والدین زندانبان، فالوئرهای ملاقاتی
مجازیست–وقتی صفحات فضای مجازی، از جمله اینستاگرام را باز میکنیم با ویدئوهایی از زندگی لحظه به لحظه کودکان، مواجه میشویم. چندسال پیش، انتشار این گونه از ویدئوها جالب و دوستداشتنی بودند، اما بعد از اطلاع کارشناسان از مورد سوء استفاده قرار گرفتن کودکان در فضای مجازی و اثرات مخرب آن، دیدگاه کاربران نیز به این موضوع تغییر کرد اما باز هم اینگونه صفحات روزانه در حال افزایش هستند. مشکل اصلی اینجاست که این کودکان وقتی که بزرگتر شوند و جذابیت و شیرین زبانی خود را از دست بدهند با انجام چه رفتاری قرار است بازدید و لایک بگیرند؟!
والدین این فرزندان گاهی کودکانشان را وادار به صحبتهای از پیش تعیین شده میکنند تا ویدئوهایشان بازدید بالاتری بگیرد. آنها در اکثر اوقات لباسهایی بر تن فرزندنشان میکنند که بیشتر شبیه لباس بازیگران هالیوود است تا یک کودک خردسال، زیرا آنها میخواهند فرزندشان بیش از دیگر کودکان در فضای مجازی به چشم بیاید و لایک بگیرد.
حتی بعضی والدین، فرزندانشان را وادار به انجام ورزشهای سخت و طاقت فرسا که مناسب سن آنها نیست، میکنند و به آنها تلقین میکنند که این کار را دوست دارند و با میل خودشان اینکار را انجام میدهند. در واقع گاهی اینطور به نظر میرسد که والدین فقط میخواهند کارهایی که خودشان نتوانستهاند در کودکی انجام دهند را به فرزندانشان تحمیل کنند بدون اینکه علاقه آنها را در نظر بگیرند.
این والدین بعد از بالارفتن فالوور و بازدید پیجشان، از طریق تبلیغات پول هنگفتی به جیب میزنند؛ اگر شما دنبال کننده این صفحات باشید متوجه تغییرات زندگی آنها میشوید. آنها کم کم خود را در دوربین کنار فرزندانشان نشان میدهند تا بتوانند پیج شخصی خود را بافالوورهای بالا در کنار پیج فرزندانشان داشته باشند. اما آیا این والدین به آینده تربیتی و مشکلات روحی که برای فرزندانشان پیش خواهد آمد، فکر میکنند؟!
والدین این کودکان خواسته یا ناخواسته به فرزندانشان یاد میدهند که طوری رفتار کنند تا مورد پسند دیگران واقع شوند، اینگونه مادر یا پدرشان را خوشحال کرده و مورد تایید آنها قرار میگیرند. برخی از والدین آن قدر کودکانشان را درگیر صفحات مجازی میکنند که شاید دیگر وقتی برای بازیهای کودکانه این فرزندان وجود نداشته باشد. قسمت هیجان انگیز ماجرا این است که هر چه کودک گستاختر و چرب زبانتر باشد فالوور بیشتری را به خود جلب میکند که این نیز ممکن است در تربیت او اثر منفی داشته باشد.
به منظور افزایش آگاهی برای سوء استفاده از کودکان در فضای مجازی، با معصومه نصیری، مدرس و پژوهشگر سواد رسانهای:
- امروز که ما داریم راجع به محدودیت سن در فضای مجازی صحبت میکنیم باید حواسمان باشد که در حال حاضر تمام بچهها در حال تحصیل در فضای مجازی هستند پس محدودیت سنی مثل قبل نیست. تا پیش از شیوع ویروس کرونا، قوانینی که در کشورهای مختلف وجود داشت معمولا کودکان زیر ۱۳ سال را از داشتن وسیله هوشمند منع میکرد.. کودکان بیشتر مهارتهای خود را از طریق تعامل با محیط پیرامون و همسالان خودشان به دست میآورند، اما اگر آنها در معرض یک وسیله هوشمند قرار بگیرند در روند طبیعی و سیر تکامل فیزیکال و روانی آنها اختلال ایجاد میشود. اما در حال حاضر با وجود شرایط کرونا و کلاسهای هوشمند محدودیت سن برای استفاده از گوشیهای هوشمند به ۷ سال رسیده است.
آینده کودکانی که به جای بازی کردن با آرامش، جلوی دوربینهای والدینشان هستند
- ما با یک پدیده ناخوشایند به نام «به تصویر کشیدن زندگی روزمره» مواجه هستیم که در سطوح مختلف اعم از یک فرد دانشگاهی، تا خانم خانه داری که آشپزی میکند و زندگی شخصیاش را در فضای مجازی به اشتراک میگذارد، اتفاق میافتد؛ همینطور بعضی مادران با انتشار تصاویری از کودک خود، زندگیشان را در معرض دید عموم قرار میدهند اما این والدین متاسفانه، متوجه تاثیرات منفی به نمایش گذاشتن تصاویر فرزندشان در فضای مجازی نیستند.
- گاهی این پدران و مادران از لحظه به دنیا آمدن فرزندشان تا دندان در آوردن، و… تصاویری منتشر میکنند تا با اینکار جذب فالوور کرده و وقتی که تعداد لایکها بالا رفت، شروع به گذاشتن تبلیغات و پول درآوردن از تصاویر فرزندشان کنند.
- این کودکان به کودکان کار فضای مجازی معروف هستند. متاسفانه آنها متاثر از رفتاری که پدران و مادرانشان انجام میدهند مخاطرات جدی برایشان ایجاد میشود. این کودکان هیچ گاه حریم خصوصی ندارند، دائم جلوی دوربین هستند، به آنها یاد داده میشود که چگونه جلب توجه کنند و مورد پسند دیگران واقع شوند و حتی ممکن است در آینده مسیر زندگیشان به جهت دیگری که شاید مهارتی در آن ندارند و فقط برای جلب توجه است منحرف شود. ما همیشه عادت داشتیم کودکان کار را پشت چراغ قرمز در حال فروختن فال و دود کردن اسفند و … ببینیم، اما این مدل جدید رفتار والدین با فرزندانشان، گونههای جدیدی از بردگی مدرن و کودکان کار مدرن را به وجود آورده است، بدون اینکه کودکان اختیاری از خودشان داشته باشند دستمایه رفتارهای پدران و مادران شان قرار میگیرند.
- این کودکان تحت تاثیر رفتار والدین، مجبور به حضور در فضای مجازی هستند. والدین هم با سوء استفاده از شیرین زبانیهای فرزندنشان کسب و کاری مجازی به راه انداخته و از راه تبلیغات در این فضا پولهای هنگفتی به جیب میزنند.
- بر اساس کنوانسیونهای حقوقی تعریف شده درباره کودکان، هر رفتاری که کودک را در معرض مخاطره قرار بدهد قابلیت پیگرد حقوقی دارد. در کشورهای دیگر میبینیم فرزندانی ۱۸ ساله بوده اند که از مادران خود به دلیل تصاویر منتشر شده از آنها در شبکههای اجتماعی شکایت کردند و مادران هم محکوم شدند. به نظر من بهتر است که هر چیزی را به اشتراک نگذارید، این به اشتراک گذاشتن زندگی روزمره یکی از چالشهای جدی و پاشنه آشیلهای جدی حریم خصوصی در فضای مجازی است.
/خبر مهم/