رفع محدودیت‌های فضای مجازی همراه با آموزش مداوم
اردوان سیجانی کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات درگفت‌وگو با رکنا:
- در تمامی کشور‌های توسعه یافته بلافاصله پس از شروع بحران‌هایی مثل سیل، زلزله، آتشسوزی و .. و حتی همین بحران جهانی شیوع کرونا شبکه‌های اجتماعی و خدمات آنلاین فعالیت خود را چند برابر کرده اند همچنین محققان و فعالان حوزه فناوری تلاش خود را برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا و حتی کندکردن شیوع به کار گرفته‌اند تا با نوآوری بتوانند نقشی در کاهش این بحران داشته باشند؛ تاکنون بیش از ۱۰۰ شرکت فناوری جهانی اعلام آمادگی کرده‌اند تا راه‌حل فناورانه‌ای برای مقابله با کروناویروس ابداع و روانه بازار کنند.
- هر چالشی حتی شیوع کرونا می‌تواند فرصتی برای تغییر رفتار در بهره‌گیری از فناوری‌های نو باشد و از این رو کسب وکار‌های بومی می‌توانند با ارائه راهکار‌های فناورانه از آسیب پذیری این بحران کم کنند.
- در چین فناوری‌های آنلاین توانست کمک زیادی به کاهش سرعت شیوع کرونا کند بطور مثال تحویل غذا و کالا‌های اساسی با پهباد‌ها و ربات‌ها و یا واقعیت مجازی برای بنگاه‌های مسکن، آموزش آنلاین، جلسات آنلاین و … از مهمترین خدماتی بود که به کمک قطع زنجیره کرونا در چین آمد.
- در ایران نیز بسیاری از کسب و کار‌های فضای مجازی آمادگی خود را برای ارائه خدمات غیرحضوری و رایگان برای کاهش رفت و آمد در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا اعلام کردند. در همین حال بسیاری از استارت‌آپ‌ها با توجه به تعطیلی بسیاری از مراکز اقتصادی ظرفیت خود را چند برابر کرده اند، هرچند موانعی همچون فیلترینگ پیامرسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای اطلاع رسانی و ارتباط بهتر میان کسب و کار‌ها و کاربران همچنان وجود دارد.
- کرونا با تمام وحشتی که در سطح جامعه ایجاد کرده در برخی موارد مزیت‌هایی هم داشته که از جمله می‌توان افزایش فروش چندبرابری فروشگاه‌های آنلاین برای ارائه خدمات و محصولات را نام برد.
- به عقیده من اختیارات مدیریت فضای مجازی و اینترنت کشور تنها در اختیار یک نهاد یا وزارت خانه نیست و همین مسئله تبدیل به بزرگترین مانع برای کمک فضای مجازی به مارکتینگ، آموزش و جلسات آنلاین و حتی اطلاع رسانی در این روز‌های سخت شده است.
- وزارت ارتباطات با افزایش سرعت اینترنت و رایگان کردن حجم مصرفی کاربران تمام تلاش خود را به کار بسته تا مردم بتوانند در شرایطی که در خانه هایشان ماندند از خدمات اینترنتی حداکثر استفاده را بکنند، اما نهاد‌هایی موازی و متاسفانه تصمیم گیرنده هستند که همچنان راه کار‌های مقابله با هر بحرانی را محدودسازی فضای مجازی و فیلترینگ میدانند و هیچ اقدام موثر دیگری در این حوزه انجام نمی‌دهند.
- مناسبترین راه حل مواجهه با کرونا این است که در خانه بمانیم. همین مسئله نیز باعث شده است تا تیراژ مجلات و روزنامه‌ها به صفر برسد و کاربرد سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی در اطلاع رسانی به اندازه‌ای بوده که حتی در دوردست‌ترین روستا‌ها کاربران در کمترین زمان ممکن از هشدار‌ها مطلع و از آموزش‌ها استفاده میکنند
- به جرات می‌توان گفت بخش بزرگی از فعالان رسانه‌ای داخل و خارج از کشور در بلایای طبیعی و حوادث بیشترین کمک را برای اطلاع رسانی بهتر به مردم کرده اند. آن‌ها باید همزمان هم با طرفداران شدیدترین تحریم‌های غربی‌ها مقابله کنند و در عین حال باید با اطلاع رسانی صحیح و مدام شان جلوی فیک نیوز‌ها و شایعه پراکنان را بگیرند.
- اما سئوال اینجاست وقتی بخشی بزرگ و تاثیرگذار از کاربران و رسانه‌ها در فضای مجازی کشور در اختیار این عزیزان است چرا همچنان با فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و محدودسازی سایت‌ها و سرعت اینترنت مانع تراشی می‌کنیم. بحران‌هایی مثل شیوع کرونا موجب شد تا بدون استفاده بودن شورا‌ها و پدافند‌ها و کارگروه‌هایی که متعلق به سه قوه هستند بر همگان مشخص شود.
- استفاده اکثریت جامعه از تلفن همراه توانسته نقش مهمی را در بحران کرونا به پیامرسان‌ها ببخشد. اطلاع رسانی سریع، ارتباط آنلاین و ویدئو کنفرانس و ارسال و دریافت سند بصورت گفتگو محور به پیامرسان‌ها اهمیت ویژه‌ای بخشیده که در کشور ما ایران تلگرام به عنوان فراگیرترین پیامرسان این نقش را برعهده گرفته است
- اگر می‌خواستیم تلگرام فیلتر شده که بصورت رایگان به ایرانیان خدمات میدهد را همین امروز با یک برنامه دیگر جایگزین کنیم برایمان میلیون‌ها دلار هزینه داشت اما نمیدانم اصرار عجیب صداوسیما، شورای ملی فضای مجازی و سازمان پدافند غیرعامل و قوه قضاییه به استفاده از پیامرسان‌های داخلی چیست؟ مگر رقابت با اجبار میشود؟ ممنوعیت استفاده از پیامرسان‌های خارجی در بحران ملی کرونا را به شخصه یکی از موانع بزرگ بر سر نقش فضای مجازی در مقابله با کرونا میدانم.
- طبق جدیدترین آمار هنوز که هنوزه تلگرام بیش از ۴۴ میلیون کاربر دارد و بسیاری از رسانه‌ها و کسب و کار‌ها با وجود فیلترینگ از همین بستر برای تعاملات خود در بحران کرونا و حتی سیل و زلزله‌های اخیر بخوبی استفاده کرده اند چرا وقتی درصد قابل توجهی از جامعه پیامرسان داخلی ندارند، باید به خاطر منافع تجاری یا برندسازی اشتباه یک یا چند پیامرسان داخلی، اجبار کنیم که کارمندان، مدیران و رسانه‌های رسمی حق استفاده از اپلیکیشن‌های خارجی را ندارند.
- آنچه مسلم است ویروس کرونا که به شکل ناخواسته وارد ایران و بسیاری از کشور‌های جهان شده خسارات سنگین و جبران ناپذیری را به اقتصاد کشور‌ها وارد کرده، اما به عقیده بسیاری از صاحبان کسب و کار‌های آنلاین و کارشناسان فضای مجازی این بحران ناخواسته برای بسیاری از مسئولان درس‌های بزرگی داشت. مسئولانی که در نهاد‌های مختلف حضور داشتند و حین بحران تنها مصاحبه هایشان و نظراتشان را می‌خواندیم، ولی در بحران کرونا بدون استفاده بودن سازمان شان به اثبات رسید.
- امیدواریم در حوزه‌های استارتاپی و دیجیتال مارکتینگ، کشور آن چنان فضا باز شود تا وقتی به جوانان می‌گوییم ایده هایتان را اجرایی کنید نگویند: ماکه آشنا نداریم؟! ما که رانت نداریم؟ ضامن نداریم و جا و مکان نداریم؟! یا نگویند موفق‌ها آقازاده اند و به ما اجازه فعالیت نمی‌دهند؟! مسئولان و مدیران تضمیم گیرنده و تصمیم ساز بخصوص آن بخش که اینترنت را امنیتی میدانند باید بدانند راه حل مقابله با تحریم و بحران‌های پیش روی کشور حتی در موضوعاتی مانند برقراری عدالت، اشتغالزایی و بهبود فضای کسب و کار تنها مشورت و استفاده از نخبه‌های حوزه it است.
- در ایران بواسطه مدیریت سنتی و مسن و بودجه‌های نفتی استقبال از اینترنت و نرم افزار‌ها در بسیاری از سازمان هایمان بیشتر نقش ویترینی داشته و به باور من و بسیاری از کارشناسان در پساکرونا تغییرات ساختاری در این حوزه اتفاق خواهد افتاد. بودجه نفتی محدود شده و بحران کرونا مردم، نهاد‌ها و شرکت‌ها را مجبور به استفاده از خدمات آنلاین کرده است و همین اجبار می‌تواند تهدید و تحدید را به فرصت تازه‌ای بدل کند.
- باید بپذیریم که راه حل مقابله با فساد، دلالان و حل مشکل اشتغال جوانان و بهبود وضعیت اقتصادی حتی دوردست‌ترین روستا‌ها و شهر‌ها تنها قدرتمندتر کردن زیرساخت‌های ارتباطی کشور، رفع محدودیت‌های فضای مجازی همراه با آموزش مداوم است./رکنا/
