چگونه با اخبار جعلی در فضای مجازی مقابله کنیم؟

مجازیست–آمار نشان می دهد که ۴٫۴ میلیارد نفر در جهان از اینترنت استفاده می کنند، در هر دقیقه ۱۵٫۲ میلیون پیام در سراسر جهان مبادله می شود. کاربران فیس بوک در هر دقیقه ۳۱۷ هزار بار وضعیت خود را بروز رسانی می کنند و ۳۵۰ هزار توییت در توییتر پست می شوند.بنابراین حجم غیر قابل تصوری از اطلاعات روزانه در حال مبادله شدن در جهان است که بخش قابل توجهی از آنها را اطلاعات و اخبار جعلی و اخبار ساختگی تشکیل می دهند که به صورت هدفمند و به منظور فریب دادن مخاطب منتشر می شوند.

سابقه تولید و انتشار اخبار جعلی به پیش از ظهور پلتفرم های دیجیتال بازمی گردد. اما در جهان امروز، با توسعه رسانه های دیجیتال و به طور خاص، اینترنت و شبکه های اجتماعی، انتشار این اخبار با شتابی بسیار بالا، در سطحی فراگیر و با سادگی بی سابقه ای صورت می گیرد. اخبار جعلی یا به عبارتی، دروغ های روزمره اخباری هستند که با اهداف سیاسی یا اقتصادی خاصی در میان جوامع انسانی پخش می شوند و به دنبال جذب حداکثری مخاطب هستند تا با تأثیرگذاری روی ذهن این افراد، آنها را برای مقاصد مغرضانه و جهت داری به خدمت بگیرند.

راهکارهایی برای مقابله با این اخبار جعلی در کشور های مختلف پیشنهاد شده است که از آن جمله می توان به سیاست هایی که برخی از دولت ها و شرکت ها برای حفاظت از حریم خصوصی داده ها و به اشتراک گذاری آنها ارائه کرده اند، اشاره کرد.

این سیاست ها موجب می شوند منافع و خودمختاری کاربران تا حدی حفظ شود و استفاده نسبتا منصفانه تری و دور از تعصب از داده ها صورت بگیرد. چنین قواعد و پروتکل هایی موجب می شوند که از انتشار اطلاعات نادرست تا حدی جلوگیری شود. با هدف بررسی صحت اطلاعات، سازمان های مستقلی نیز تاسیس شده اند که اطلاعات را واقعیت سنجی و تصدیق یا تکذیب می کنند.

برای مثال در ایالات متحده آمریکا، فیس بوک ۲۰ شرکت واقعیت سنج مستقل را استخدام کرده است تا صحت داستان وایرال را بررسی کنند. محتوایی که تکذیب شدند، برچسب نادرست می خورند تا کاربرانی که قصد انتشار آنها را دارند، مطلع شوند. برخی از کشورها مانند چین هم اقدماتی از این دست را پیش گرفتند که تولیدکنندگان ویدیوهای آنلاین را از ساختن، توزیع و انتشار اخبار جعلی با استفاده از فناوری های واقعیت مجازی و هوش مصنوعی منع کردند.

از راه های دیگر مقابله با اخبار جعلی، تدوین قانون است؛ برای نمونه طبق قانون جدید روسیه که در سال ۲۰۱۹ به تصویب مجلس این کشور رسیده است، پخش هر گونه خبر جعلی که زندگی و سلامت عمومی را به خطر بیندازد، امنیت عمومی و نظم جامعه را مختل کند و یا مانع عملکرد زیرساخت های اجتماعی نظیر ارتباطات، حمل و نقل و بانکداری شود را جرم شناخته و برای آن مجازات در نظر گرفته است.

مجازات نقدی برای انتشار آنلاین اخبار جعلی از ۳۰ هزار روبل (۴۵۴ دلار) تا ۱میلیون روبل (۱۵۱۰۰ دلار) متغیر است. این قانون صرفا برای تنظیم گری رسانه های خبری آنلاین به تصویب رسیده است و رسانه های سنتی از جمله روزنامه و شبکه های رادیویی و تلویزیونی از آن معاف هستند.

/تسنیم/