آیا مجلس می خواهد توییتر را رفع فیلتر کند؟
مجازیست-حمید جعفری، کارشناس مسائل سیاسی نوشت:
توییتر مانند دیگر شبکه های اجتماعی فرصتی برای اظهار نظر و تعامل با دیگران است. هر یک از شبکه های اجتماعی به واسطه ویژگی ها و کاربردهای منحصر به فردی که دارند از دیگر شبکه ها متمایز می شوند.
شاید ویژگی و اهمیت توییتر بدلیل متن محوری و کوتاه بودن پست هایش باشد. این ویژگی اصلی توییتر منجر شده است مسئولین، موثرین و اقشار بالای جامعه، بیشتر کاربران آنرا شکل دهند. تعداد کاربران توییتر در کنار سایر شبکه های اجتماعی، بعضا با عضویت دهها میلیون کاربر ایرانی؛ بسیار حائز اهمیت است. علی رغم دسترسی به توئیتر با استفاده از فیلترشکنها و دقیق نبودن آمار کاربران ایرانی در توئیتر، تعداد کاربران ایرانی در توییتر حدود ۲میلیون کاربر تخمین زده می شود که کاربران فعال در این شبکه اجتماعی حدود ۳۳۰ هزار نفر است.
با توجه به تعداد پایین کاربران ایرانی فعال در توییتر نسبت به شبکه های اجتماعی دیگر، اثرگذاری و نفوذ توییتر قابل مقایسه با دیگر شبکه های اجتماعی نمی باشد.
طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» در مهرماه سال ۹۷ از سوی جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دهم طراحی شد که در آن زمان مورد ایراد برخی کارشناسان قرار گرفت.
پس از آن این طرح برای رفع ایرادات موجود به مرکز پژوهش های مجلس رفت و طرح مزبور در سال ۹۸ با تغییراتی در دستور کار کمیسیون فرهنگی مجلس دهم قرار گرفت اما مجلس دهم به پایان رسید و این طرح از دستور کار خارج شد. نمایندگان مجلس یازدهم با اصلاح طرح قبلی و اعمال نظر کارشناسان فضای مجازی، پیش نویس طرحی را تهیه و در ۲۶ مردادماه ۹۹ اعلام وصول نمودند و برای بررسی در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار گرفته است.
رهبر انقلاب در ارتباط تصویری با جلسه هیئت دولت در دوم شهریور ماه بیان فرمودند که: «ما هم اهمیت فضای مجازی را و اینکه بخشی از زندگی مردم شده است، قبول داریم اما بحث ما در مورد فضای مجازی این است که این عرصه از خارج مدیریت و هدایت می‌شود و ما نمی‌توانیم مردم را بی پناه رها کنیم…. تأکید مکرر بر شبکه ملی اطلاعات و تشکیل شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی و شرکت روسای سه قوه در آن به همین علت است اما متأسفانه اهتمام لازم به این موضوع نمی شود.»
همانطور که رهبر انقلاب در ارتباط تصویری با هیئت دولت تاکید فرمودند نظام جمهوری اسلامی ایران باید با مدیریت و هدایت فضای مجازی از سوی خارج از کشور مقابله نموده و بدنبال حکمرانی و ساماندهی فضای مجازی باشیم. ایشان هم‌چنین با تأکید بر اینکه عوامل مسلط بین المللی در فضای مجازی به شدت فعال هستند، افزودند: «شبکه ملی اطلاعات اجزایی دارد که این اجزا از زمان‌بندی‌ها عقب هستند».
یکی از شبکه های اجتماعی که علی رغم مسدود بودن آن در کشور، بسیاری از مسئولین عالی رتبه و حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان متولیان تقنین قوانین، از آن استفاده می کنند؛ توئیتر می باشد. برای دسترسی به این شبکه اجتماعی نیاز به سامانه های غیرقانونی و فیلتر شکن است. همواره یکی از ابهامات و دوگانگی عموم مردم، فیلترینگ توئیتر و حضور فعال و ارائه گزارش عملکرد مسئولین رسمی نظام در این سامانه بوده است!
فارغ از مواضع احساسی و جوگیرانه عده ای از مسئولین و مردم، طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» به خوبی حدود و ثغور حضور و فعالیت همه را در شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی مشخص نموده است و در صورت رعایت اصول مطرح شده در طرح مزبور توسط مالکین شبکه های اجتماعی، امکان فعالیت و بهره برداری شبکه های اجتماعی در زیست بوم فضای مجازی کشور وجود دارد.
نمونه همین طرح در کشورهای مختلف وجود دارد مثلا شبکه اجتماعی چینی تیک تاک جهت فعالیت در آمریکا باید قوانین و مقررات آنها را رعایت کند. چه بسا طرح مزبور می تواند علاوه بر شبکه های اجتماعی خارجی، پیام رسانهای داخلی را به وضعیت و جایگاه مناسب و در شان تمدن نوین اسلامی ارتقا دهد.
وضعیت افسارگسیخته فضای مجازی منجر شده است تا تصمیم گیران نظام در مواجهه با ساحت فضای مجازی، سردرگم شده و بیشتر تدابیر و تصمیمها بصورت سلیقه ای و خارج از چارچوب اتخاذ گردد.
علاوه بر نقش محوری شبکه توییتر در بحرانها و آشوبهای خیابانی، تاثیر سایر شبکه های اجتماعی عکس محور و ویدئو محور بر روی اعتقادات و ارزشهای مذهبی و انقلابی کاربران فضای مجازی بسیار حائز اهمیت است.
در حالیکه توییتر مسدود بوده و شبکه های اجتماعی به مراتب مخرب تر در زیست بوم فضای مجازی بطور آزادانه جولان می دهند. در طرح مزبور به شبکه اجتماعی توییتر مجوز میدهد در صورت ثبت در پنجره واحد و رعایت قوانین کشور، امکان فعالیت داشته و رفع فیلتر شود تا مسئولان و عموم مردم را از ابهام و دوگانگی خارج کند.
امروزه فضای مجازی رها شده، نیاز به چارچوبها و مقررات لازمه در حکمرانی فضای مجازی کشور دارد و طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» می تواند شروع خوبی برای تحول در ساحت فضای مجازی باشد؛ هر چند طرح مزبور نیاز به اصلاح، بازنگری و اخذ نظر کارشناسان و خبرگان در این حوزه دارد.
/فارس/
