دوئل ژرمن‌ها در رسانه‌های اجتماعی
به گزارش «وبلاگ نیوز» و به نقل از ایرنا، در عصر كنوني، فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات، انقلابي در صحنه فعاليت‌هاي انتخاباتي بوجود آورده است تا جايي كه كاربرد فضاي مجازي و اينترنت به عنوان يك ابزارانتخاباتي رشد چشم گيري يافته و نقش آن در تعيين استراتژي انتخاباتي و رقابت‌هاي سياسي مشهودتر شده است.
در رقابت‌هاي انتخاباتي از اينترنت جهت شناسايي، رديابي و ارتباط با راي دهندگان و همچنين جذب راي آنان به طور وسيع استفاده مي‌شود. اين تحولات بستر رقابت‌هاي سياسي را كاملا متحول كرده و ارزش كاربرد فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات را در عرصه‌هاي سياسي به يك الزام تبديل کرده است، به نحوي كه هيچ يك از كانديداها نمي توانند و نبايد از آن چشم پوشي كنند.
اهميت اينترنت در عرصه فعاليت‌هاي سياسي و انتخاباتي
ارتباط بين فن‌آوري و انتخابات، تنگاتنگ و جدايي ناپذير شده است و بسياري از برندگان رقابت‌هاي سياسي و منتخبين در سراسر جهان، يكي از اركان موفقيت خود را مرهون كاربرد اينترنت مي‌دانند. در جهان سياست، كانديداها انگيزه‌هاي قوي جهت بهره بردن از رسانه‌هاي نوين دارند و كساني كه به شيوه موفقيت آميز از آن بهره مي برند، در رساندن پيغام خود به راي دهندگان، راحت تر و تاثيرگذارتر بوده اند.
تغيير بافت سني راي‌دهندگان و حضور فزاينده راي دهندگان جوان كه با فضاي مجازي بزرگ شده اند و در همه كارها به اينترنت رجوع مي‌كنند، تاييد كننده اين فرضيه است كه اينترنت تاثير روز افزوني در فرايند و نتايج انتخابات خواهد داشت. اما حضور سياسي در وب سايت‌هاي اجتماعي چه نتيجه اي را مي تواند در بر داشته باشد؟ آيا مي توان واقعا از اين راه برنده انتخابات بود؟ آيا رسانه هاي اجتماعي در مبارزات انتخاباتي پارلمان آلمان در سال ۲۰۱۳ در سياست آلمان تاثيرگذار هستند؟
مزاياي اينترنت در مقايسه با رسانه هاي كلاسيك
اينترنت در مقايسه با رسانه هاي كلاسيك دارای مزيت‌هاي بي نظيري است. سيمون آنگر در فصلي از كتاب خود با عنوان مبارزات انتخاباتي اينترنتي؛ بخشي از مديريت ارتباطات سياسي مي نويسد: از طريق شبكه‌هاي اجتماعي احزاب مي توانند بدون هيچ مانع و واسطه اي با انتخاب كنندگان خود از بين مردم ارتباط داشته باشند. هزينه مبارزات انتخاباتي مقرون به صرفه است و فضاي كافي براي درج متن، تصوير و فيلم به صورت بيست و چهار ساعته و بر حسب نياز در اختيار قرار خواهد داشت.
در اصل براي دست اندركاران اين مبارزات انتخاباتي مرزبندي و تحديد محتوايي وجود ندارد. اين كه از طريق تویيتر، فيسبوك و يوتيوب مي‌توان در مبارزات انتخاباتي استرات‍ژيك برنامه‌ريزي شده موفق بود، باراك اوباما در مبارزات انتخاباتي سال ۲۰۰۸ به شكل موثري اثبات كرد.
وبسايت علمي – پژوهشي اشپرينگر بر اساس نتيجه بررسي شوراي سياستگذاري ديجيتال (Studie des Digital Policy Council) نوشت: چهار تن از سياستمداران بزرگ در تویيتر اكانت دارند كه در اين ميان باراك اوباما بيشترين طرفدار را داراست. براساس بررسي بيتكام (BITKOM) شايد ۳۷ درصد از مردم آمريكا به همين خاطر بر اين باور بودند كه اينترنت در پيروزي انتخاباتي حائز اهميت است.
شكار راي جوانان آلماني در فيسبوك و تویيتر
مشاركت در اينترنت به سالها پيش باز مي‌گردد و اين در حاليست كه جوانان تمايل كمتري به راي دادن دارند. براي سياستمداران نيز سختي‌هايي براي جلب آراي جوانان وجود دارد. يكي از اين ابزارها، شبكه‌هاي اجتماعي است. ولي در مورد اثرگذاري از طريق شبكه، جاي ترديد وجود دارد.
وبسايت تاگس شاواز به نقل از مانوئل دائوبنگر مي‌نويسد: در آخرين انتخابات پارلماني در آلمان ۶۳ درصد از راي اولي‌ها زير ۲۱ سال بودند كه در بين آنها افرادي كه بين ۲۱ تا ۲۵ سال سن داشتند حتي كمتر از ۶۰ درصد بودند. اين آمار در وبسايت مركز آموزش سياسي آلمان (BpB) منتشر شد.
در اين بين بر اساس نتايج بررسي‌هاي بيتكام، بيش از ۹۰ درصد از جوانان زير ۳۰ سال حداقل در يكي از شبكه‌هاي اجتماعي عضو هستند و براي بسياري از آنها اينترنت منبع اطلاعاتي مهم به شمار مي رود. بنابراين كسب آراي جوانان از طريق شبكه‌هاي اجتماعي راهي ميانبر به شمار مي رود. البته در موفقيت سياستمداران در اين زمينه جاي ترديد وجود دارد ولي سياستمداران در اين راستا فعالتر شده‌اند.
نتيجه بررسي پروژه واهل لوز نشان داد جوانان نيز ترجيحا از طريق تلويزيون، روزنامه يا راديو مي توانند در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي خطاب قرار داده شوند. اما كماكان ۵۲ درصد از آنها در مقابل ۱۹ درصد بالاي همه طبقات سني مايلند كه از اخبار از طريق شبكه‌هاي اجتماعي مطلع شوند.
مشاور سياسي مارتين فوكس در وبلاگ خود هامبورگر واهل بئوباختر مساله فعاليت‌هاي رسانه‌هاي اجتماعي احزاب و نمايندگان پارلمان آلمان را مورد تحليل و بررسي قرار داد. او به اين نتيجه رسيد كه ۹۰ درصد از نمايندگان بوندستاگ در شبكه‌هاي اجتماعي پروفايل دارند. فيسبوك با ۱۳ درصد فعاليت آنها را بيش از همه شبكه‌هاي اجتماعي تقويت ساخت.
نمايندگان حزب سبز با بيش از ۹۵ درصد فعالترين سياستمداران عضو فيسبوك هستند. اعضاي اتحاديه دموكرات مسيحي با بيش از ۸۵ درصد ميزان عضويت در جايگاه آخر اين رده بندي قرار دارند.
كلاوز اِك معتقد است كه سياستمداران به درستي از شبكه‌هاي اجتماعي بهره نمي‌برند. راي دهندگان جوان از سياستمداران انتظار دارند كه صفحات فيسبوك خود را به شكل فعالانه تري سازماندهي كنند، اما بسياري از سياستمداران از اين شبكه‌ها براي تبليغ يك سويه بهره مي برند و از اين كه در اين شبكه‌ها مورد انتقاد قرار بگيرند آزرده خاطر مي شوند و همين باعث القاي اين حس در جوانان مي‌شود كه سياستمداران احزاب با دنياي شخصي آنها فرسنگ‌ها فاصله دارند.
اين مشاور روابط عمومي درمقاله خود در وبسايت مدين پليتيك معتقد است كه به زودي تغييراتي در اين زمينه اتفاق خواهد افتاد. به باور وي در آينده‌اي نزديك همه نمايندگان از اين راه ارتباطي استفاده خواهند كرد و در چند دوره ديگر از انتخابات پارلماني آلمان نمايندگان بوندستاگ، طبيعت ديجيتالي به خود خواهند گرفت و نحوه استفاده از ابزار شبكه‌هاي اجتماعي نهادينه خواهد شد و اين به معناي جريان يابي مدرن‌تر مباحث، اصلاحات و قوانين خواهد بود.
مبارزه انتخاباتي در فيس بوك و تویيتر
براي بررسي تاثير شبكه‌هاي اجتماعي در اين نوشتار به بررسي چگونگي حضور دو رقيب اصلي انتخابات، در چند ماه قبل از انتخابات مي پردازيم. ابتدا نگاهي به فعاليت هاي اين دو نامزد انتخاباتي در صفحات فيسبوك و تویيتر مي پردازيم و سپس اين دو را با هم مقايسه مي كنيم.
– تعداد پسندها
وبسايت واهلكامپف آنالوزه مي‌نويسد: ميزان طرفداران هر نامزد در صفحه فيسبوك خود گوياي محبوبيت اين نامزدها است. بررسي‌هاي چند ماهه گذشته صفحات فيسبوك اين دو نامزد انتخاباتي نشان داد كه همواره بين تعداد پسندها و كليك خورهاي آنها حداقل ده هزار اختلاف وجود دارد .
وبسايت دِرِشايبه پيش از اين در يكي از آمارها نوشت: اگر تعداد پسندها مبناي پيروزي در انتخابات بود آنگلا مركل با ۲۳۸ هزار طرفدار در مقابل رقيبش اشتاين بروك با ۲۱ هزار پسند پيروز ميدان بود. حزب دزدان دريايي نيز با ۷۸ هزار طرفدار پيشرو است و پس از آن حزب سوسيال دموكرات، حزب سبزها، حزب دموكرات مسيحي، حزب دموكرات آزاد و چپ ها هر كدام در اين رده بندي قرار دارند.
اين به نظر يك پيروز ظاهري براي مركل به نظر مي‌رسد. ميزان محبوبيت متفاوت هر دو سياستمدار بر همين اساس به وضوح در شبكه‌های اجتماعي منعكس مي شود، هر چند كه ميزان اين پسندها تنها در صدي از كل كاربران عضو فيسبوك است.
– محتوا
در كنار اين ارقام به بررسي محتواهايي كه با آن نامزدها در شبكه‌هاي اجتماعي در بين طرفداران خود ارزيابي مي‌شوند، مي پردازيم.
محتواي فيسبوك آنگلا مركل را مي توان در سه بخش زير طبقه بندي كرد:
۱. تصاوير با محتواي قابل توجه مبارزات انتخاباتي (به انضمام فراخوان براي لايك)
۲. عكس‌هايي از شركت كردن وي در رويدادهاي مهم
۳. مصاحبه‌هاي ويدیويي با صدر اعظم
جستجو براي فرمتي غير از موارد ذكر شده نيز بيهوده است. جدای از درخواست حمايت از سياست حزب دموكرات مسيحي با كليك كردن بر روي كلمه لايك، اساسا شكلي از مشاركت كاربران به اين روش وجود ندارد. در مجموع، در تيم مبارزات انتخاباتي صدراعظم يك راه ارتباطي يك سويه با اصل غافلگيري و رويكردهاي نوآورانه اندك وجود دارد. با اين وجود جناح مركل به اين ترتيب به نسبت تعاملي بالغ بر ۵/۹ درصد مي رسد.
صفحه فيسبوك اشتاين بروك نيز مشابه صفحه مركل است. در صفحه او نيز تعدادي تصوير و شعار قابل توجه سياسي به علاوه تعدادي لينك ويدیويي قرار دارد. تيم انتخاباتي اشتاين بروك نيز از مشاركت فعال كاربران اينترنتي كه به اين صفحه مراجعه مي‌كنند صرف نظر كرده است. به لطف چند ترفند از جمله درج برخي از گفته‌هاي اشتاين بروك در ويدیوها، يا بيانيه‌هاي متني اين چنين استنباط مي شود كه اين نامزد حزب سوسيال دموكرات بيشتر موفق شده است براي طرفداران خود اين مطلب را روشن سازد كه دقيقا موضع او چيست. همچنين او مردم را با ضميري دوستانه‌تر در زبان آلماني يعني با ضمير تو خطاب قرار مي دهد و به اين ترتيب كمي از موضع مركل كه مردم را با ضمير شماها خطاب مي كند، فاصله مي گيرد و به نسبت تعامل ۸/۱۹ درصدي دست پيدا مي كند.
– واكنش كاربران و ديالوگ
با وجود تلاش‌ها ايجاد پل ارتباطي با مردم، ابراز نارضايتي در اين صفحه اجتناب ناپذير خواهد بود. به ویژه در صفحه فيسبوك مركل اعتراضات و شكايت‌ها در بين جديدترين پست‌ها ديده مي شود.
بعد از سفر اوباما در رابطه با جاسوسي اينترنتني آژانس امنيت ملي آمريكا به برلين، طنز و لطيفه‌هاي زيادي در صفحه وي وجود داشت: خوانندگان بر اين باورند كه همه اين تشكيلات براي سرزمين جديد مركل است و اخيرا اين اصطلاح مركل را كه از طريق اينترنت به ميم(MeM) تبديل شده همواره تحت نظر دارد. مركل در تبليغات انتخاباتي خود با تاكيد بر اهميت اينترنت به عنوان سرزمين جديد ، وعده تاسيس وزارت اينترنت را داده است.
گفتني است ميم يك واحد بنيادي از نظرات، نمادها و يا كنش‌هاي فرهنگي است كه از طريق بيان، رفتار، رسوم و ساير پديده‌هاي قابل تقليد، توان انتقال از يك ذهن به اذهان ديگران را داراست. اين كلمه ريشه در زبان يوناني به معناي «چيزي كه تقليد شده» دارد. پيروان اين انديشه ميم را از آن رو كه توان همانندسازي و پاسخ به فشارهاي انتخابي را داراست، به عنوان معادل ژن در فرهنگ مي‌شناسند كه شامل نغمه‌ها، باورها(به ويژه باورهاي مذهبي) و مد لباس است.
در جناح اشتاين بروك نيز همين طور به نظر مي‌رسد اما در اينجا اگر چه نظرات مثبت تري وجود دارد. در صورتي كه يك كاربر گواه صداقت اشتاين بروك در برنامه انتخاباتي اش باشد در مجموع تصويري شايسته تامل وجود خواهد داشت.
به او اين اتهام نسبت داده مي شود كه به عنوان واكنش به قضيه رسوايي جاسوسي اينترنتي آژانس امنيت ملي آمريكا نارضايتي و خشم را آشكار و علني ساخت. حزب سوسيال دموكرات گناه را به گردن ديگران مي اندازد و مي گويد همين باعث شد كار براي اشتاين بروك سخت تر شود.
نتيجه بررسي رويكرد كانديداها در صفحات فيسبوك
نه مركل و نه اشتاين بروك عكس العملي نسبت به پست هاي خوانندگان كه نااميدي، دلسردي و ياس را دربرداشت، نشان نمي دهند. در حالي كه در اينجا هر دو سياستمدار مي توانند اثبات كنند كه منظور آنها از احساس ما بودن و نزديكي به مردم، جدي است و به اين ترتيب احساس جمعي به وجود آورده و نقل قول كساني كه راي نمي دهند و معتقدند كه آنها كه آن بالا نشسته اند هر كاري كه خودشان مي خواهند انجام مي دهند را در گامي فراتر كمرنگ مي سازد.
به اين ترتيب بايد گفت در حال حاضر فيسبوك و تویيتر در مبارزات انتخاباتي ۲۰۱۳ آلمان تنها يك نقش حاشيه اي در تركيب ارتباطاتي هر دو حزب مردمي بازي مي كند.
انتهای پیام/.
