فضای مجازی آسیب نیست

کرونا در این مدت تقریبا تمام حوزه‌های جوامع را درگیر کرده و هیچ عرصه‌ای از گزند آن در امان نمانده است؛ فرهنگ و اقتصاد فرهنگ یکی از اولین عرصه‌هایی بود که پس از شیوع ویروس این بیماری با آسیب جدی مواجه شد و پس از تعطیلی و رکود عمدۀ فضاهای فرهنگی و کاهش عرضه و تقاضای کالاها و خدمات فرهنگی، به شدت آسیب دید. بررسی اقتصاد فرهنگ و تلاش برای بهبود آن یکی از موضوعاتی است که نیاز به بررسی و توجه فوری دارد و بر این اساس توسط گروه فرهنگی ایرنا با چاره‌جویی از استادان و صاحب‌نظران این عرصه پیگیری می‌شود.

مجید امرایی، متخصص نمایش‌درمانی:

• با توجه به مشکلات انجمن نمایش درمانی (دراماتراپی) ایران از زمان شیوع کووید ۱۹ با آن درگیر بوده است، مجبور شدیم کلاس‌هایمان را بین دونفر و ۳ نفر برگزار کنیم یعنی کلاس‌هایی را که پیش از این حدود ۲۰ تا ۲۵ نفر گنجایش و ظرفیت داشت را به دلیل رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به ۲ یا ۳ نفر تقلیل داده‌ایم؛ ضمن این‌که در برگزاری کارگاه‌های شهرستان‌ها با مشکل دچار شده‌ایم و ناچار شدیم روند فرستادن استادان پروازی را لغو کرده و از استادان بومی همان مناطق برای آموزش استفاده کنیم و بخشی از آموزش‌هایمان را در فضای مجازی برگزار کردیم؛ یعنی بخشی از کارگاه‌های ما به‌صورت مجازی برگزار شد، بخشی از آموزش هایی را که می‌شد غیرحضوری برگزار کرد به صورت مجازی آموزش دادیم، حتی ارتباطمان را با مؤسسات و سازمان‌های بین‌المللی قطع نکردیم کماکان با آن‌ها هم ارتباط گرفتیم ضمن این‌که از تجارب آن‌ها هم استفاده کردیم. ضمن این‌که تجارب خودمان را هم به آن‌ها انتقال دادیم.
• در این مفهوم کرونا به‌مثابه مواجهه با مسئله‌ای بود که می‌شد از آن به‌عنوان یک  فرصت و یک امکان استفاده کرد. مهم‌ترین و تاکید می‌کنم مهم‌ترین نکته تولید محتوا در فضای مجازی و غیرحضوری است. یعنی ما تا قبل از پیشامد کرونا به نوعی مصداق آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد بودیم. و مصرف‌کننده صرف تولیدات مجازی بودیم؛ اما کرونا شرایطی را ایجاد کرد که بسیاری از تولیدات در این حوزه‌های فرهنگی و هنری در این مدت به‌صورت بومی تولید شوند؛ مثلاً در حوزه انیمیشن ورود کرده‌ایم و آموزش بسیاری از نکات را ازین طریق به کودکان و نوجوانان انجام داده ایم.
• این موضوع ظرفیت جدیدی است که حوزه فرهنگ و هنر باید از آن استفاده کافی را ببرد. فیلم، سینما می‌توانند از این حوزه و امکان جدید بهره ببرند؛ حتی تولیدات موسیقایی و قصه‌هایی که بشود از آن‌ها در فضای مجازی استفاده کرد و سایت‌هایی که بتوانند آموزش غیرحضوری باشند برای کودکان و نوجوانان و برای سایر رده هایی که به حوزه‌های فرهنگی و هنری علاقه‌مند هستند، داشته باشند، از جمله امکان‌هایی است که این فضا در اختیار ما قرار داده است.
• در این مدت بسیاری از همکاران ما از فضای اینترنت و غیرحضوری (اپلیکیشن های فضای مجازی مانند واتساپ، تلگرام، اینستاگرام و…) برای ارائه آموزش های خودشان استفاده کردند؛ امروز زمان آن رسیده که این فضاها را به‌عنوان فرصتی برای گشایش در حوزه فرهنگ و هنر ببینیم. تا پیش از جریان کرونا این فضاها را به اشتباه به‌عنوان یک آسیب تلقی می‌کردیم. فضای مجازی آسیب نیست، اگر تولید محتوا کنیم، فضای مجازی یک فرصت استثنایی برای تولید، آموزش و ارتقا در حوزه فرهنگ و هنر و حتی بهبود وضعیت اقتصاد فرهنگ و هنر است.
• در این مدت شاهد بودم چطور برخی هنرمندان آثاری را که در حوزه هنرهای تجسمی تولید کرده بودند، در همین فضای مجازی تبلیغ کردند و در همین فضا به فروش رساندند. درنتیجه کرونا فقط آسیب نبود؛ بخشی هم فرصت‌هایی به ما داد که امیدوارم از این موضوع غافل نشویم زیرا هرچه زمان بیشتری بگذرد فرصت بیشتری از دست خواهیم داد. تا زمانی که مصرف‌کننده محتوایی خارج از مرزهای غیر بومی خودمان هستیم این موضوع می‌تواند آسیب باشد اما باید هم در حوزه ملی جغرافیایی خودمان تولید محتوا کنیم و هم در حوزه جهانی.

/ایرنا/