استفاده از رسانه بازی برای پیشبرد دیپلماسی در حوزه مسائل بینالمللی
مجازیست-آئین رونمایی ازکتاب «دیپلماسی بازی‌های دیجیتال: مفهوم‌شناسی، جایگاه و ارزیابی» که با حضور مولفان آن؛ اکبر نصراللهی، رئیس دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی و فرزانه شریفی، مدیر انستیتو ملی بازی‌سازی برگزار شد.
اکبر نصراللهی، رئیس دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی:
- امروز تکنولوژی‌های ارتباطی از قالب‌های رسانهای قدیمی نظیر رادیو، تلویزیون و مطبوعات فراتر رفته و این‌گونه نیست که کنشگران مختلف درعرصه‌های ملی و بینالمللی برای پیشبرد اهداف، ادامه حکمرانی، حفظ قدرت و گسترش آن در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی صرفا محدود به استفاده از این رسانه‌ها باشند. بلکه امروز بازی‌های دیجیتال به‌عنوان یک رسانه بسیار جذاب، فراگیر، چالشی، چندوجهی و فراملی صدها میلیون نفر از سراسر جهان را درگیر خود کرده است.
- امروز بازی دیجیتال صرفا سرگرمی نیست و کنشگران سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تلاش می‌کنند تا از ظرفیت سرگرمی برای دستیابی به اهداف خود استفاده کنند.
- کاربران بازی امروز فقط نوجوانان و جوانان نیستند، بلکه پژوهش‌ها و آمارهای ارائه شده در این زمینه نشان می‌دهد که افراد میانسال و سالمند هم درگیر انجام بازی هستند و زمان زیادی از مصرف رسانهای خود را صرف بازی می‌کنند.با اطمینان می‌توان گفت که بازی‌های دیجیتال یکی از ابزارهای مهم و تاثیرگذار رسانهای و از ابزارهای جنگ نرم است که نتیجه رساله دکترای دکتر شریفی نیز نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها از بازی ندای وظیفه در همین راستا استفاده کرده‌اند.
- از رسانه بازی می‌توان برای پیشبرد دیپلماسی در حوزه مسائل بینالمللی استفاده کرد و امروز دیپلماسی فقط به اتاق‌ها و پشت درهای بسته محدود نمی‌شود. زمینه سازی افکار عمومی در خصوص تحولات منطقه خاورمیانه که با بازنمایی آن از طریق ساخت و انتشار بازی شکل گرفت نیز تاکیدی بر این نکته است.
حامد نصیری، معاون پژوهش بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای نیز با اشاره به دوره جدید فعالیت نشر بنیاد که به همت «دایرک» آغاز شده است:
- بنیاد در ابتدای شروع کار خود اقدام به تاسیس نشر خود کرد و کتاب‌هایی با رویکرد فنی بازی‌های منتشر شد. در دوره مدیریت قبلی روند فعالیت نشر بنیاد متوقف شد. اما در این مدت نیز کتاب‌های مختلفی در حوزه مطالعات بازی با حمایت بنیاد و توسط ناشران دیگر منتشر شد. تا اینکه از سال گذشته فعالیت انتشارات بنیاد با تمدید مجوز نشر آن از سرگرفته شد تا بتوانیم آرشیوهای اطلاعاتی موجود در بنیاد و حمایت‌های انجام شده از پایان‌نامه‌ها را به چاپ برسانیم.
فرزانه شریفی، مدیر انستیتو ملی بازی‌سازی که این کتاب براساس رساله دکترای او شکل گرفته است نیز در این جلسه ضمن معرفی فصل‌های مختلف این کتاب:
- این کتاب در ۷ مقوله اصلی به تحلیل دیپلماسی بازی‌های دیجیتال که در آمریکا تولید شده پرداخته است. نکته مهم اینکه این پژوهش نیاز به یک نظریه علمی داشت که نظریه شرق‌شناسی ادوارد سعید و امپریالیسم فرهنگی چهارچوب مفهومی و نظری این پژوهش را شکل داد.
- روش پژوهشی این کار هم مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی است و در ۷ فصل مفهوم بازی‌های دیجیتال، واژه شناسی و تحلیل بازی‌های دارای بار ایدئولوژی سیاسی و فرهنگی را مورد بررسی قرار داده است.
پیگیری دیپلماسی از روش‌های غیرمعمول
سیدمحمدعلی سیدحسینی، معاون حمایت بنیاد:
- به نظر می‌رسد که توجه به رسانه بازی کمک می‌کند ما اهداف جدی‌تری فراتر از سرگرمی دنبال کنیم. موضوع کتاب نیز نشان می‌دهد که مسئله دیپلماسی را از روش‌های دیگری غیر از روش‌های مرسوم می توان دنبال کرد و رسانه بازی یکی از ابزارهای دیپلماسی است که با توجه به تعاملی بودن آن و ایجاد حس غوطه‌وری در مخاطب از تاثیرگذاری زیادی نیز برخوردار است.
- تلاش‌های زیادی در عرصه بازی‌های دیجیتال در ایران انجام شده است و بازی‌های خوبی داریم که در عرصه بینالمللی حائز رتبه شده‌اند. اما توجه استراتژیک مسئولان و نهادهای حاکمیتی به این رسانه، به بارورتر شدن آن کمک می‌کند.
- استعدادهای بسیار خوبی در صنعت بازی ایران وجود دارد که حتی در شرایط تحریم و محدودیت‌های ناشی از آن، باز هم بازی‌های ایرانی توانسته‌اند در عرصه‌های جهانی بدرخشند. حمایت از این صنعت می‌تواند به گسترش و توسعه آن کمک کند تا هم به لحاظ اقتصادی منافع خوبی را کسب کنیم و هم از نظر فرهنگی به ابزار انتقال فرهنگی به کشورمان تبدیل شود.
گفتنی است علاقه‌مندان برای تهیه و مطالعه کتاب دیپلماسیِ بازی‌های دیجیتال نیز می‌توانند نسخه الکترونیک آن را از طریق فیدیبو دریافت کنند. ضمن اینکه سایر کتاب‌های منتشر شده دایرک نیز از طریق فیدیبو در دسترس مخاطبان قرار دارد.
/بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای/
