معتقدم وبلاگ‌نویسی‌ام به نفع ملت و طبیعت ایران است

برای هر وبلاگ‌خوان یا وبلاگ‌نویسی که در فضای مجازی زندگی می‌کند نام “بیابان” را بیاوری، خیلی بعید است که به وبلاگ “مهار بیابان‌زایی” محمد درویش اشاره‌ای نکند. وبلاگی که در ساعت 15:02 روز 14 فروردین 1384 اولین نوشته خودش را با این مقدمه منتشر کرد:

با آرزوی سالی سرشار از موفقيت برای ايران و ايرانی، نخستين مقاله خويش را عرضه میدارم

شاید همان موقع هم خیلی محمد درویش به این فکر نمی‌کرد که بعدها وبلاگش به یک پایگاه جدی در عرصه مقابله با بیابان‌زایی تبدیل شود.

28خرداد، به بهانه روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی، بهترین فرصتی بود که سراغ نویسنده وبلاگ “مهار بیابان‌زایی” برویم. وبلاگی که حالا کمی گسترده‌تر شده است و در چند دامنه شخصی هم فعالیت خود را افزایش داده است.

محمد درویش هم از تأثیر وبلاگش در فضای حقیقی گفت.

وبلاگ نیوز: چه شد که به فکر ایجاد یک وبلاگ در این زمینه افتادید؟

حدود 24سال است که در حوزه محیط زیست فعالیت می‌کنم و به این نتیجه رسیدم که یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در حوزه محیط زیست داریم، این است که فرهنگ سازی لازم اتفاق نیفتاده و بسیاری از مفاهیمی که بین متخصصان، پژوهشگران و نخبگان این حوزه به عنوان بدیهیات پذیرفته‌اند، هنوز وارد زبان رایج مردم و دولتمردان نشده است.

به همین دلیل تصمیم گرفتم که یافته‌ها، تجریبات و اندوخته‌های علمی خودم را به زبان ساده‌تری در اختیار مردم قرار بدهم که در این حوزه ظرفیت سازی بکنم و وزن ملاحظات محیط زیستی را در سبد روزانه مردم افزایش بهدیم. فکر می‌کنم هیچ وسیله‌ای مثل وبلاگ نمی‌توانست در این زمینه موثر واقع شود.

وبلاگ نیوز: قبل از این وبلاگ هم تجربه وبلاگ‌نویسی داشتید؟

نه. این اولین تجربه‌ام بود.

وبلاگ نیوز: این‌طور که در پروفایل وبلاگ‌تان ثبت شده است، از سال 68 شما در این حوزه مشغول فعالیت هستید. فعالیت در این حوزه بدون داشتن وبلاگ (یعنی از سال 68 تا 84) با فعالیت در این حوزه به عنوان یک وبلاگ‌نویس چه تفاوتی دارد؟

حوزه تأثیر یافته‌هایم برای خودم بسیار ملموس‌تر شد و احساس کردم که می‌توانم برای ارتقای توانمندی‌های بوم‌شناختی سرزمینم مفیدتر باشم. چون خیلی از مشکلاتی که در این حوزه داریم، بیش از این‌که فنی باشد، ریشه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارد.

تا زمانی هم که وزن ملاحظات مبتنی بر دانش‌های محیط زیست ارتقا پیدا نکند و به اولویت‌های نخست دولت و حکومت بدل نشود، نباید انتظار داشته باشیم که روند تشدید بیابان‌زایی در کشور حل شود.

وبلاگ نیوز: می‌توانید نمونه‌ای هم در تأیید این تأثیر ذکر کنید؟

مثلا الآن اگر رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست و معاون رییس جمهور اعلام می‌کند که سدسازی جدید مطلقا ممنوع است، من این را یکی از دستاوردهای خودم و همفکرهای خودم می‌دانم که چندین سال در این زمینه روشنگری کردیم. در حالی که پیش از این، سدسازی یک امر مقدس بود و در شمار ابزارهایی که می‌تواند پیشرفت و سازندگی را به ارمغان بیاورد محسوب می‌شد.

وبلاگ نیوز: با این تفاسیر وبلاگ شما در شناخته‌تر شدن چهره شما چه‌قدر کمک کرده است؟ مثلا چه‌قدر از دعوت‌های شما برای سخنرانی‌ها و همایش‌ها به خاطر فعالیت‌تان در وبلاگ‌تان است؟

خیلی زیاد. قبل از این‌که وبلاگ بنویسم، پژوهشگر بودم و مقالات زیادی در روزنامه‌ها و مجلات تخصصی نوشته‌ام. اما قابل مقایسه با این 8سالی که وبلاگ می‌نویسم نیست و بسیاری از تلاش‌هایی که در این 8سال صورت گرفت بازخوردهای ملموس‌تری برای من داشت. خیلی از دعوت‌هایی که برای سخنرانی در همایش‌ها و یا حتی حضور در صداوسیما می‌شود به‌خاطر فعالیت‌های مجازی من است که باعث شده چهره شناخته شده‌تری در حوزه محیط زیست بشوم.

وبلاگ نیوز: “مهار بیابان‌زایی” تا حالا چه افتخاراتی برای شما کسب کرده است؟

3بار به عنوان پر مخاطب‌ترین وبلاگ محیط زیستی کشور و 2بار به عنوان وبلاگ برتر علمی کشور از طرف رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران انتخاب شدم.

علاوه بر این در سال 2009 در مسابقه جهانی دویچه وله (رادیو و تلویزیون دولتی آلمان)، وبلاگ من سومین وبلاگ محبوب جهان شد که بعد از اسپانیایی و بنگالی و هندوها ما سوم شدیم. بعد از ما عرب‌ها و انگلیسی زبان‌ها قرار گرفتند که برای برگزار کنندگان جالب بود. چون مخاطبین وبلاگ من فارسی زبان‌ها بودند که جمعیت‌شان از رتبه‌های بعدی جشنواره که مثلا چینی‌ها بودند کم‌تر بود.

وبلاگ نیوز: از افتخارات که بگذریم، به عنوان یک وبلاگ‌نویس تخصصی مشکلی هم در این حوزه داشته‌اید؟

واقعیت این است که ظرفیت نقدپذیری بسیاری از دولت‌مردان ما محدود است و ما برای شنیدن نقد و تحمل مخالفت تمرین نکرده‌ایم. عادت نداریم که تلاش کنیم این مخالفت را نشانه‌ای از مخالفت با شخصیت طرف تصور نکنیم.

بعضی وقت‌ها انتقادهای جدی من در حوزه مدیریت محیط زیست منجر به واکنش‌های جدی از طرف برخی مدیران شده بود و برخی خط و نشان‌هایی هم کشیدند. اما به‌هر حال من ادامه دادم.

وبلاگ نیوز: خب چه انگیزه‌ای باعث شد از نوشتن دلسرد نشوید؟

برای این که اعتقاد دارم این کار می‌تواند به نفع کشور، ملت و طبیعت ایران باشد. خوشبختانه آن‌قدر بازخوردهای مثبت دیدم که بازخوردهای منفی هیچ وقت در ذهنم نمانده است.

وبلاگ نیوز: با وبلاگ‌های فعال در حوزه محیط زیست ارتباط دارید؟

با بسیاری از نویسندگان وبلاگ‌های محیط زیستی دوست هستم و آن‌ها را می‌شناسم و خیلی از آن‌ها را من تشویق کردم که بنویسند و بعضی‌هایشان جزو وبلاگ‌نویسان بسیار مطرح و برتر هستند. مثل وبلاگ “دیده‌بان طبیعت بختیاری” که آقای هومن خاکپور می‌نویسد. یا وبلاگ “دیده‌بان محیط زیست ایران” خانم مژگان جمشیدی، وبلاگ “سرباز زمین” آقای حمیدرضا میرزاده و یا وبلاگ آقای سپهر سلیمی.

با این دوستان در ارتباط هستم و همیشه هم تشویق کردم که سعی کنند یافته ها و تجربیات‌شان را با مردم در میان بگذارند که هم اجر اخروی و هم اجر دنیوی دارد و زکات یافته‌های ما این است که آن‌ها را با مردم مطرح کنیم و هیچ ابزاری مثل وبلاگ نمی‌تواند این آرزو را محقق کند.

وبلاگ نیوز: ارتباط حقیقی هم با دوستان مجازی‌تان دارید؟

بله. در بسیاری از همایش‌ها این دوستان را می‌بینم و با یکدیگر تبادل نظر داریم. در برخی موارد در قالب موج‌های سبزی که به مناسبت‌های مختلف مثل روز جهانی تالاب‌ها یا روز جهانی بیابان‌زدایی راه می‌اندازیم، یادداشت‌هایی با یک موضوع خاص منتشر می‌کنیم و به نظرم تجربه بسیار دل‌پسندی بوده است.

وبلاگ نیوز: به نظر شما وبلاگ‌های محیط زیستی در فضای مجازی خوب عمل می‌کنند؟

وبلاگ‌های محیط زیستی، در مقایسه با حوزه‌های دیگر وبلاگ‌نویسی از انسجام نسبتا بهتری برخوردارند. چون هدف‌شان را بهتر می‌شناسند. هر چند نسبت به دوران اوج متأسفانه فاصله گرفتند. البته فعالیت‌های وبلاگی نه تنها در حوزه محیط زیست، بلکه در حوزه‌های دیگر کاهش پیدا کرده است. اما من هم‌چنان یکی از فرازهای غیر قابل انکار در حوزه وبلاگ‌نویسی فارسی را وبلاگ‌های محیط زیستی می‎‌دانم.

وبلاگ نیوز: نظرتان درباره جشنواره‌های وبلاگ‌نویسی در این حوزه چیست؟

برگزاری این جشنواره‌ها باعث آشنایی با نویسنده‌ها می‌شود و به‌خصوص به به جوان‌ها انگیزه می‌دهد که به این حوزه جدی‌تر نگاه کنند. البته برگزاری این جشنواره‌ها هم 2 یا 3سالی هست که کم رنگ شده و توصیه من این است که اگر می‌خواهیم نویسنده‌های فعال‌تری داشته باشیم، باید جشنواره‌ها را تقویت کرد و جوایز بهتری تهیه کرد تا حس رقابت ایجاد شود و وضعیت بهتر شود.

وبلاگ نیوز: نظر شما درباره فعالیت وب‌سایت “گرین بلاگ” چیست؟

آقای دکتر “مهدی اشراقی” یک فضایی را فراهم کرد که ایشان قبل از ایجاد با من مشورت کرد و من توصیه کردم حتما این کار را انجام بدهد. یک پایگاهی برای پیدا کردن حال و هوای وبلاگ‌های محیط زیستی است که برای کسانی که وقت مراجعه به تمامی وبلاگ‌های محیط زیستی را ندارند، بسیار مناسب است. البته “گرین بلاگ” جای کار بسیار بیش‌تری دارد و به‌خاطر رکود وبلاگ‌نویسی در کشور، گرین بلاگ هم از اوج فاصله گرفته است.

به هر حال این سایت، سیمای وضعیت وبلاگ‌های محیط زیستی است. وقتی وبلاگ‌های محیط زیستی رونق ندارند، طبیعتا گرین بلاگ هم رونق نخواهد داشت.

زمانی وبلاگ من به طور متوسط 25هزار بازدیدکننده در روز داشت. حتی در روزهایی به 180هزار بازدید کننده هم رسید. اما الآن نهایتا 200 تا 300 بازدیدکننده روزانه دارم.

انتهای پیام/.