تاثیری که کرونا بر جرم در فضای مجازی گذاشت
مجازیست-سرهنگ مهدی قاسمی، رئیس پلیس فتا بوشهر:
- با توجه به شرایط خاص حاکم بر کشور در ایام شیوع کرونا، روند اجرای فعالیت‌ها در اکثر حوزه‌ها به غیرحضوری و اینترنتی تغییر یافته و همین افزایش استقبال استفاده از اینترنت و فضای مجازی که بعضاً هم با عدم دانش و آگاهی همراه است، زمینه ساز شکل گیری جرایم مختلف سایبری و بروز آسیب برای کاربران گردیده است.
- اولین میزان تغییر و افزایش جرائم سایبری در حوزه جرائم مالی و اقتصادی، کلاهبرداری‌های اینترنتی به ویژه در هنگام خریدهای اینترنتی بود که وضعیت حاضر و توصیه‌های پیشگیرانه را اعلام کردیم. امّا تغییر مهم دیگر بحث افزایش آسیب‌های حوزه انتشار تصاویر خصوصی و در نتیجه شکل گیری مزاحمت‌های اینترنتی، تهدید و اخاذی اینترنتی گوناگون است.
- در حوزه جرائم مالی و اقتصادی، با دستگیری مجرم و جبران خسارت مادی، آثار و تبعات آن برای مالباخته معمولاً از بین رفته و جبران می‌شود ولی در جرایم این حوزه، بعضاً حتی با دستگیری و مجازات مجرمین هم، ممکن است تبعات آبرویی و حیثیتی وارد شده بر بزه‌دیده و خانواده وی جبران نگردد و لطمات روحی تداوم یابد که این امر، ضرورت توجه به نکات ایمنی و پیشگیرانه را دوچندان می نماید.
- متاسفانه باز هم سهل‌انگاری کاربران در شکل‌گیری این جرم و انتشار تصاویر خصوصی آنها تاثیر زیادی دارد. برای مثال بارها افرادی که درصد بالایی از آنها از دختر خانم‌ها و بانوان هستند به پلیس فتا مراجعه و اعلام می‌کنند تصاویر خصوصی آنها در فضای مجازی منتشر شده و از این موضوع به شدت احساس ناراحتی و نگرانی می کنند.
- در بررسی و تحقیقات اولیه همکاران ما، مشخص می‌شود که این افراد، تصاویر حریم خصوصی خود را در صفحات اینستاگرامی یا فضاهایی دیگر از فضای مجازی بارگزاری کرده و مجوز رویت و مشاهده را برای یکسری از دوستان و نزدیکان خود فراهم کرده و صرفا به علت اینکه یک رمز و پسورد برای آن انتخاب کرده اند، آن صفحه را به عنوان حریم خصوصی تلقی کرده و با سهل انگاری، محتویات شخصی را که شاید انسان در آلبوم های چاپی هم نگهداری نمی کرد بارگزاری نموده اند. یا تصویر خودشان را به عنوان پروفایل و آی دی تعریف کرده وباعث جلب توجه مجرمین می‌شوند.
- در مواردی هم مشاهده شده که در هنگام تعمیر تجهیزات هوشمند همراه و رایانه ای یا خرید و فروش این تجهیزات به صورت دست دوم و استفاده شده، تصاویر خصوصی افراد در دسترس افرد غیر مورد سوء استفاده آنان قرار گرفته است. امروزه هم در هنگام ضبط محتوای آموزشی دانش آموزان برای اجرای تکالیف تحصیلی در بستر اینترنت خصوصا به غیر از سامانه شاد یا ارسال محتوا به صورت لایو و زنده و حتی در مواردی استفاده دانش آموزان مقطع ابتدایی از تجهیزات هوشمند والدین که حاوی تصاویر خصوصی هستند، باز هم شاهد انتشار ناخواسته این محتواهای حریم خصوصی هستیم.
- برای حفظ حریم خصوصی از آسیب‌ها و تهدیدات فضای مجازی مردم دقت کنند که شبکه‌های اجتماعی و کلا هیچ بخشی از فضای مجازی را نمی توان به عنوان حریم خصوصی تلقی کرد و به هیچ علتی، اطلاعات و تصاویر شخصی خود را در فضای مجازی حتی برای نزدیکان خود به اشتراک نگذارید.
- هر رمز و پسورد پیچیده ای هم که برای صفحات اینترنتی انتخاب شود باز هم ممکن است توسط مجرمین سایبری با صرف وقت و استفاده از نرم افزارهای نوین مجرمانه، شکسته شده و از آنها عبور کنند و به محتویات شخصی شما دسترسی پیدا کنند، پس صرف انتخاب رمز و پسورد پیچیده، ضامن حفظ داده های دیجیتال شما نیست.
- دختر خانم‌ها و بانوان محترم از انتخاب تصاویر خود به عنوان پروفایل و آی‌دی اکانت‌های شبکه اجتماعی که امکان دارد باعث جلب توجه مجرمین گردد، خودداری نمایند. همچنین افراد تجهیزات هوشمند همراه خود که دارای محتوای شخصی است حتما به تعمیرگاه‌های معتبر و مورد اعتماد جهت تعمیر بسپارند و قبل از فروش تجهیزات مورد استفاده خود، از حذف اصولی محتویات شخصی و اکانت شبکه های اجتماعی اطمینان حاصل نمایند.
- در صورتی که با گوشی هوشمند خود، تصاویری را به عنوان خاطره ثبت و تصویر برداری کرده اید، قبل از اتصال آن به اینترنت، تصاویر و فیلم‌ها را به یک حافظه ذخیره ساز جانبی نظیر هارد اکستنرال که به اینترنت متصل نمی کنید منتقل نمایید.
- والدین ضمن بالا بردن دانش خود در خصوص تهدیدات فضای مجازی، بستری عاطفی و دوستانه با فرزندان خود ایجاد کنند به نحوی که فرزندان در مواجه با هر مورد خاص، به آنها مراجعه و از آنها مشورت بگیرند.
- از بازگشایی لینک های دریافتی از منابع نامعتبر خصوصا در شبکه های اجتماعی، خودداری نمایید و در هنگام اعطای مجوز به نرم افزارها و اپلیکیشن هایی که در حال نصب هستید،دقت نمایید و مجوز غیر ضروری را تایید نکنید.
- اگر تصاویر شما به هر علتی در اختیار مجرمی قرار گرفت و نامبرده قصد اخاذی داشت در اولین فرصت به پلیس فتا مراجعه و اعلام شکایت نمایید، زیرا اولین پاسخ مثبت به مجرم سایبری باعث درخواست های متعدد بعدی و اخاذی بیشتر خواهد شد.
- اگر افراد قصد طرح شکایتی در این خصوص دارند، می‌بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا مرجع قضایی محل سکونت مراجعه و پس از ثبت شکایت و ارجاع شکواییه توسط مقامات محترم قضایی، همکاران ما آماده پیگیری موضوع به صورت تخصصی در پلیس فتا مرکز استان و شهرستان‌های دارای پلیس فتا هستند.
/پایگاه اطلاع رسانی پلیس فتا/
