صدا و سیما استارتاپها و شرکتهای خصوصی را رقیب خود میداند
انتشار فیلم مخالفت رئیس صدا و سیما درباره تبلیغ رایگان شرکتهای اینترنتی در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا، در شبکههای اجتماعی، واکنش شدید انتقادی کاربران را بهدنبال داشت.
در جلسهای که بهمنظور بررسی جزییات طرح فاصلهگذاری اجتماعی روز جمعه ۸ فروردین ۹۹ برگزار شد، اعلام کردند که برای شناخت و آشنایی مردم با خدمات کسبوکارهای آنلاین، لیستی از شرکتهای اینترنتی توسط وزارت صمت و ارتباطات ارائه شود تا بهطور رایگان در صدا و سیما تبلیغ شود؛ این طرح با مخالفت علی عسگری، رئیس صدا و سیما روبرو شد.
بهگفته او این تبلیغات باعث سو شدن آنها توسط شرکت توسکا میشود، اما حسن روحانی، رئیس جمهور اعلام کرده است مردم تا جایی که امکان دارد از منزل خارج نشوند و نیازهای خود را از شرکتهای اینترنتی تهیه کنند. او با اشاره به جلسه ستاد ملی مقابله کرونا گفت: «ما اینجا داریم مصوب میکنیم تا زمانی که کرونا هست این طرح اجرا شود؛ مصوب میکنیم و کسی نمیتواند شکایت کند. این اقدامات برای این است که مردم در این ایام که برای ما فاصلهگذاری اجتماعی اهمیت دارد مجبور به خروج از منزل نباشند.»
در همین راستا سینا کمالخانی، منتخب مردم آشتیان، تفرش و فراهان در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، با اشاره به این موضوع که سبک زندگی مردم در سالهای اخیر و بهخصوص این روزها بهکلی تغییرکرده است، تاکید کرد با توجه به رشد کسبوکارهای آنلاین رویکرد دولت نیز باید نسبت به استارتاپها تغییر کند. او افزود:
- «پیشتر زندگی روزمره مردم وابسته به استارتاپها نبود اما چند اتفاق پشتسر هم در سال۹۸ که از سیل اوایل سال آغاز و به کرونا ختم شد باعث شد استارتاپها با توجه به مسئولیت اجتماعیشان وبا هدف همراه کردن مردم به برخی از حوزهها ورود کنند. امروز شاهدیم که سطح زندگی مردم به صورت میانمدت و بلندمدت تغییر کرده است.»
- «صداو سیما یکی از بزرگترین سازمانهایی است که بخش خصوصی را رقیب خود در همه زمینههای اپلیکیشن، کسبوکارهای نوپا و… میداند. صداوسیما خود را یک سازمان تمام عیار با کسوت تمام فرهنگی میبیند و این توقع بالایی است که صداو سیما استارتاپهای بخش خصوصی را تبلیغ کند. هرچند معتقد هستم که بعد از ایجاد روند حمایتی دولت و مجلس از کسبوکارها صداوسیما هم ناگزیر میشود در این عرصه از استارتاپهای بخش خصوصی حمایت کند و البته شاید بزرگترین خدمتش حذف نگاه رقابتی به بخش خصوصی باشد!»
- این روزها روشهای تامین نیاز مردم متفاوت شده است و اگر چیزی شبیه به کرونا ده سال پیش اتفاق میافتاد شاید زندگی روزمره مردم مختل و شهر فلج میشد، «در حال حاضر ۸۰درصد نیازهای روزمره مردم توسط استارتاپها البته بیشتر در شهرها و کلانشهرها تامین میشود. خیلی از استارتاپها به عرصه ارتباطات ورود کردند و زیرساختها، بسترهای ارتباطی و اپلیکیشنهای ارتباطی ارائه میدهند که با توجه به همزمان شدن با تعطیلات عید و نیاز به ارتباطات و اجرای سنتهای پیشین توانستند نقش پررنگتری را ایفا کنند.»
- دولت میتواند در راستای تسهیل فعالیت استارتاپها، در سه سطح سرمایهگذاریها مستقیم، رگورلاتوری شفاف، برگزاری استارتاپویکندها کمک کند، «دولت در سه سطح میتواند از استارتاپها حمایت کند که نیازمند کمک مجلس و تصویب قوانین در این حوزه است. سطح اول به کمک سرمایهگذاریها مستقیم، وامهای بلاعوض، ارزانقیمت، با تنفس بالا و بازپرداخت طولانی است. این روش در واقع سنتیترین راه حمایت دولت از استارتاپها است که خیلی از کشورها از این مرحله عبور کردهاند. اما نگاه جدیدی که دولت اخیرا در این عرصه اتخاذ کرده و قدمهای بزرگی برداشته، حمایت در قالب پارکهای علموفناوری، گسترش، حمایت و فراهم کردن زیرساختها و بسترهایی از طریق این پارکها بوده است. علاوه براین قوانین مدنی، اجرایی و قوانین مجازات فعلی خیلی با شرایط استارتاپی و شرکتهای دانشبنیان سازگار نیست و بیشتر منطبق و درخور شرکتهای سنتی است. مجلس میتواند با تصویب قوانین جدید متناسب با شرایط جدید کسبوکارها و اکوسیستم استارتاپی حمایت گستردهای داشته باشد. همچنین دولت میتواند برگزاری استارتاپ ویکندها را برعهده بگیرد. فراهم آوردن شتابدهندهها، انجام منتورینگ و حمایتهای مالی، قانونی و سیاسی از جمله اقداماتی است که دولت میتواند به آنها ورود کند.»
- خیلی اوقات از استارتاپها حمایت سیاسی نمیشود از این نظر که این استارتاپها رقیب بخش دولتی محسوب میشوند.
- قوانین دولت تا امروز تمامیتخواهی بوده است و مقررات دولتی به هرموضوعی اینطور نگاه میکند که ابتدا باید در دست خودش باشد و اگر کسی استحقاق آن را داشت میتواند تحت شرایطی در اختیار بگیرد و در این مسیر قطعا شرکتهای دولتی و افراد دولتی را محقتر میبیند. «نتیجه این رویکرد این است که دولت روزبهروز بزرگتر میشود.»
- مجلس دیدگاه متفاوتتری نسبت به استارتاپها دارد و نگاه مجلس از حالت منفی به حالت معلق و مسکوت درآمده است. «مجلس با تجربههای خوبی که در سالهای اخیر از استارتاپها شاهد بوده است، منتظر است، ببیند چه اتفاقی میافتد. اگر صحبت از سه سال پیش بود شاید مجلس حق را کامل به دولت میداد. امروز به مجلس ثابت شده که خیلی از استارتاپها پویا شدهاند و توانستهاند با دست خود بدون حمایت حاکمیتی جای نهادها، سازمانها، ارگانهای دولتی و نیمهدولتی را بگیرند. دولت هم باید تغییر رویکرد در همه زمینههای برای کوچک شدن داشته باشد که این کوچک شدنها عرصه را برای فعالیت استارتاپها باز میکند.»
- رویکردهای سیاسی مجلس هم در جهتگیریش نسبت به کسبوکارهای نوپا موثر بوده «گاهی اوقات یک استارتاپ که تمام منابعش را از داخل تامین کرده است هنوز هیچ توجیهی برای بروز و ظهورش در عرصه خارجی ندارد. در برخی موارد هم باوجود اینکه مجلس قانع شده است که استارتاپ دردی دوا و گستره جدیدی را باز میکند اما نسبت به آن موضع مثبتی نگرفته و خنثی بوده است. میتوان گفت مجلس فعلی در ۹۰درصد حوزههای مربوط به کسبوکار خنثی و ۱۰ درصد منفی عملکرده است.»
- نقش معاونت علمی و فناوری در حذف نگاه رقابتی دولت به استارتاپها را پررنگ است «اگر ۱۰ سال پیش عنوان میشد بخش خصوصی به تاکسیرانی ورود کند قطعا خود دولت اولین مخالف آن بود. حذف نگاه رقابتی دولت به استارتاپها مدیون نگرش جدیدی است که معاونت علمیوفناوری و شخص آقای ستاری اتخاذ کردهاند اگرچه کلیت دولت با این قضیه همراهی نکرده است. یعنی ۹۰درصد بخش همراهی دولت با کسبوکارها به معاونت علمی و فناوری برمیگردد و فقط۱۰ درصد به دولت!»
- مجلس فارغ از نگاه مثبت یا منفی و آنچه تاکنون اتفاق افتاده ناگزیر است به این حوزه ورود کند «در بخش قضایی و حقوقی معضلات جدیدی مطرح شده که مختص پیامد عملکرد استارتاپها است. دادگاهها و قضات دربسیاری از موارد مرتبط با استارتاپها نمیدانند به چه قانونی باید ارجاع دهند. در حوزه اقتصادی هم رویکردهای عرصه جهانی و به تبع آن سبک زندگی مردم تغییر کرده است. رمز ارز اقتصاد را دچار تغییر کرده است و در تامین مالی، سرمایهگذاریها و حمایت از استارتاپها تاثیرگذار گذاشته است. بسیاری از استارتاپهایی که در حوزه بینالمللی فعالیت دارند مبادلاتشان با سرمایهگذارها و ویسیها به کمک رمز ارز اتفاق میافتد پس ورود مجلس به این حوزهها خیلی هم خود خواسته نیست. در حوزه سیاسی-اجتماعی هم مجلس ناگزیر به توجه به اکوسیستم است. استفاده از خدمات استارتاپها خواسته مردمی است که طعم استفاده از خدماتشان برای گذراندن زندگی روزمره زیر دندانش رفته است. مردم امروز خواستارند که نهادهای حاکمیتی، از کسبوکارهای آنلاین بیشتر حمایت کنند چراکه حتی در زمان قطعی اینترنت بخش زیادی از زندگی روزمره مردمی که از پلتفرمهای آنلاین استفاده میکردند مختل شده بود.»
- مجلس یازدهم مجلسی جوان است و حمایت جدیتر و نه نمایشی و شوآف از کسبوکارها خواهد داشت «حمایت دولت از استارتاپها علاوه بر اینکه باعث کاهش هزینهها وافزایش کیفیت میشود اشتغال را نیز به همراه خواهد داشت. مجلس منتخب یازدهم که از خردادماه کار خود را شروع میکنند عموما جوان، ایدهپرداز و در بازه سنی ۳۰-۴۵سال هستند و به تبع آن ریسکپذیرتر نیز میباشند. اکثر نمایندگان تجربه همکاری با استارتاپها را داشتهاند و یا در نقش منتور با آنها همراه بودهاند.»
/آی چیزها/