نگرانی‌های خانواده‌ها از کیفیت آموزش مجازی به نوآموزان
مجازیست– سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در شرایطی شروع خواهد شد که کشور همچنان درگیر شیوع ویروس کرونا است. اما با توجه به تمهیدات وزیر آموزش و پرورش قرار است از ۱۵شهریور و با استفاده از ظرفیت شبکه آموزش و شبکه شاد مدرسه ها بازگشایی شود.
آموزش‌های آنلاین در سال تحصیلی جدید در حالی آغاز می‌شود که سه میلیون ۲۰۰ دانش‌آموز محروم از آموزش‌های مجازی به‌دلیل نداشتن دستگاه‌های هوشمند از آموزش‌ها محروم مانده‌اند. هرچند سیستم آموزش کشور در اختیار این افراد شبکه آموزش یا بسته‌های آموزشی را قرار داده است. هرچند این امکانات برای نوآموزانی که امسال قرار است به صورت اولیه تحت آموزش قرار بگیرند کافی نیست و این مقوله نگرانی بسیاری از والدین را به دنبال داشته است.
تغییر سبک آموزش در ایام کرونا
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت درباره آموزش‌ها در ایام کرونا:
- در این شرایط نمی‌توان آموزش را تعطیل کرد، باید مدارس در موعد مقرر بازگشایی شود. بلکه باید سبک زندگی را تغییر داد و توصیه می‌شود آموزش و پرورش با فرض بر اینک تمامی شرایط قرمز است طراحی های را انجام دهند. هر استان متناسب با شرایط دانش آموزان آن منطقه تحت آموزش قرار می‌گیرند.
هدف مدرسه فقط یادگیری درس نیست
المیرا امسال به کلاس اول می‌رود. مادرش درباره عدم ثبت نام فرزندش در مدرسه گفت:
- سال اول ابتدایی برای دانش آموز سرنوشت‌ساز است. شبکه آموزش و ابزارهای این چنینی برای آموزش نوآموزان مناسب نیست.
- بنده و پدرش حتی سال گذشته نیز او را به پیش دبستانی نفرستادیم. امسال هم تدرجیح می‌دهیم که به مدرسه نرود و در خانه برایش معلم گرفته تا تحصیل کند.
- در شرایط کرونایی امکان تحصیل وجود ندارد و مدرسه رفتن به شکل کلاسیک صرفا روند تحصیل و علم آموزی را برای کودک به دنبال ندارد، بلکه مدرسه رفتن شرایطی ایجاد می‌کند کودکان با دیگر دانش آموزان تعامل برقرار کند. همچنین ارتباط با معلم را می‌آموزد و از خانواده جدا می‌شود، اما تحصیل از طریق شبکه شاد و تلویزیون هیچ یک از مهارت‌های اجتماعی را برای نوآموزان به دنبال ندارد.
آموزش‌های آنلاین نیازمند بازنگری
مهدی، پدر مهدیس با بیان اینکه فرزندش را امسال در کلاس اول ثبت نام کرده است، گفت:
- در تابستان گذشته اقدامات مناسب برای یادگیری او انجام شده است. هرچند در شرایط کنونی کیفیت آموزش تنزل پیدا کرده است. آموزش‌ها از راه دور نه تنها در ایران بلکه در دنیا به شکل آموزش مکمل مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما این نوع آموزش برای نوآموزان نه تنها مناسب نیست، بلکه روند آموزش برایشان به شکل مناسب انجام نمی‌شود.
درباره فرزند دیگرش که امسال کلاس هفتم را گذرانده است:
- قبل از شیوع کرونا نه تنها فرزند بنده بلکه دیگر نوجوانان همسن و سال او چندان رغبتی به درس نداشتند و به‌دلیل شیوع کرونا رسما زنجیره علم آموزی او گسسته شده و دیگر علاقه ای به درس خواندن ندارد اما در عین حال تمایلی هم به آموزش‌های آنلاین ندارد.
ناچار به پذیرش کرونا هستیم
هستی قرار است امسال به مدرسه برود. مادرش درباره خصوصیت‌های اخلاقی فرزندش گفت:
- این کودک را مادرم تربیت کرده است. او دوستی ندارد و همیشه در گروه‌های بزرگتر از خودش بوده است.
- امیدوار بودم با مدرسه رفتن او هم روند جامعه پذیری را طی کند، اما در شرایط کنونی بعید می‌دانم اتفاقی بی افتد.
- قرار است در شهر تهران نوآموزان دو روز در هفته تحت آموزش قرار بگیرند و همین قضیه می‌تواند برای او مناسب باشد، چون مدرسه فقط یادگیری علم نیست، بلکه تربیت نیز مورد نظر است. در شرایط فعلی نمی‌توان کاری از پیش برد.
کلاس اولی‌ها و چالش آموزش‌های مجازی
نسرین محمد باقری، کارشناس آموزش و پرورش که در عین حال فرزندش امسال به کلاس اول می‌رود:
- در پیش دبستانی نوآموز تحت آموزش رسمی قرار نمی‌گیرند و کلاس اول از جایگاه ویژه برخوردار است.
- بچه ها با گذراندن پیش دبستانی باز هم دوره مناسبی را طی نکرده‌اند، چون اغلب روزهای سال گذشته تعطیل بود. در این شرایط اولیاء دغدغه ی بسیار در خصوص کیفیت آموزش این نوآموزان دارند.
- نوآموز در سال اول باید به دهان معلم نگاه کرده و بخش کردن و صداکشی را بیاموزد اما در شرایط کلاس های آنلاین چگونه می تواند این آموزش ها را از طریق غیرحضوری انجام داد.
- در این شرایط ارتباط عاطفی چندان بین بچه‌ها و معلم شکل نمی‌گیرد. بسیاری از ارتباطات دانش آموزان به دلیل رابطه خوب با معلمشان است. ارتباط چشمی، عاطفی، قلبی بین دانش آموز و معلم در آموزش‌های حضور ایجاد می‌شد و همین قضیه در کیفیت آموزش موثر بود.
- اینکه دانش آموز معلم را نبیند و فقط از طریق گوشی با او ارتباط داشته باشند، مستلزم فعالیت بیش از پیش معلم توانمند است و باید مهارت‌های مناسب برای جذب دانش آموز را کسب کرده باشد تا در این شرایط معلم بتواند محبت کودک را جذب کند. درضمن معلم باید تولید محتوای مناسب داشته باشد تا دانش آموز بتواند درس را بیاموزد. برای مثال برخی از دانش آموزان در قلم به دست گرفتن مشکل دارند در این شرایط معلم باید توانمند باشد تا بتواند به دانش آموز این مهارت را بیاموزد.
- در کلاس اول ابتدایی هر چقدر تعداد دانش آموزان کمتر باشد به نسبت معلم می تواند خدمات رسانی بهتری داشته باشد و چند سال است که در کشور ما تراکم کلاس ها بالای ۴۰ نفر است. بسیاری از مادرها از اینکه معلم رسیدگی نمی‌کند شکایت داشتند. در آموزش‌های مجازی امسال معلم باید مهارت ارتباط مناسب با دانش آموز را بیاموزد و بتواند تولید محتوای خوبی داشته باشد. درضمن او باید بیاموزد که چگونه با یک گوشی می‌تواند با ۴۰ دانش آموز ارتباط موثر داشته باشند؟
- ای کاش مسئولان امر در جذب نیرو از اولویت های خود قرار دهند.
- در کنار دغدغه تامین گوشی هوشمند تهیه اینترنت نیز مساله ساز شده است. این در حالی است که در ابتدا قرار بود شبکه شاد به شکل رایگان در اختیار قرار بگیرد اما هم اکنون این چنین نیست.
سه سال نخست آموزش را دریابید
محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزش و پرورش درباره کیفیت آموزشی کلاس های آنلاین در پایه‌های اول:
- با توجه به شرایط امروز و کرونا باید به سه سال اول دوران تحصیل توجه کرد. اقدامات سیستم آموزش در سه سال نخست از اهمیت ویژه برخوردار است. در سه سال نخست آموزش بعد جامعه پذیری افراد تحت تاثیر قرار می‌گیرد. در کشور ما کودکان پرورش یافته آپارتمان هستند و بعد پرورشی با حضور در مدرسه تامین می شود.
- سه ساله نخست تحصیلی از اهمیت ویژه برخوردار است. برای مثال در کشور فنلاند تراکم آموزشی کاهش یافته است. باید این تراکم کلاسی را کاهش داد تا بتوان پروتکل های بهداشتی را رعایت کرد.
- باید آموزش و پرورش برای پشتیبانی کردن از نوآموزان اقدام کنند و اگر این افراد در روند این مدل از آموزش آسیب ببینند تا آخر عمرشان تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
- مدارس از تدارک پروتکل‌های بهداشتی عاجز هستند. در این شرایط باید بر کیفیت آموزش در پایه های نخست تمرکز کنند. این اقدامات می‌تواند در راستای آموزش‌های حضوری باشد یا تدارک ببینند تا مادران دانش آموزان نیز تحت آموزش قرار بیند.
آموزش هایی پر چالش
مرضیه رجبی، معاون یکی از مدارس تهران :
- آموزش‌های مجازی اگرچه در ابتدا، بسیار تازه و بدیع بنظر می‌آمد، اما مداوم و مستمر شدن این نوع از آموزش،رفته رفته،اثر خودش را به یکباره از دست داد ومنجر به نگرانی خانواده ها شد. وقتی از زوایای مختلف به این نوع آموزش نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که دانش آموزان بخصوص دانش آموزان ابتدایی در این مقوله با آسیب بیشتری مواجه می شوند.
- یادگیری دانش آموز در کنار هم و در یک محیط اجتماعی همسن و سال عمیق‌تر خواهد بود. زیرا بچه ها در تعامل با هم مطالب بهتری از هم یاد خواهند گرفت. به هم نگاه می‌کنند.دوست دارند از هم پیشی بگیرند.تشویق شوند.نگاه معلم برایشان ارزشمند است.
- این آموزش، نظارت مستمر و مجدانه خانواده را می‌طلبد که متاسفانه بیشترخانواده ها از این مسئولیت شانه خالی می‌کنند. خانواده ای که بچه را با گوشی تنها گذاشته و به دنبال کارهای روزمره خود می رود، مسلما دوست ندارد در کلاس مجازی بنشیند و حوصله خرج کند. برای مثال دانش آموز کلاس اول، درک درستی از مفاهیم، روش تدریس و… ندارد.
- بدون ارتباط و تعامل، اساسا امر یادگیری صورت نمی‌گیرد و اگر هم بگیرد، عمیق نخواهد بود.
- این نوع آموزش‌ها برای دروسی مثل قرآن و فارسی کاربرد بهتری دارد، اما برای یادگیری دروس مفهومی کم اثر خواهد بود. با توجه به اینکه، یادگیری عمیق وقتی بوجود می‌آید که دانش آموز چشم در چشم معلم بدوزد و حواس خود را متمرکز کند. در حالی که در آموزش مجازی،این حالت وجود ندارد.
- این آموزش‌ها برای مدت کوتاه، اثر گذارتر خواهد بود. آموزش های مجازی برای بچه‌ها، یکنواخت شده و کم کم اثر خود را از دست خواهد داد.
- ارزشیابی در این آموزش، درست و قطعی نیست. در این نوع آموزش نه معلم ،نه خانواده و نه دانش آموز شناخت درستی از یادگیری نخواهند داشت و خود دانش آموز از امتحان و یادگیری،ارضاء نمی‌شود.
نمی‌توان تبعات منفی را در دوره ابتدایی کتمان کرد
قبل‌تر محمدرضا سیفی، مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر و رابط آموزش و پرورش و تلویزیون :
- نمی‌توان تبعات منفی کرونا را در دوره ابتدایی کتمان کرد و در کلاس اول ابتدایی مشکلات متعدد وجود دارد. باید مطمئن شد تا فرد تمامی آموزش‌ها را فراگیرد. با این تفاسیر دیگر سیستم آموزش تعطیل نمی‌شود و مانند اسفند ۹۸ ساعات آموزش تلویزیون و شبکه شاد افزایش پیدا می‌کند. امید است این مقوله در راستای تداوم آموزش باشد.
- یادآوری می‌کنم که کار تلویزیون آموزش به دانش آموزان نیست، بلکه مکمل آموزش است.
- در پاسخ به نگرانی‌های والدین برای حضور دانش آموزان کلاس اولی تاکید می کنم، بی‌شک آموزش‌های آنلاین بر کیفیت آموزش تاثیر گذار است. بنده دغدغه‌های خانواده‌ها را درک می‌کنم اما اطمینان می‌دهم که آموزش و پرورش تلاش کرده تا روند آموزش به شکل مناسب برای فرد اتفاق بیافتد. هر چند این دیدگاه که دانش آموز را در مدرسه ثبت نام نکند اشتباه است. چه از طریق فضای مجازی و چه از طریق حضوری در کلاس درس، بسته‌های خودآموز و دیگر روش‌ها باعث شده تا آموزش و پرورش تصمیم بگیرد تا دانش آموزان از آموزش‌های دور نباشد.
/برنا/
