جدال جدید پیام‌رسان داخلی با رقیب خارجی

با وجود این اما همین حالا هم بسیاری از خبرگزاری‌ها و سازمان‌ها همچنان مهم‌ترین فعالیت‌های خود را بر بستر پیام‌رسان‌های خارجی صورت می‌دهند؛ پیام‌رسان‌هایی که در صدر آنها تلگرام است و البته پس از فیلتر این پیام‌رسان که به‌نوعی در حال تبدیل شدن به یک رسانه بود، بخشی از این مکاتبات به پیام‌رسان واتس‌اپ منتقل شد که در بیشتر کشورهای دنیا بیشترین استفاده را دارد و صرف نظر از تلگرامی که عنوان می‌شود بیشترین کاربرانش از ایران هستند، اولین پیام‌رسان در جهان محسوب می‌شود. اگرچه بسیاری از مسوولان معتقدند فیلترینگ پیام‌رسان‌های خارجی راه مناسبی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی نیست، فیلتر تلگرام ادامه‌دار شده و اما این موضوع، چندان منجربه افزایش مخاطبان پیام‌رسان‌های داخلی نشده است، هرچند برخی مسوولان معتقد به کوچ بسیاری از کاربران به شبکه‌های داخلی هستند.

  امکانات آموزش مجازی با تعطیلی مدارس

این روزها با شیوع ویروس کرونا در کشور که بسیاری از اماکن از جمله مراکز آموزشی را تعطیل کرده است، استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و آموزش از راه دور ازطریق اینترنت مطرح شده است؛ همانطور که محمدجواد آذری‌جهرمی گفت: «با توجه به احتمال تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها تا پایان سال، برای همکاری با وزارت علوم و آموزش و پرورش، امکانات ویژه‌ای جهت آموزش مجازی و از راه دور فراهم کردیم تا میلیون‌ها دانش‌آموز و دانشجو ضمن حفظ سلامت خود، از تحصیل علم هم جا نمانند.» و روز گذشته نیز اعلام کرد «ترافیک کلیه کلاس‌های آموزشی مجازی مورد تایید وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، برای کاربران رایگان خواهد بود.»

در این میان استفاده از ابزارهای فناوری برای دانش‌آموزان و دانشجویان از برگزاری کلاس‌ در تلویزیون تا آموزش آنلاین و هماهنگی برای انجام تکالیف در شبکه‌های اجتماعی را شامل‌ می‌شود.

موضوعی که منجر به واکنش جواد جاویدنیا، معاون فضای مجازی دادستانی کل کشور شده که گفته است:

• «طبق قوانین و مقررات کشور و مصوبات شورای عالی فضای مجازی، هرگونه استفاده دستگاه‌ها از شبکه‌های اجتماعی خارجی ممنوع است و تخلف و در برخی موارد جرم محسوب می‌شود؛ لذا با توجه به تعطیلات مراکز آموزشی هرگونه آموزش از راه دور از طریق این شبکه‌ها ممنوع است و باید بر بستر شبکه‌های اجتماعی داخلی باشد. چنانچه در بسترهای خارجی ممنوعه، کلاس و آموزشی برگزار شود، فاقد وجاهت قانونی است و دانش‌آموزان و دانشجویان تکلیفی برای حضور در این آموزش‌ها ندارند و دانشجویان و والدین دانش‌آموزان می‌توانند نسبت به این امر از طریق حراست دستگاه‌های مربوطه شکایت و اعتراض خود را منعکس کنند. حراست دستگاه‌ها هم مکلف‌به بررسی و ممانعت از این فعالیت‌ها هستند»

  کرونای بی‌بصیرتی و بی‌عملی در فضای مجازی

• «خواهش ما از همه مردم و مسوولان و مدیران مراکز آموزشی این است که با بصیرت کافی به‌ویژه در این ایام که دعوت مردم به شبکه‌های اجتماعی خارجی که ابزار عملیات روانی علیه مردم و ایجاد هراس و جنگ اقتصادی و سیاسی علیه کشورمان است، قطعا کمک به دشمن در ایراد خسارت به کشور محسوب می‌شود، تمام هم‌وغم خود را بر ترک شبکه‌های ویرانگر و بدتر از کرونای خارجی بگذاریم تا از کرونای بی‌بصیرتی و بی‌عملی در فضای مجازی خلاصی یابیم و این‌بار مردم مسوولان کرونازده فضای مجازی کشور را درمان و از خواب غفلت بیدار کنند و مانع تداوم برخی خیانت‌های نفوذی‌ها شوند.» این درحالی است که در روزهای قطعی اینترنت جهانی که کاربران بیشتری به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی روی آوردند، این سرویس‌ها نتوانستند آن‌طور که باید از عهده خدمت‌رسانی به کاربران برآیند، و این موضوع واکنش مسوولان را در پی داشت، با این مضمون که با وجود پیشرفت شبکه ملی اطلاعات، استفاده حداکثری از پیام‌رسان‌های خارجی نشان ضعف در خدمات پایه شبکه ملی است.

همانطورکه عطا خلیقی، کارشناس فناوری اطلاعات گفت:

«زمانی‌که اینترنت قطع شد، پیام‌رسان‌های داخلی نتوانستند خلأ پیام‌رسان‌های خارجی را برطرف کنند و بسیاری از افراد قادربه استفاده از این خدمات نبودند. البته بعد از مدتی بعضی از پیام‌رسان‌ها بهتر شدند اما نتوانستند به آن حجم از انتظاری که موردنظر مردم بود، پاسخ دهند. همچنین بعد از اتصال دوباره اینترنت، بسیاری از مردم به پیام‌رسان‌های خارجی برگشتند و به همین دلیل قضاوت درباره نحوه خدمت‌رسانی کنونی این پیام‌رسان‌های بومی دشوار است. البته بعضی از پیام‌رسان‌های داخلی برای آموزش در منزل، خدمات رایگانی به مدارس ارایه دادند، برای مثال یکی از پیام‌رسان‌ها اعلام کرده که برای آموزش از راه دور، بستر پخش زنده کلاس درس را فراهم کرده است. اگر این ابزارهای داخلی سرویس خاصی را ارایه کرده باشند، می‌تواند مورد استفاده کاربران قرار گیرد و بررسی شود که کیفیت لازم را دارند یا خیر، اما در نهایت این نظر مردم است که بخواهند از کدام پیام‌رسان ‌استفاده کنند، هرچند به گفته آقای جاویدنیا، استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی، قانونی نیست.»

  مردم تمایلی به پیام‌رسان‌های داخلی ندارند

• هر زمان مردم مجبوربه استفاده شدند، به‌سمت پیام‌رسان‌های داخلی آمدند
• «این موضوع برای بازار داخل، اتفاق خوبی نیست، اینکه مردم چندان تمایلی به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی ندارند ممکن است از کیفیت سرویس باشد یا نگرانی‌های امنیتی، اما در این مدت، تنها زمانی که مردم انتخاب دیگری نداشتند، به پیام‌رسان‌های داخلی روی آوردند و آن زمان است که ما تازه متوجه می‌شویم که آیا این پیام‌رسان‌ها می‌توانند ترافیک داخل را پوشش دهند یا خیر، کما اینکه در زمان قطعی اینترنت آنها نتوانستند خدمات مناسبی ارایه دهند.»
• در حال حاضر آنچه در پیام‌رسان‌های خارجی منتقل می‌شود، مورد نظر نیست، «این محتوا ممکن است یک روز آموزش باشد، یک روز اطلاعات مربوط‌به یک شرکت یا هر مورد دیگر، حرف ایشان این است که طبق قانون، استفاده از پیام‌رسان‌ خارجی غلط است. در دوره‌ای که همه در قرنطینه هستند بحث آموزش پیش آمده و ایشان درباره آموزش این حرف را زدند. هرچند بسیاری از مسوولان در شبکه‌های اجتماعی فیلترشده، اطلاع‌رسانی‌های لازم را انجام می‌دهند و این تناقض همیشه وجود داشته است. درنهایت مردم به دنبال کیفیت بهتر و امنیت بیشتر هستند.
• بنابراین این موضوع وجود دارد که آیا مردم استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی را پذیرفته‌اند؟ آن هم در شرایطی‌که هنوز بسیاری از مردم از پیام‌رسان‌های خارجی استفاده می‌کنند. از طرفی به نظر می‌رسد پیام‌رسان‌های داخلی باید هزینه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای کاربران بیشتر را فراهم کنند، درصورتی‌که تقاضایی وجود ندارد؛ به همین دلیل آنها برای آن میزان کاربر ثابتی که دارند، تجهیزات خود را فراهم کرده‌اند و از این رو در شرایطی که کاربران آنهابه‌صورت غیرمعمول افزایش می‌یابد، دچار مشکل می‌شوند.»

/تعادل/