فرصت فضای مجازی در حوزه تعلیم و تربیت
محمد آزین پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت در یادداشتی نوشت:
دو مانع بزرگ موجود پیش روی فعالیتهای خصوصی و مردمنهاد در حوزههای مختلف از جمله حوزه تعلیم و تربیت، وجود رقیب بزرگی و رقیب بزرگ دیگری یعنی ابر کسب و کارهای بخش خصولتی یا خصوصی است.
یکی از اقدامات تنظیمگرانهای که توسط حاکمیت برای کمک به رشد مجموعههای کوچک و متوسط، قابل اجراست، قرار دادن مشوقهای موقت برای حضور در میدان واقعی به ازای رعایت شرایط ویژهای توسط این مجموعههاست. در این میدان است که عیار مجموعهها آشکار میشود. سپس امکان ارزیابی محتوایی و عملکردی توسط حاکمیت فراهم میشود و حاکمیت میتواند در صورت نیاز از توان اثبات شده مجموعههای موفق در این آزمون برای وارد کردن نوآوری به بدنه نظام رسمی بهرهمند شود.
مواجهه واقعی سه رکن مدرسه و معلم، بخش خصوصی و مردمنهاد، و بخش حاکمیتی نظام تعلیم و تربیت میتواند کشور را یک گام بهسوی تنظیم درست روابط این سه بخش پیشببرد و فهم و توان حکمرانی حاکمیت را یک پله ارتقاء دهد.
در مقابل، رویآوردن به راهحلهای همیشگی که تصدیگریهای بزرگ و ناکارآمد دولتی است، علاوه بر تحمیل هزینه زیاد، ایجاد رانت و کارایی پایین، اثر قابل توجهی در تنظیم روابط حاکمیت با مردم و تقویت بخش خصوصی و مردمنهاد در تصدیگری امور نخواهد داشت.
تهدید پیشآمده برای نظام تعلیم و تربیت که ناشی از شیوع ویروس کروناست، توجه مسؤولان و مردم را به بهرهگیری واقعی از فرصتهای فضای مجازی در حوزه تعلیم و تربیت جلب کرده است. این یک میدان واقعی است، لذا ظرفیتهای واقعی بازیگران در این میدان آشکار خواهد شد.
پیشنهاد مشخص برای بهرهمند شدن از این فرصت در ادامه میآید. نظام آموزش و پرورش طی فراخوانی عمومی یا فراخوان محصولات و خدمات دارای مجوز از دفتر تکنولوژی آموزش محصولات دارای ظرفیت پشتیبانی از فرآیند تعلیم و تربیت در ایام تعطیلی مدارس را شناسایی نماید.
در این مرحله میتوان با اعمال قیدی مجموعههای بزرگ که دسترسی مناسبی به مخاطب دارند را از این فهرست حذف کرد یا این مجموعهها را هم وارد بازی کرد. سپس فرصت برابری برای معرفی آندسته از مجموعههایی که حاضر به ارائه خدمات رایگان برای دورهای مشخص مثلا تا پایان خردادماه سال ۹۹ هستند به مدارس دولتی و معلمان رسمی را فراهم آورد. همزمان پروژهای برای ارزیابی کیفیت و کارایی این محصولات و خدمات اجرا شود.
این راهکار میتواند به شکل یک سایت مرجع که توسط آموزش و پرورش به معلمان و مدارس معرفی میگردد، پیادهسازی شود. این سایت خدمات و محصولات موجود را بر حسب قابلیتهایشان دستهبندی و برای مخاطب قابل جستجو میکند. معلمان و مدارس با مراجعه با این سایت، و انتخاب دستهبندی مدنظر خود (برای مثال مقطع دبستان، مدیریت کلاس، ارسال تکلیف) محصولات متناسب را میبینند و با مطالعه توضیحات، گزینه مورد نیازشان را انتخاب میکنند.
یکی از نیازهای فرعی اما مهم سرویسهای مبتنی بر فضای مجازی، تأمین زیرساختهای متناسب با حجم کاربران است. برای بالا بردن بازدهی و موفقیت این طرح پیشنهاد میشود این پشتیبانی با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش و وزارت ارتباطات در ایان تعطیلی مدارس به صورت رایگان در اختیار سرویسها قرار گیرد.
با یاری خدا این سازوکار ما را به استفاده موثرتر و کاراتر از ظرفیتهای فضای مجازی در نظام تعلیم و تربیت نزدیکتر خواهد کرد و تهدید پیشآمده را به فرصتی کمتکرار تبدیل میکند. تولیدکنندگان با شرایط واقعی مواجه میشوند، معلمان و مدارس بر اساس کیفیت محصول یا خدمت مورد نظر را گزینش میکنند و حاکمیت ضمن تحکیم جایگاه حکمرانی خود به فهم و ارزیابی بهروزتری از فضای فناوریهای آموزشی مجازی دست پیدا میکند.
/فارس/