گرایش به نمایش خانگی به اقتصاد هنر لطمه می‌زند
مجازیست-قیاس شبکه نمایش خانگی و تلویزیون از نظر قدمت بیشتر شبیه به یک شوخی است. مبنای اولین تولید بخش خصوصی در حوزه سریال را اگر حتی «فضانوردان» در سال ۸۵ بدانیم هنوز عمر این رسانه به ۲۰ سال هم نرسیده است. در سال‌های اخیر و با ورود قدرتمند بخش‌های اقتصادی به حوزه شبکه نمایش خانگی، شاهد افزایش تعداد این سریال‌ها هستیم. از آن‌سو تلویزیون با گلایه از کاهش بودجه و درآمدش، مسائل مالی را باعث نبود تولیدات باکیفیت عنوان می‌کند. اما آیا همه این تفاوت‌ها در بحث مالی است؟ پاسخ به این سوال حتما منفی است. سریال‌هایی درحال حاضر در شبکه نمایش خانگی تولید و توزیع می‌شوند که هزینه‌های بالایی برای آن صرف شده است اما در عمل، شاهد یک اثر به‌شدت ضعیف و حتی مبتذل هستیم. از آن طرف هم در تاریخ تلویزیون به یاد داریم که سریال‌هایی با بودجه اندک ساخته شدند و توانستند مخاطب را مدت‌ها پای تلویزیون بنشانند. حتما مساله مالی در انتخاب بازیگران و حتی تنوع لوکیشن و تعداد قسمت‌ها موثر است اما پای عوامل دیگری هم در میان است.
مدیریت صحیح منابع مالی و انسانی، پرهیز از اعمال سلیقه‌هایی که نه مبنای شرعی دارند و نه قانونی، اعتماد به هنرمندان و حمایت از آنها، بهره بردن از مشاوران کاربلد و نه رفقای همفکر، پذیرفتن اینکه زمانه تغییر کرده است و شاهد سبک زندگی دهه‌شصتی نیستیم، ازجمله عواملی است که می‌تواند باعث جذابیت بیشتر سریال‌های تلویزیونی و حتی شبکه نمایش خانگی شود. شاید در نگاه اول وجود یک رقیب برای سریال‌های تلویزیونی به مذاق مدیران تلویزیون خوش نیاید اما در یک بستر مناسب و شرایط عادلانه در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند به طرفین کمک کند. جذب کارگردان‌ها و بازیگران توسط شبکه نمایش خانگی اکثرا به دلیل مسائل مالی است اما بسیاری از کارگردان‌ها هم هستند که از وجود نظارت‌های مختلف در مراحل کاری گوناگون توسط مدیران تلویزیون خسته شدند؛ کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگانی که گلایه دارند از اینکه چرا مدیران تلویزیون پای مجوزی که خودشان می‌دهند هم نمی‌ایستند. بازیگری که نقشش توسط دوستان ممیزی تلویزیون شرحه‌شرحه می‌شود بدیهی است که با اولین پیشنهاد مالی مناسب شبکه نمایش خانگی به آنجا برود. هرچند می‌داند تعداد مخاطبان تلویزیون اساسا قابل‌قیاس با شبکه نمایش خانگی نیست. پس چه چیزی باعث می‌شود که قید فراگیر بودن مخاطبان را بزند و برود سمت بخش محدود و خصوصی. البته که در شبکه نمایش خانگی هم فرمولی برای سنجش تعداد مخاطبان وجود دارد که شبیه تلویزیون نیست. یعنی یک کاربر اینترنتی را هم‌اندازه با یک نفر در نظر نمی‌گیرند و تعداد بیشتری را محاسبه می‌کنند اما بازهم فاصله زیادی بین تماشاگران انبوه تلویزیونی با مخاطبان شبکه نمایش خانگی است.
دلیل گرایش هنرمندان به شبکه نمایش خانگی چه پول باشد چه فرار از کاغذبازی‌ها و محدودیت‌های سلیقه‌ای تلویزیون اما درنهایت به اقتصاد هنر در بلندمدت لطمه خواهد زد. حتی خود هنرمندان هم اگر اندکی باهوش باشند نباید از چندبرابر شدن یک‌دفعه‌ای دستمزدشان خوشحال شوند، زیرا سرمایه‌گذاران سریال‌های نمایش خانگی همیشه نیستند و ممکن است فردا جای دیگری سرمایه‌گذاری کنند و تهیه‌کنندگان واقعی و قدیمی تلویزیون و سینما دیگر نمی‌توانند دستمزدهای بالا بدهند و سراغ کارگردان‌ها و بازیگران ارزان‌تر می‌روند.
/فرهیختگان/
