وزارت فرهنگ در مسیر متناسبسازی با تحولات فضای مجازی
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تدابیری را برای مواجه با تحولات فضای مجازی در عرصه فرهنگ اندیشیده و به همین منظور تدوین برنامه و متناسب سازی وزارتخانه با این تحولات از حدود یکسال قبل در دستورکار این وزارتخانه قرار گرفت.
- همزمان با تدوین برنامه مذکور، مصوبه شورای عالی فضای مجازی کشور در جلسه ۲۶ فروردین ۹۸، ۸ دستگاه از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مکلف به تدوین برنامه تحول سازمانی کرد که این وزارتخانه اولین وزارتخانهای است که برنامه متناسبسازی سازمانی خود با تحولات فضای مجازی را تهیه و فرآیند اجرایی سازی آن را آغاز کرده است
- کاربر محورشدن و افزایش تولید و توزیع محتوا از سوی کاربران عمومی، ورود فعالان غیرفرهنگی به حوزه تولیدات فرهنگی مانند اپراتورها، بروز پدیده گمنامی در تولید و نشر محصولات فرهنگی، هنری و رسانه ای، دشواری کنترل و ممیزی قبل از نشر، در هم تنیدگی قالب های محصولات فرهنگی و فراگیری محصولات صوتی و تصویری، تصرف بازار مصرف فرهنگی کشور توسط رقبا و معارضان در بستر شبکههای توزیع فضای مجازی را از جمله اهم چالشهای عرصه فرهنگ ناشی از تحولات فضای مجازی است .
- به واسطه این گونه چالش ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزههای مختلف ماموریتی خود با پدیده ها، بازیگران و الگوهای نوین در تولید، نشر و مصرف فرهنگی، هنری و رسانهای مواجه شده به گونه ای که نیازمند تغییرات جدی در تعاریف، سیاست ها، فرآیندها و ابزارهای انجام فعالیتهای خود شده است.
- بنا به این ضرورتها و با توجه به مصوبه شورای عالی فضای مجازی کشور، برنامه تحول برای ارتقای نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در فضای مجازی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تدوین شده است.
- در این برنامه ۷۱ اقدام عملیاتی در قالب پنج گروه و به عنوان ۵ رکن برنامه پیش بینی شده است.
- بهبود ساختار سازمانی، توانمندسازی نیروی انسانی و تقویت نقش تنظیم گری وزارتخانه در فضای مجازی را از جمله اقدامات این رکن است. همچنین در این برنامه، «توسعه دولت الکترونیک و پلتفرمهای فرهنگی در فضای مجازی» به عنوان رکن زیرساختی و مهم در نظر گرفته شده که در این گروه، اقداماتی مانند اصلاح نظام مجوزها، تسهیل و تسریع خدمات به اهالی فرهنگ و هنر، حمایت از ایجاد و توسعه پلتفرمهای ایرانی در عرصه فرهنگ، هنر و رسانه، در دستورکار قرار گرفته است.
- توجه به فرصتها و تهدیدهای پیشرو در زمینه تولید و نشر محتوا در فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار است به گونهای که یکی از کلان برنامههای وزیر فرهنگ دولت دوازدهم نیز «ارتقای محتوایی محصولات فرهنگی و هنری» است، لذا در این بخش از برنامه تحول، به اقداماتی همچون شبکه سازی تولیدکنندگان محتوا، استفاده از ابزارهای نوین برای پایش و صیانت از محتوای فرهنگی در فضای مجازی و ارتقای سواد مجازی کاربران به ویژه خانواده ها، توجه شده است.
- تحولات فضای مجازی، عنصر کسب و کاری در عرصه فرهنگ را برجسته تر کرده است؛ بنابراین ذیلِ گسترش کسب و کارهای فرهنگی در فضای مجازی به عنوان رکن چهارم برنامه تحول نیز اقداماتی طراحی شده است که اموری، چون حمایت از شکل گیری مراکز نوآوری و شتاب دهی فرهنگی، هنری و رسانه ای، گسترش آموزش کسب و کارهای نوین در میان اهالی فرهنگ و حمایت از شکل گیری مجامع و تشکلهای کسب و کاری در عرصه فرهنگ را شامل میشود.
- این برنامه تلاش کرده موضوع «بهبود اطلاع رسانی و تبلیغات در فضای مجازی» را به عنوان رکن پنجم برنامه تعریف تعریف کرده و نسبت به اجرای اقداماتی مانند تعمیم قوانین مدیریت تبلیغات در کشور به فضای مجازی و پیشگیری از گسترش اخبار جعلی و محتواهای آسیب رسان، اهتمام ویژه داشته باشد.
- ذیل مجموعه اقدامات این برنامه، هم اکنون ۲۸ پروژه به صورت فراگیر در همه بخشهای وزارتخانه در حال اجراست؛ که از این تعداد حدود ۷ پروژه مهم در حوزه دولت الکترونیک و متناسب سازی وزارتخانه و ۲۱ پروژه نیز در حوزههای محتوا، کسب و کارهای فرهنگی و اطلاع رسانی هستند.
- از معاون اول رئیس جمهور درخواست میکنم، برای تدبیر موفق نسبت به تحولات فضای مجازی، ضرورت تغییر در الگوی سیاست گذاری و تنظیم گری سازمانی در دستگاههای فرابخشی دولت مانند سازمان امور اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه، مورد توجه قرار گیرد چرا که در غیر این صورت دولت دچار نوعی حبس ظرفیت در اعمال حکمرانی در همه بخشهای گوناگون به ویژه در بخش فرهنگ و هنر خواهد شد.
عصر شنبه، ۱۷ سند فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونان و مدیران عامل سازمانهای زیر مجموعه این وزارتخانه، رونمایی شد. از جمله این اسناد میتوان به ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، برنامههای ارتقای فرهنگی مراسم راهپیمایی اربعین، برنامههای فرهنگ زیارت و گردشگری مذهبی، برنامه ارتقای فرهنگ سلامت، برنامههای ارتقای فرهنگ حفاظت از محیط زیست، برنامه ترویج ورزش همگانی، ارتقای فرهنگ کار و مهارت آموزی، برنامه ارتقای فرهنگ توانمند سازی مددجویان، ترویج فرهنگ مصرف بهینه آب و ارتقای فرهنگ وقف در کشور اشاره کرد.
در این نشست همچنین گزارشی از عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزههای مختلف توسط معاونان، مدیران عامل سازمانهای زیر مجموعه، مشاوران و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در محل این وزارتخانه به معاون اول رئیس جمهوری ارائه شد.
/ایرنا/