که به‌صورت عادی نیز بیش از نصف آنان همین حالا مبتلا به برخی مشکلات و حالات روحی و روانی‌اند.
- اولین راه برای مقابله با این بحران، آشنایی مردم با فضای مجازی، بالا بردن سواد مجازی مخاطبان و شناختن منبع موثق است، در حقیقت در این خصوص و در دولت‌های مختلف سرمایه‌گذاری شده است.
- اگر به گذشته برگردیم باید به سمت نشریات زرد برویم، این نشریات زرد زمانی توانستند در دل مردم جا پیدا کنند و به مواردی پرداختند که یا اهمیت کمی داشت یا دارای مستندات محکمی نبودند، اما وقتی دامنه را وسیع کرده و به فضای مجازی می‌آییم می‌بینیم که اگر به اخبار جعلی توجهی نکنیم هر فردی می‌تواند رقیب یا دشمن خود را با استفاده از اطلاعات نادرست مورد تهدید قرار دهد و این تهدیدها امنیت را از فضای مجازی بگیرد و بسترهای مناسب برای توسعه را که امروزه فقط فضای مجازی است را دچار تخطئه کند.
- باید افرادی که به‌طور رسمی در رسانه‌ها مشغول به کار هستند، غیر از فعالیت‌شان در فضای مجازی رویه دیگری را برنگزینند، از وظایف اساسی رسانه‌ها احیای وضعیت مردم بحران‌زده است نه ایجاد ترس و وحشت بین افراد، ایجاد ترس و وحشت با وجود ویروس کرونا نشان‌دهنده فقدان سواد رسانه‌ای و عدم شناخت کارکرد‌های رسانه‌های جمعی توسط بسیاری از فعالان فضای مجازی و حتی مدیران رادیو و تلویزیون است.
- در این شرایط ناپایدار که مردم در سختی ناشی از فشار تحریم‌های خارجی و برخی مشکلات اقتصادی هستند، تولید این حجم از پیام‌های هشداردهنده و ناامید کننده در رابطه با شیوع هر لحظه ویروسی چون کرونا که کیلومترها دورتر از کشور ما بوده و امروز ما را درگیر کرده می‌تواند آثار سوء را بر جا گذارد.
- در کنار این مسئله رسانه‌های خارجی با انتشار اطلاعات دروغین از مرگ و میر در ایران یک نوع جنگ روانی ایجاد کردند که قصد ضربه زدن به شرایط اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی کشور ما را دارند، پس به جای ترس، با استفاده از ابزارهای رسانه و بالا بردن سطح آموزش هم‌وطنان خود آرامش را دوچندان کرده و راهکارهای پیشگیری را از طریق مسؤولان مرتبط با نظام پزشکی کشور اشاعه دهیم و لحظه‌ای اتکایی به رسانه و شبکه‌های اجتماعی خارجی نکنیم.
- با ایجاد اتاق فکر هماهنگی، بدون توجه به سلیقه‌های سیاسی به بهبود شرایط مقابله با این بیماری بپردازیم، زیرا با توجه به دشمنی دیرینه بعضی از کشورها با ایران در حال حاضر، با وجود تنوع شبکه‌ها که به طور شبانه‌روزی به بمباران فکری، فرهنگی و افکار عمومی کشور ما مشغول هستند که جناح‌بندی‌ها و یارکشی‌های سیاسی نیز با کمال تأسف برخی از رسانه‌ها را بیش از رسالت مطبوعاتی خود به میدان سیاست می‌کشانند، لذا ما ایرانی هستیم و ایرانی فکر کنیم تا در این حوزه نیز همانند گذشته پیروز و موفق شویم.
/فارس/
