بی توجهی به لایه محتوای شبکه ملی اطلاعات
مجازیست-علی محمدی، کارشناس فناوری اطلاعات :
- در حوزه فضای مجازی موضوع تکمیل و توسعه زیرساخت‌ها اهمیت دارد، آنچه که شاید وزارت ارتباطات در چهار سال گذشته موفق نشد به‌صورت جدی انجام دهد، موضوع توسعه اینترنت ثابت بود. البته توسعه اینترنت ثابت یک مبانی دارد و اینطور نبوده که اراده‌ای برای توسعه آن نباشد. مهم‌ترین مانع، انحصار شرکت مخابرات ایران در شبکه فیبر داخل شهری و داخل استانی بود که این انحصار باعث جلوگیری از توسعه اینترنت داخل شده است.
- در مواردی که FCPها و اپراتورها به فیبر داخل استانی نیاز داشتند، مجموعه مخابرات کارشکنی می‌کرد، یا قیمت بالا می‌داد و کمک لازم را نمی‌کرد. قسمتی از اموال عمومی ازجمله شبکه داکت و سیم مسی که به‌اشتباه در خصوصی‌سازی مخابرات به این شرکت واگذار شده، داکت کانال‌هایی هست که در سطح شهرها زیر زمین کنده شده و فیبرهای مخابرات از آن عبور کرده، این امکان وجود ندارد که هر شرکتی در هر شهری کنار مخابرات زمین را بکند و فیبر خودش را رد کند. دولت بعدی حتما باید برای رفع انحصار مخابرات و برگرداندن ، اقدام لازم را انجام دهد.
- امکانات محدودی وجود دارد که باید در اختیار همه اپراتورها قرار بگیرد تا بتوانند انتقال بسترهای فیبر نوری خود را انجام دهند. این‌ها اموال عمومی حساب می‌شود اما به اشتباه در اختیار مخابرات قرار گرفته و دولت بعدی باید حتما این‌ها را برگرداند. در آن صورت، امکان اینکه FCPها بتوانند سرویس FTTH و VDSL ارائه دهند، وجود دارد. شرکت‌ها در بیشتر شهرها نتوانستند در همکاری با مخابرات این کار را انجام دهند. خود مخابرات شروع کرد به این کار، اما به دلیل اوضاع اقتصادی بد، این فرآیند به‌کندی پیش رفت.
- موضوع دیگر، سرمایه‌گذاری روی اپراتورهای ثابت و FCPها برای توسعه اینترنت است. غیر از انحصار موجود، اپراتورهای ثابت برعکس اپراتورهای همراه، مدل درآمدی‌شان وابسته به مخابرات بوده و نتوانستند خوب سرویس دهند، سرمایه‌گذاری کنند و سرویسشان را توسعه دهند. کشورهای منطقه همه سرویس FTTH دارند و اینترنت موبایل خیلی کمتر استفاده می‌شود. اگر این اتفاق در ایران هم بیفتد، بار فشار شبکه موبایل کم می‌شود و کیفیت اینترنت موبایل افزایش می‌یابد.
- در لایه خدمات برعکس این ادعا که چون موتور جست‌وجو و پیام‌رسان بومی نداریم، پس هیچ خدمت عمومی نداریم، خدمات زیادی داریم که خوب هم کار می‌کنند. از جمله در حوزه تجارت الکترونیک و فروشگاه‌های اینترنتی که فرهنگ خرید آنلاین بین مردم راه افتاده، حمل و نقل اینترنتی، مسیریاب‌های اینترنتی و سرویس‌های خصوصی آنلاین و سایر پلتفرم‌هایی که در لایه خدمات برای مردم کار می‌کنند. در این سالها تلاش شده مشکلات این خدمات رفع شود.
- فناوری اطلاعات با بیان اینکه عده‌ای حمایت را تنها در پرداخت نقدینگی می‌دانند، اما این اتفاق خیلی جذاب نیست، اگر قرار باشد از کسب و کاری حمایت مالی شود، یعنی در بازار مداخله مخرب شده، اما رویکرد وزارت ارتباطات در این مدت این بوده که در بحث تسهیل روابط کسب‌وکارها با بخش‌های مختلف حاکمیت و مجموعه‌هایی که مقررات و ضوابط می‌گذارند، با هیات مقررات‌زدایی که زیرمجموعه وزارت اقتصاد است، کار را جلو بردند و این کار باید با قدرت بیشتری اتفاق بیفتد.
- یکی از موضوعاتی که در کنار بحث حمایت‌ها مطرح است، اینکه کسب‌وکارها عمومی شده و وارد بورس شوند، در آن صورت هم امکان جذب سرمایه برایشان وجود دارد هم ارزش اقتصادی آنها مشخص می‌شود. عرضه در بورس باعث می‌شود بخشCT شفاف باشد، کما اینکه اپراتورها صورت مالی شفافی دارند، اما برای بخش IT این اتفاق نیفتاده است و ارزش اقتصادی کسب‌وکارهای لایه خدماتی مشخص نیست. محدودیت‌هایی از طرف دستگاه‌های نظارتی و مجموعه‌های مالی بانکی کشور برای ورود به بورس وجود دارد که اگر دولت این فرآیند را تسهیل کند، هم به جذب سرمایه کسب‌وکارها و هم شفاف شدن و دسترسی مردم به اطلاعاتشان کمک می‌کند.
- تا کنون توجه به این بخش بسیار کم بوده و دولت بعدی باید برای آن انرژی بگذارد. هر زمان می‌گفتند فضای مجازی مشکلی دارد، نگاه این بوده که شبکه ملی اطلاعات راه نیفتاده. تصورشان هم از شبکه ملی اطلاعات، زیرساخت‌هایی مانند سیم و کابل است، در حالی که زیرساخت شبکه ملی اطلاعات تقریبا کامل شده و آن بخش از حوزه شبکه ملی اطلاعات که محقق نشده، حمایت و توسعه محتوای خصوصی است.
- در این مدت VODها رشد چشمگیری داشتند، مردم هم از این سرویس‌ها استقبال می‌کنند، در حالی که از آنها حمایتی هم نشده است. هر روز نظارت‌های عجیبی اعمال می‌کنند و سخت‌گیری‌هایی و محدودیت‌های غیرشفافی وجود دارد که برای تلویزیون این محدودیت‌ها نیست، در حالی که اگر پخش سریالی مجوز دارد، نباید آن را متوقف کرد.
- نظارت باید وجود داشته باشد، اما نظارت‌ها باید شفاف شود، پارامترها مشخص شود و به توسعه محتوای بخش خصوصی کمک شود. یکی از چالش‌های جدی که وزارت ارتباطات با آن روبه‌رو بوده، بحث محتوای مناسب برای کودکان است، موضوعی که مخالفتی با آن وجود ندارند و همه معتقدند که باید این اتفاق بیفتد، اما کسی متولی آن نیست. برای این کار، باید انیمیشن‌های خوب در مجموعه‌های مختلف ساخته شود، همانطور که شتاب‌دهنده‌هایی در کسب‌وکارها شکل گرفتند، باید در تولید محتوا هم شکل بگیرند.
- مجموعه‌های مختلف از لایه مدل استارت‌آپی، باید روی شرکت‌ها و کسانی که انیمیشن می‌سازند و داستان می‌نویسند و محتوای دیجیتال تولید می‌کنند، سرمایه‌گذاری کنند تا این محتوا هم برای کودک و هم نوجوان در کشور زیاد شود. این موضوع کمک می‌کند که در فضای مجازی چه شبکه‌های بومی و چه شبکه‌های بین‌المللی، محتوای مناسب بیشتر پخش شود و محتوای مناسب هم مخاطب خود را جذب می‌کند. این مهم‌ترین کاری است که دولت آینده در بخش IT انجام دهد.
/ایسنا/
