Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the ztjalali domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /home/majazist96/public_html/wp-includes/functions.php on line 6114
بلاگیدن خوب است! – مجازیست

بلاگیدن خوب است!

رسانه وبلاگ12یادداشت: هر روز محققان، نویسندگان و روزنامه‏نگاران بیشتری به جمع وبلاگنویسان می‏پیوندند. اما آیا این را باید حرکتی مثبت تلقی کرد؟

گویی وبلاگ‏ها جزئی از مباحثه‏های علمی‏، عمومی ‏و روزنامه‏نگاری شده‏اند؛ هرچند که هنوز استفاده از آنها و نقششان در ‏هاله‏ای از ابهام قرار دارد. برای بررسی عملکرد وبلاگ‏ها، به خصوص وبلاگ‏های علمی، می‏توان به وبلاگ نشریه نیچر اشاره کرد که چندی پیش در یک کنفرانس مسائل جوی، مجموعه ای از نتایج علمی ‏را در این زمینه ارائه نمود.

اما پس از انتشار این اخبار در یک وبلاگ چه اتفاقی افتاد؟ مناظره‌ای بین موافقان و مخالفان در اینترنت درگرفت. عده‏ای این نتایج را به میل خود تفسیر و مورد استفاده قرار دادند. گروهی دیگر آن را بی‌اساس دانستند و این نتایج را رد کردند. نویسندگان این مقاله نیز تصمیم گرفتند در این منازعه شرکت کنند؛ اما نیچر هرگونه عکس‌العملی را پیش از انتشار گزارش در مجله ممنوع کرده بود. سوال این‏جاست که چرا چنین مقاله‏ای باید پیش از چاپ در مجله، در وبلاگ این نشریه قرار بگیرد؟

این داستان به خوبی روشن می‌کند که نیچر باید در مورد رویه انتشار مطالبش شفاف‌سازی لازم را انجام دهد و دقیقا مشخص کند هرگونه ممنوعیت و محرومیت چگونه بر وبلاگ اعمال شود. این موضوع هم‌چنین اهمیت بالقوه شرکت دانشمندان و محققان را در فضای وبلاگستان، بیش از پیش روشن می‏کند.

تمامی ‏مقاله‌های علمی ‏که در اختیار گروه نشریات نیچر قرار می‏گیرد، محرمانه باقی می‏مانند و مسئولیت آن با سردبیران مستقیم هر بخش است که از وجود آنها خبر دارند. بقیه کارکنان نشریه که روزنامه‏نگاران آن هستند، تنها وقتی از وجود آن مقالات آگاه می‌شوند که با انتشار مقاله موافقت شود. البته شرط اطلاع از آن و دسترسی به محتوای مقاله این است که در مورد آن با هیچ‌کدام از اشخاص مرتبط با مجله یا خوانندگان صحبتی نشود.

علاوه بر همه این‏ها، بهتر به نظر می‌رسد به نویسندگان توصیه کنیم که اجازه استفاده از نوشته‌هایشان را پیش از انتشار رسمی ‏ندهند. قوانین حق مولف و ممنوعیت‏های خاص هم باید طوری اعمال شوند که به صورت یکسان هم به نفع مولف باشد و هم ناشر. اما در همین حال، یکی از اهداف اصلی ناشران این است که ارتباطات دنیای علم را گسترش دهند و بنابراین، هیچ‌گاه از مطرح شدن مقاله‌های دانشمندان در کنفرانس‏ها یا مراکز دیگر، پیش از انتشار آن در نشریات جلوگیری نمی‏کنند.

با در نظر گرفتن چنین هدفی، اگر نتایج یک پژوهش عملی باید در اختیار روزنامه‏نگاران قرار بگیرد، این پوشش خبری حتی پیش از انتشار رسمی ‏آن نمی‏تواند کار نامناسبی باشد. در نتیجه، اتفاقی را که افتاد، نمی‏توان حمل بر نقض قوانین تحریریه نیچر دانست. از طرف دیگر، محققان و دانشمندانی هم که این اطلاعات را در وبلاگ می‏خوانند، حق دارند تا از صحت و سقم آن مطمئن شوند که این وظیفه شفاف‏سازی به عهده روزنامه‏نگاران مرتبط با موضوع است.

فضای وبلاگستان در مقایسه با رسانه‏های دیگر بسیار متفاوت است، اما تابع همان قوانینی است که در دیگر رسانه‏ها اجرا می‏شود؛ به‌خصوص برای انتشار تحقیقات جدید که باید بررسی‏های دقیقی انجام گیرد. نویسندگان مقاله‌ای که در نشریات علمی به چاپ می‏رسد، حق دارند که نسبت به سوء برداشت یا ارائه مبهم مطلبشان عکس‌العمل نشان دهند و پیرامون آن بحث کنند. اما برای آن‌که اجازه یک مناظره تمام و کمال را پیدا کنند، باید برای انتشار رسمی ‏آن در یک نشریه صبر کنند که این شامل حال وبلاگ نمی‏شود.

در حقیقت، پژوهشگران بیش از آن‏که فکر می‏کنند برای وبلاگ‏ها سودمندند. با تمام بی‌میلی‌هایی که دانشمندان برای انتشار تحقیقاتشان در وبلاگ‏ها از خود نشان می‏دهند، باز هم می‏توان نمونه‏هایی از مشارکت و تبادل اطلاعات تعاملی خوب را در وبلاگ‏های نشریاتی چون سِل و پلاس وان دید.

بنابراین فضای وبلاگ تمایل دارد که بیشتر به مباحث علمی ‏بپردازد و محافظه‌کاری‏های کمتری را از خود نشان دهد. علاوه بر آن، اهمیت چنین بحث‏های علمی ‏از آن جهت بیشتر می‏شود که صدای رسای پژوهشگران بدون اعمال هیچ‌گونه سانسوری می‏تواند در وبلاگ‏هایشان شنیده شود و این دستاورد اجتماعی قابل تاملی است.

به راه انداختن یک وبلاگ علمی‌تحقیقاتی خوب، ممکن است وقت بسیاری از محققان و پژوهشگران گرداننده‌اش را بگیرد؛ اما مسلما تغییر شگرفی در کیفیت و صحت بحث‏های عمومی ‏در زمینه علم و فناوری ایجاد خواهد کرد.
انتهای پیام/.

نیچر، شماره 7233
ترجمه: آزاده پارساپور، خبرآنلاین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول