کرونا، دولت الکترونیک و اپلیکیشن ملی
شهرام محمدی در یادداشتی نوشت:
بسیاری از فرصتها درون تهدیدها نهفته است و دادههای علمی نیز این موضوع را به اثبات رسانیده است. اینکه پلاسمای خونی بهبود یافتگان از یک بیماری منشا دارو و درمان دیگر مبتلایان میشود شاید از همین ناحیه قابل تحلیل باشد.
در واقع در طول تاریخ در مقاطع زمانی متعدد اینکه بشر دنبال چارهای میگردد، بیشتر بعد از وقوع تهدیدها و پدیدههاست و کمتر چاره اندیشی آینده نگرانهای برای تهدیدها و پدیدههای تجربه نشده قابل احصاست.
شیوع جهانی ویروس کرونا و سرعت انتشار آن بهعنوان یک تهدید جدی همه جانبه و نه صرفاً بهداشتی، کشورها و ملتها را با محدودیتهایی بسیاری مواجهه کرده است. در منزل ماندن برای شکست زنجیره انتقال ویروس به عنوان یک نسخه جهانی و همگانی هر چند مساله سلامت مردم و جامعه را تا حدودی تضمین میکند اما، روند تولید و استمرار کسب و کارها را با تهدید جدی مواجه کرده است و ادامه بیشتر آن میتواند نه تنها ضربه مهلکی را بر پیکر اقتصاد کشورها وارد آورد بلکه امکان فلج شدن اقتصاد را فراهم میسازد.
در این میان صرفنظر از مسائلی نظیر تامین دارو و غذا، سایر خدماترسانیها باید تداوم یابد تا خسارتهای ناشی از این تهدید، تعدیل شود.
اگر کرونا بهعنوان یک تهدید مطرح شده و درست هم است اما، دولت الکترونیک مسالهای است که باید فرصتطلبانه از دل این تهدید توسط دولت و نهادها توسعه یافته وگسترش یابد. مفهوم دولت الکترونیک بسیار فراتر، مهمتر و اثربخش تر از دورکاری است.
در واقع دورکاری را باید برای افرادی در نظر گرفت که امکان ارائه خدمات کامل، صحیح و همه جانبه ندارند. افرادی که حین خدمات دچار مشکلات و بیماریهایی میشوند باید این فرصت در اختیار آنها قرار گیرد تا بتوانند ضمن استراحت در منزل، مهارتها و تخصصهای خود را از دور به جامعه ارائه دهند.
اما، دولت الکترونیک میتواند روندها و فرآیندهای خدماترسانی به مردم و سرمایهگذاران و آحاد جامعه را تسهیل کرده و سرعت بخشد و به کوچکتر شدن حجم دولت و بهرهگیری کافی از توان بخش خصوصی و غیردولتی کمک نماید و همچنین در زمان بحرانها و تهدیدها، کمک میکند تا کمترین آسیب بر روند خدماترسانی وارد شود.
اگر جنگ تحمیلی برای کشوری با دستان خالی، با تجربه سالها استبداد داخلی و استعمار خارجی، بدون تولید و تکنولوژی آن هم یکه در برابر دهها کشور قدرتمند، به یک فرصت جهت تولید موشک و انواع ابزارآلات تکنولوژیک و پیشرفته نظامی و دفاعی تبدیل شد و امروز در عرصه تولیدات دفاعی و نظامی به قدرت منطقه و حتی جهان تبدیل شده، کرونا و شیوع آن نیز باید ما را به سمت فناوریهای نوین با خوداتکایی ملی سوق دهد آن چه که امروز نشانههای آن به وضوح روشن است.
موضوع طراحی و راهاندازی پیامرسان ملی نیز جدا از این دایره نمیتواند باشد. وقتی فضای مجازی و اطلاعرسانی از طریق آن و شکلدهی افکار عمومی و حتی باورها در این فضا حقیقت یافته و حتی به نوعی قدرت تلقی میشود باید ضمن توجه به آن در شرایط عادی، برای ایام بحرانی نیز چاره اندیشی شود.
امروز کشور چین با نزدیک به ۱/۵میلیارد جمعیت اپلیکیشن ملی دارد که کلیه اطلاعات و دادهها، بازاریابی و بازاررسانی محصولات و خدمات، تماسهای افراد و گروهها از طریق آن انجام میشود.
اپ ملی، منافاتی با ایجاد و رقابت اپلیکشنهای خصوصی ندارد اما حاکمیت باید این ابزار قدرت را برای خود مهیا نماید و حتی امکان بهرهگیری از آن در فضای خارج از اینترنت را فراهم سازد.
کرونا وزارت بهداشت را به طراحی اپ مخصوص این بیماری همانند ماسک مجبور کرد، وزارت آموزش و پرورش را به راهاندازی شبکه شاد ملزم نمود و حوادث دیگر نیز ممکن است اضطرارهای دیگری پدید آورد.
باید کرونا را فرصت مناسب برای توسعه دولت الکترونیک و طراحی نرم افزار پیامرسان ملی و اینترنت ملی بدانیم و حتما از همین امروز که همچنان کرونا میتازد، ما نیز تاخت در عرصه تکنولوژیهای نوین ملی را آغاز کنیم.