Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the ztjalali domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /home/majazist96/public_html/wp-includes/functions.php on line 6114
حکایت بسیجیان دنیای صفر و یک – مجازیست

حکایت بسیجیان دنیای صفر و یک

در این گزارش مراد از بسیجی کسی نیست که عضو بسیج است، بلکه اوست که فرهنگ و اندیشه ارائه شده از سوی سازمان بسیج مستضعفان را قبول دارد. این فرهنگ کم و بیش در میان وجدان جمعی جامعه ما شناخته شده است. منظور از فضای مجازی هم مجموعه وب شامل فضای وب1 (سایت ها و وبلاگ ها) و وب2 (شبکه های اجتماعی و محیط‍ های تعاملی است.

وضع چگونه است؟

«بین سال های ۸۳ تا ۹۰ جریان کاملا یک طرفه ای در فضای مجازی فعالیت می کرد. در این زمان تقریبا صد درصد فضای مجازی کشور در اختیار دشمنان انقلاب بود، اما امروز شاهد هستیم صدها پایگاه اطلاع رسانی بسیج و مدافعان انقلاب در فضای سایبری فعالیت می کنند و ده ها هزار وبلاگ که به شکل سازمان یافته و آموزش دیده از دستاوردهای نظام و انقلاب دفاع می کنند، در فضای مجازی فعال هستند.» این بخشی از صحبت های محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین بود که هفته پیش ایراد شد. سردار نقدی از چه چیزی صحبت می کند؟ چرا بین سال های 1383 تا 1390 جریان کاملا یک طرفه ای به قول او حاکم بود و بعد از آن چه اتفاقی افتاد که بسیج در فضای مجازی فعال شد؟

تاریخچه ورود بسیجیان به فضای مجازی

اینترنت در ایران سابقه 20 ساله دارد. سال 1372 بود که ایران به عنوان دومین کشور خاورمیانه به شبکه جهانی نت متصل شد. از آن هنگام تا حدود سال 1383 که سردار نقدی به آن اشاره دارد، میزان نفوذ اینترنت در میان کاربران ایرانی حدودا 7 درصد بود.

اینترنت در این دوران بیشتر در اختیار ادارات دولتی و نهادهای حاکمیتی و دانشگاه ها بود. بعد از مدتی با گسترش نفوذ اینترنت و نیز ارائه خدمات اینترنت پرسرعت رفته رفته میزان کاربران وب افزایش یافت، اما موضوع دیگری مانع ورود بسیجیان به وب بود.

موضوع این بود که بسیجیان و تفکر بسیجی بیش از این که به نت به چشم یک فرصت نگاه کند، آن را آسیب می پنداشت. آسیب ها بیشتر در سه حوزه حفاظت اطلاعات و امنیت داده، مسائل اخلاقی و حضور معاندان نظام در محیط وب دیده می شد. با وجود این رفته رفته با نفوذ بیشتر وب در جامعه می رفت که این تفکر عوض شود که یک حادثه به مثابه کاتالیزوری حضور بسیجیان در فضای مجازی را سرعت بخشید.

حوادثی که بعد از انتخابات سال 1388 اتفاق افتاد، بی شک پایه ای در فضای مجازی داشت. از وبلاگ و سایت گرفته تا (بخصوص) شبکه های اجتماعی چون فیس بوک و توئیتر. به نظر می رسد در اینجا بود که بسیجیان احساس کردند میدان را به نفع کسانی در تفکر مقابلشان خالی کردند و از این رو به تکاپوی فعالیت در این محیط افتادند. اما این فعالیت به چه صورت بود؟

3 سطح ورود بسیجیان به فضای مجازی

نخست این که بسیجیان تلاش کردند از همان پلت فرم های موجود به نفع محتوای مورد اعتقاد و علاقه خود استفاده کنند. به همین منظور به طور خاص به گوگل ریدر، فرند فید و فیسبوک روی آوردند و البته اندکی هم توئیتر را محل فعالیت خود قرار دادند. آنان البته در این راه یک مشکل داشتند.

آیا گذشتن از فیلترینگ این سایت ها عملی شرعی و قانونی است؟ پاسخ به این پرسش از سوی مراجع تقلید و مراجع قانونی داده شد. اکثر مراجع حضور در این محیط ها را نوعی عمل دوگانه دانستند که حرمت یا حلیت آن بسته به فعالیت دارد. مراجع قانونی اما نظرات متناقضی داشتند، ولی آنچه مورد اقبال بود عدم منع قانونی برای عضویت و دسترسی به این شبکه ها بود.

اما مشکلات اینچنینی در کنار نگرانی از حفاظت داده های امنیتی در شبکه هایی که سرور آنها در خارج از کشور است، باعث شد بسیجیان به سمت تاسیس پلت فرم های جدیدی هم بروند تا هم فعالیت مجازی باقی بماند و هم آن نگرانی ها از بین برود.

شبکه اجتماعی افسران یکی از پلتفرم هایی بود که در این چارچوب فعالیت خود را آغاز کرد و حالا در میان خود بسیجیان به محبوبیت نسبی دست پیدا کرده است.

کار سوم بسیجیان برای حضور در فضای مجازی هم کاری بود که سردار نقدی آن را ساماندهی شده می داند. آموزش و بسیج نیروها در پایگاه ها شروع شد و آنها به حضور در این فضا بخصوص وبلاگ سازی و تولید محتوا تشویق شدند. از آن طرف اقداماتی چون خبرگزاری بسیج هم در سطوح عالی اتفاق افتاد و به این شکل سه سطح فعالیت بسیجیان در فضای مجازی برنامه ریزی شد.

دو آسیب و پیشنهاد

اما عملکرد بسیجیان در فضای مجازی آسیب هایی داشته که در اینجا باید به دو مورد آن اشاره کرد. بی شک برطرف کردن این دو آسیب باعث بهتر شدن برآیند این فعالیت ها خواهد شد.

نخست این که در فعالیت های مجازی باید به تفاوت ها رسمیت داد و تحمل را چاشنی نظرات کرد. اگر قرار باشد همه مانند هم فکر کنیم فعالیت در فضای مجازی و بخصوص شبکه اجتماعی بی معنا می شود. در این صورت حتما مخاطبان هم کمتر خواهند بود. بنابراین بهتر است فضا برای همه تفکرات در دل مجموعه بسیج آماده شود و کم کم زمینه برای حضور دیگران فراهم شود تا بتوان در بستر گفت وگو، نتیجه بهتری گرفت.

مساله دوم هم وابستگی به نهادهای حکومتی است. به نظر می رسد فعالان بسیجی فضای مجازی باید میان حمایت و پشتیبانی از حاکمیت و حکومت جمهوری اسلامی ایران با حاکمیتی و حکومتی شدن فاصله بیندازند.

اگر قرار باشد کاربران فضای مجازی که قاعدتا باید از بدنه مردم و غیردولتی و غیرحاکمیتی باشند همان سخنان مسئولان را تکرار کنند، ممکن است نقد درون گفتمانی که یکی از موارد اندیشه ای رهبر معظم انقلاب است به فراموشی سپرده شود. در این صورت دیگر فضای مجازی فرقی با اداره نخواهد داشت و کم کم انگیزه بسیجی جای خود را به وظیفه کارمندی خواهد داد.

مصطفی مسجدی آرانی، روزنامه جام جم

انتهای پیام/.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

جایزه همراه اول