حصر ترامپ در شبکه‌های اجتماعی، چرا و چگونه؟
مجازیست–با حکمرانی در فضای مجازی آمریکا آشنا شوید.
آخرین قسمت از فصل اول غیرمجاز، به موضوع انتخابات آمریکا و برخورد شبکه های اجتماعی با ترامپ؛با حضور خانم ثمانه اکوان، پژوهشگر و تحلیلگر آمریکا پرداخت .
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، حذف توییت‌های ترامپ حتی حذف خود ترامپ از شبکه‌های اجتماعی و بالاتر از همه اینها حذف شبکه‌های اجتماعی منتسب به هواداران ترامپ، مسائلی است که این روزها همه را شوک کرده است، کشوری که به‌اصطلاح مهد دموکراسی است امروز با چالش‌هایی در حوزه شبکه اجتماعی و فضای مجازی مواجه است، دربارۀ آمریکا و مسائلی که در این کشور به وجود آمده امروز با خانم «سمانه اَکوان» پژوهشگر و کارشناس مسائل آمریکا صحبت می‌کنم.
ـ‌در آمریکا چه خبر است؟
سال ۱۸۱۴، آخرین باری بوده که کنگره اشغال شده آن هم زمان جنگ انگلیس و آمریکا بوده یعنی عامل بیرونی کنگره را اشغال کرده است، در تاریخ آمریکا چنین چیزی بی‌سابقه است.
ـ معادل این اتفاقات را هم در ایران تجربه کردیم و هم در انگلیس سال ۲۰۱۰ شورش‌های انگلیس اتفاق افتاد و همۀ اینها را هم با شبکه‌های اجتماعی مرتبط می‌دانستند، با توجه به اتفاقاتی که اخیراً افتاد و حساب‌های ترامپ خیلی محدود شد و دسترسی ترامپ به هواداران و شبکه‌های اجتماعی مسدود شد، چقدر این حوادث متاثر از شبکه‌های اجتماعی است و چقدر شبکه‌های اجتماعی در این محدود کردن‌ها حق داشتند؟
رسانه‌ها در آمریکا خیلی مهم هستند، رسانه‌های سنتی مانند روزنامه‌ها و تلویزیون‌ها تا حدی مهم است و در سال‌های اخیر به دلیل اینکه مردم اعتمادشان را به این رسانه‌ها از دست دادند یک مقدار اهمیت‌شان کاسته شده ولی رسانه‌های شبکه‌های مجازی و رسانه‌های اینترنتی اهمیت خیلی بیشتری پیدا کردند، تاثیرگذاری آن هم خیلی زیاد است به دلیل اینکه هر کدام‌شان وابستگی‌های حزبی و جناحی خودشان را دارند و سعی میکنند براساس منافع آنها عمل بکنند. ترامپ در سال ۲۰۱۶ رسانه‌ها را همراه خودش نداشت، دموکرات‌ها آنها را مسخره می‌کردند و می‌گفتند این آدم سیاست نیست آمده مثلاً یکسری در کارنامه کار‌ش‌اش اضافه کند و خودش را به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری مطرح بکند و اصلاً هم برایش مهم نیست که پیروز شود یا نه، خودش هم در کتاب آتش خشم مایکل ووولف، گفته بود خودش هم دقیقه ۹۰ باورش نمی‌شد که پیروز انتخابات باشد. درنهایت ترامپ رسانه‌ها را همراه خودش نداشت و تنها رسانه‌ای که بود فاکس‌نیوز بود که آن هم رسانه جمهوریخواهان بود و مجبور از نامزد جمهوریخواهان بالاخره دفاع کند و درنهایت تصمیم گرفت از شبکه‌های اجتماعی مخصوصاً توییتر استفاده کند، مانند سایر رهبران جهان هم از توییتر استفاده نکرد، آنها خیلی رسمی برخورد میکنند ترامپ ساعت ۵، ۶ صبح از روی عصبانیت به هر کسی انتقاد داشت سریع مطرح میکرد و به صراحت برخورد میکرد و مانند یک آدم عادی برخورد میکرد وخیلی‌ها به توییت او اعتراض داشتند و همین هم باعث شد که توجه مردم جلب شود، ۸ میلیون‌نفر جمعیت دنبال‌کنندۀ صفحه ترامپ جمعیت کمی نیست، در همان زمان هم از لحاظ اقتصادی هم گفتند، حضور ترامپ در توییتر حدود ۲ میلیارد دلار به سرمایه‌های ترامپ اضافه کرد اینقدر مهم بود؛
ـ چگونه؟
به خاطر اینکه فعالیت داشت، مردم می‌رفتنند فالوو می‌کردند، می‌دیدند، تاثیرگذاری داشت اصلاً توییتر را به عنوان یک شبکه مجازی خیلی خاص در بین شبکه‌های مجازی دیگر بالا آورده بود، مثلاً توییتر بود، اینستاگرا م بود، فیسبوک بود و یا شبکه‌های اجتماعی دیگر، توییتر به عنوان رسانه‌ای که رهبران دنیا از آن استفاده میکنند حالا ترامپ به صورت خاص دارد از آن استفاده می‌کند اصلاً سهامداران ارزش بیشتری برای آن قائل بودند، درنهایت این شد که؟؟؟گفتند تنها سلاحی که ترامپ دارد چه در زمان انتخابات ۲۰۱۶ و چه در طول دوران ریاست‌جمهوری‌اش توییتر است، رسانه‌ها که همیشه با او مشکل داشتند مثلاً چند بار خبرنگار سیانان را از خاک سفید را بیرون کردند با خبرنگار واشنگتن‌پست دعوای لفظی میکرد، به خبرنگار نیویورک‌تایمز فحش می‌داد یعنی همۀ آنها را اخبار جعلی می‌دانست یعنی می‌گفت اینها دارند علیه من اخبار جعلی تولید میکنند. درنهایت این شد که شبکه‌های مجازی خیلی بین مردم معروف و محبوب شد و در انتخابات ۲۰۲۰ به جای اینکه رسانه‌های جریان اصلی مثل روزنامه‌ها یا تلویزیون‌ها خیلی پیشرو باشند، شبکه مجازی پیشرو بود.
ـ در انتخابات ۲۰۲۰ اتفاقی که افتاد این بود که عملاً شبکه‌های اجتماعی تصمیم گرفتند چه چیزی را منتشر بکنند و چه چیزی را منتشر نکنند، این تصمیم از کجا آمده بود؟ آیا تصمیم خودشان بود؟ یا قانونی به آنها ابلاغ شده بود؟
دو بخش دارد یکی راجع به قانون کنترل اینترنت در آمریکا است، به یک بخش آن ۲۳۰ گفته می‌شود که یکبار باید راجع به آن مفصل صحبت کنیم. دهه ۹۰ میلادی سال ۱۹۹۶ بود که اینترنت کم‌کم راه افتاده بود و سایت‌های اینترنتی راه افتاده بودند و مردم مراجعه می‌کردند یکی از نمایندگان کنگره یک پرونده آبی‌رنگی دستش بود و آمد صحبت کرد و گفتش من شرم دارم محتویات عکس‌هایی که داخل این پرونده است را به شما نشان بدهم اینها همه سایت‌های پورنوگرافی است که بچه‌های ما به اینها دسترسی دارند و ما باید یک فکری به حال این قضیه بکنیم، اینترنت دارد به شدت گسترش پیدا می‌کند مخصوصاً اینکه در اینترنت و فضای مجازی سرچ کنند و اینها در دسترس آنها است، اینها باید کنترل شود، قانونی تصویب کردند که پلتفرمها یا سایت‌ها هر داده یا محتوایی را منتشر میکنند خودشان مسئول آن باشند؛
ـ‌چیزی که الان در ایران اتفاق می‌افتد؟
تقریباً چنین چیزی در مورد سایت‌ها چون آن زمان هنوز شبکه‌های مجازی که مردم با هم در ارتباط باشند یا کسی به عنوان یک آدم عادی بتواند در آن مطلب بگذارد خیلی کمتر بود و معمولاً سایت‌ها یا شرکت‌های حقوقی که از لحاظ حقوقی به عنوان یک شخص حقیقی و حقوقی مطرح می‌شدند آنها می‌توانستند. آنها قانون را تصویب کردند ولی بعد دو تا از نمایندگان کنگره که خیلی سعی داشتند آن طرف شرکت‌ها را هم ببینند و حق و حقوق آنها را هم مطرح بکنند گفتند نمی‌شود، هر چیزی که در سایت‌های مختلف منتشر میَشود اصل شرکت زیر سوال برود و ما باید یک قانونی بگذاریم که بتواند جامع باشد و در آینده هم بتواند به کار برود، آن بخشی که اینها پیشنهاد دادند بخش ۲۳۰ است، این بخش می‌گوید بله پلتفرمها در قبال محتوایی که در آنها تولید می‌شود مسئول هستند ولی دو بخش دارند، یک بخشی می‌گویند ؟؟؟ یا شمشیر، یک بخشی می‌گوید شیلد یا سپر، بخش شمشیر می‌گوید این پلت‌فرم ها یا سایت‌ها باید در برابر محتوایی که در آنها منتشر می‌شود مسئولیت داشته باشد و محتوای نامناسب را حذف کنند، این جزء قانون است، بخش سپر می‌گوید وقتی که این کار را انجام می‌دهند کسی نمی‌تواند از اینها به عنوان یک پلت‌فرم شکایت بکند یعنی اگر یک محتوایی در اینترنت علیه شما منتشر شود؛
ـ این منوط به آن است یعنی اگر آن اتفاق افتاد کسی نمی‌تواند؛
بله درواقع دو کفه ترازو است که ممکن است بعضی‌ها این طرف به شمشیرش خیلی تاکید داشته باشند و بعضی‌ها آن طرف به سپرش تاکید داشته باشند. طی زمان بیشتر توجه‌ها به دلیل اینکه می‌گفتند آزادی بیان در آمریکا است و جزیی از قانون اساسی آمریکا است، آمدند به بخش ۲۳۰ انتقاد کردند و گفتند که شما نباید جلوی پلتفرمها را بگیرید هر کسی هر چیزی بخواهد، چون آزادی بیان در آمریکا است می‌تواند منتشر بکند و کسی هم از لحاظ حقوقی نمی‌تواند پیگیر آن باشد. خیلی کفه به سمت سپر رفت، یعنی آنها در برابر اینمصونیت پیدا کردند.
در سال ۲۰۲۰ کنگره یک جلسه‌ای قبل از انتخابات برگزار کرد و اتفاقات زیادی افتاده بود در ماجرای کرونا دولت آمریکا به عنوان کسی که اخبار جعلی در رسانه‌های آمریکا منتشر می‌کند شناسایی شد، ترامپ در هفته‌های اول می‌گفت این فتنه‌ای است که دموکرات‌ها علیه من به پا کردند اصلاً کرونا وارد آمریکا نشده است، چیزهایی که مطرح شد (وایتکس بخورید) که خیلی هم مطرح شد، یا اینکه مثلاً می‌گفت مانند آنفولانزا می‌ماند، آنفولانزا سالی ۳۰ هزار نفر کشته می‌گیرد و این هم روی آن و چیز خاصی نیست! و این نگرانی این شد که ممکن است که دولت آمریکا مروج این اخباری جعلی باشد و به همین خاطر کنگره قبل از انتخابات یک جلسه‌ای تشکیل داد چون در مورد انتخابات هم می‌ترسیدند که ترامپ با توسل به شبکه‌های اجتماعی بخواهد آشوب به پا کند، گرو‌ه‌های دیگری هم بودند که آمده بودند از ترامپ طرفداری کرده بودند مثلاً در همان جریان انتخابات هم با اسلحه در خیابان‌ها می‌آمدند. یک جلسه‌ای با روسای پلتفرمها برگزار کردند، رئیس فیسبوک، رئیس توییتر و اینستاگرام و از آن جلسه داده خاصی بیرون نیامد یعنی اطلاعات خاصی بیرون نیامد ولی این مشخص شد که به شدت آنها را تحت فشار گذاشتند که جلوی اخبار جعلی را بگیرند.
بعد از اینکه اینها از جلسه بیرون آمدند خو دشان با همدیگر با همکاری هم یک دستورالعمل منتشر کردند که ما به دلیل اینکه امنیت ملی زیر سوال نرود یکسری اقدامات را برای کسانی که در شبکه‌های اجتماعی ما فعال هستند مطرح کردیم مثلاً فیسبوک اعلام کرد من اخبار آگهی‌های تبلیغاتی که در آنها از اخبار جعلی استفاده شده باشد را محدود می‌کنم و کلاً کمتر آگهی انتخاباتی می‌گیرم چون می‌دانستم بالاخره ترامپ در فعالیت در شبکه‌های مجازی خیلی جلوتر از بایدن است، از آن طرف توییتر اعلام کرد من ری‌شیر کردن پست‌ها را بدون اینکه کامنتی روی ری‌شیر گذاشته شود، آنها را محدود می‌کنم که ربات‌ها یا کسانی که فقط می‌آیند یکسری اخباری جعلی را فقط منتشر میکنند، جلوی آنها گرفته شود یا یکسری دستورالعمل‌های دیگری که برای خودشان درنظر گرفتند مثلاً گفتند برچسب می‌زنیم، همین الان اگر شما یک پستی را به زبان انگلیسی در اینستاگرام منشتر کنید که راجع به کرونا باشد، زیر آن یک برچسبی می‌آید که اگر بخواهید اطلاعات درست و موثق راجع به کرونا داشته باشید به مثلاً مرکز سی‌دی‌سی یا مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا مراجعه کنید و بعد همان را بزنید وارد سایت سی‌دی‌سی یا بهداشت جهانی می‌شوید.
آمدند اینها را اعلام کردند، بعد از مدتی نتیجه انتخابات که مشخص شد فضا خیلی متشنج شد از قبلش هم به دلیل اعتراضاتی که به قتل جورج فلوید صورت گرفته اعتراضاتی وجود داشت و فضا در شبکه‌های اجتماعی خیلی تنش‌آمیز بود، روزی که معترضان دم کاخ‌سفید بودند که فردا ترامپ دم کاخ‌سفید آمد و به کلیسا رفت، شبکه‌های اجتماعی در اطراف کاخ‌سفید کلاً قطع شده بود و کسی نمی‌‌توانست، یک روز که سه‌شنبه بود گفتند سه‌شنبه سیاه است اصلاً معترضان در اینترنت دیده نمی‌شود و همۀ اینها را محدود کرده بودند.
ـ این هم توسط شبکه‌های اجتماعی اتفاق افتاده بود؟
این توسط دولت آمریکا اتفاق افتاده بود که آن محدوده را اصلاً بسته بود که آنها دسترسی به اینترنت و شبکه‌های مجازی نداشته باشند ولی این کاری بود که نمی‌توانستند ادامه بدهند به دلیل همان اصل قانون اساسی که مقابله با آزادی بیان را جرم می‌دانند، به همین دلیل پلتفرمها آمدند غیر از این دستورالعمل‌های خودشان گذاشتند خیلی شدیدتر برخورد کردند یعنی اگر بخواهیم بخش ۲۰۳۰ را درنظر بگیریم سمت شمشیر رفتند گفتند ما این را کنترل می‌کنیم که حداقل احزاب سیاسی بعد از آن از ما شکایت نکنند، چون کنگره تهدید کرده ما این راه را برای شما باز می‌کنیم، دموکرات‌ها خیلی معتقد بودند که آن بخش شمشیر باید فعال شود، یعنی آنها باید مسئولیت‌پذیر باشند و بخصوص در مواردی که به منافع و امنیت ملی مربوط است یا حتی به کارهای تروریستی مربوط است بتوانند شکایت بکنند. جمهوریخواهان می‌گفتند نه اصلاً چنین پناهی یا چنین سپری در مقابل اینها وجود ندارد و یک چنین شمشیری هم وجود ندارد و هر کسی آزاد است هر چیزی که می‌خواهد بیان کند.
ـ پس وقتی ترامپ می‌کند ۲۳۰ را باید برداشته شود دارد به قسمت سپر آن اشاره می‌کند یعنی آزادی بیان اتفاق افتاد؛
دارد به قسمت شمشیرش اشاره می‌کند که شما اولاً نمی‌توانید حذف کنید بعد هم نمی‌توانید شکایت کنید درواقع هر دو قسمت است می‌گوید آزادی بیان وجود دارد و هر کسی بخواهد هر حرفی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند بزند.
ـ این را به خاطر خودش می‌گوید که بتواند حرفش را در شبکه‌های اجتماعی بزند و طرفدارش را بگیرد؛
همین هم است ولی جمهوریخواهان کلاً معتقدند که چنین اتفاقی باید بیفتد چون این را مخالف قانون اساسی می‌دانند ولی دموکرات‌ها نه.
ـ یک باوری در جامعه نخبگانی وجود دارد که شبکه‌های اجتماعی به دموکرات‌ها نزدیکترند تا به جمهوریخواهان، واقعیت دارد؟
دقیقاً واقعیت دارد چون وقتی که کل سیستم روند برخوردشان با توییت‌ها ترامپ و توییت‌های کل جمهوریخواهان و یا کارمندان کاخ سفید را نگاه کنید کاملاً مشخص است که دارند یک بغض و کینه‌ای را در کارهایشان اعمال میکنند مثلاً زمانی که آمدند هفته پیش سر موضوع حمله به کنگره، توییتر اعلام کرد ما تا زمانی که این رای الکتروال در کنگره اعلام شود ما دسترسی ترامپ را محدود می‌کنیم ولی بعد هم اعلام کردند که کلاً حذف شود؛
ـ فقط توییتر نبود فیسبوک و اینستاگرام؛
تعلیق کردند ولی کل توییت‌های ترامپ را هم حذف کردند یعنی به نوعی میَشود گفت دارند تاریخ ۴ سالۀ اخیر آمریکا را حذف میکنند الان خیلی از ؟؟ آمریکایی در شبکه‌های مجازی می‌گویند خیلی فضای سیاسی و رسانه‌ای آمریکا شبیه رمان ۱۹۸۴ جورج اورول شده است، چطوری آنها تمام تاریخ را می‌گشتند جایی را که نمی‌خواستند حذف می‌کردند اینها آمدند همین کار را کردند.
ـ توییتر در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد تمام توییت‌های آن اکانت ریاست‌جمهوری را به اکانت اوباما منتقل می‌کند ولی اینجا کلاً همه را حذف کرد حتی ترامپ هم با اکانت ریاست‌جمهوری پیام داد باز هم حذف شود؛
مسالۀ امنیت مالی مسالۀ مهمی برای آنها است مخصوصاً دموکرات‌ها، بالاخره همان اوباما آمد صحبت کرد، هم بایدن صحبت کرد، کلمه‌ای هم که هر دو استفاده کردند این بود که برای آمریکا آبروریزی جهانی بود، آمریکا خودش را قدیمی‌ترین دموکراسی جهان می‌داند و واکنش رهبران کشورهای دیگر هم به این حوادث اخیر نشان میدهد که مثلاً مکرون به زبان انگلیسی می‌گوید آمریکا دموکراسی ما بوده و ما به آن اعتماد و اطمینان داشتیم که این دموکراسی پابرجا می‌ماند و این حمله به ارکان دموکراسی در آمریکا بوده است. این است که اینها سال‌های سال این دموکراسی را الگو کرده بودند و به زور داشتند در کشورهای دیگر پیاده می‌کردند حتی با جنگ، مثلاً افغانستان، عراق، سوریه یا هر جای دیگر داشتند این را پیاده می‌کردند اینکه الان خودش از درون دارد دچار فروپاشی می‌شود و دچار انتقاد شدید می‌شود که این دموکراسی نیست خیلی برایشان مهم است به خاطر همین است که مرکل می‌آید صحبت می‌کند، مکرون، جانسون صحبت می‌کند و کلاً آن سیاست غربی یا دموکراسی غربی را تقویت میکنند.
ـ ترامپ یک گزینه‌ای داشت که از آن استفاده کند ولی آن را هم محدود کرد مثل تیکتاک و وی‌چت، چون قانون اینترنت پاک را تصویب کردند و مسائل بعد از آن شروع شد، چرا از آن استفاده نکرد و اینکه چرا آمریکا سمت محدود کردن اپلکیشن‌های چینی رفت؟
چند مساله است یکی ماجرای جنگ تجاری با چین است و مخصوصاً تیکتاک و وی‌چت در آمریکا خیلی طرفدار دارند یعنی نسل جدید آمریکایی همۀ نوجوان‌ها در تیکتاک هستند یعنی اینستاگرام، توییتر و فیسبوک در آمریکا اینقدر طرفدار ندارد این اتفاقاً برای آمریکا تهدید امنیت ملی است، در کتاب خاطرات بولتن می‌گوید دموکرات‌ها کلاً راجع به امنیت سایبری و کلاً موجودیت آمریکا در فضای سایبری خیلی اهمیتی قائل نبودند که بخواهند سیاست‌گذاری کنند، بولتون یک سند امنیت ملی می‌نویسد و منتشر می‌کند و ترامپ هم آن را اعلام می‌کند و مطرح می‌کند فضای سایبری آنطور که دموکرات‌ها مطرح می‌کردند یک فضای امن نیست اتفاقاً یک فضای ناامن است و دیدگاه امنیتی نسبت به آن فضا پیدا میکنند و خودش در خاطراتش می‌گوید اگر از طریق فضای اینترنتی یا فضای سایبری به ما حمله می‌شد، براساس این سند تصمیم گرفته شده بود که حالت تهاجمی داشته باشیم، بعد می‌گوید ما زمانی که بعضی موقع‌ها زیرساخت‌ها آمریکا هدف قرار می‌گرفت یا به ما حمله سایبری می‌شد ما هم حمله متقابل می‌کردیم، منتها طرفی که به ما حمله کرده بود می‌دانست آمریکا دارد این کار را می‌کند ما هم می‌دانستیم که داریم چه می‌کنیم اما به دلیل مسائل امنیتی هیچ موقع اینها منتشر نشد که ما چه کارهایی کردیم، دیدگاه امنیتی به فضای مجازی چقدر در این دوره گسترش پیدا کرد جنگ تجاری با چین هم بود و در مورد پرونده دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ هر چقدر اینها پرونده تشکیل دادند و به دادگاه رفتند و آمدند و بررسی کردند بالاخره چیزی پیدا نکردند، ترامپ معتقد بود که دموکرات‌ها نمی‌خواستند من طعم پیروزی را بچشم و به همین خاطر همان روزهای اول شروع کردند گفتند دخالت روسیه است و تو عامل روسیه هستی.
در مورد چین و الان هم که دارد این کارها را می‌کند یک اقدام تلافی‌جویانه علیه دموکرات‌ها دارد انجام میدهد و می‌گوید الان بایدن پیروز شده، من اجازه نمی‌دهم طعم پیروزی را بچشد، آنقدر بحران برایش به وجود می‌آورم که این کار را نکند. در مقابل چین هم غیر از آن ماجرای تجاری، ماجرای امنیتی هم بود آن ماجرای نسل جدید اینترنت (۵G) چین خیلی پیشروتر بود و این هم برای اقتصاد آمریکا و هم سیاست آمریکا خیلی تهدید بود. در مورد وی‌چت و تیکتاک هم به این نتیجه رسیده بودند که این نرم‌افزارها یکسری اطلاعات را از بین نوجوانان آمریکایی جمع‌آوری می‌کند که ممکن است بعداً برای اهداف دیگر استفاده شود این هم البته هنوز تایید نشده و چین هم زیربار آن نرفته است.
ـ انگار چنین اتفاقاتی هم برای واتساپ و فیسبوک دارد می‌افتد؛
چون فیسبوک واتساپ را خریده بود، در فیسبوک چون پلت‌فرم قدیمی‌تری است مردم با شماره تلفن وارد نمی‌شدند و با ایمیل وارد می‌شدند ولی در واتساپ چون با شماره تلفن وارد می‌شوند تمام اطلاعات باید وارد فیسبوک شود و شما اگر لینک بین واتساپ و فیسبوک را قطع بکنید دیگر دسترسی‌تان به واتساپ را از دست می‌دهید و این هم یک عامل امنیتی است می‌خواهند کسانی که در شبکه‌های مجازی فعال هستند را از طریق تلفن و ایمیل‌شان ظاهراً نمی‌توانستند چندان ردیابی کنند از طریق تلفن‌شان می‌خواهند بدانند کیست و دارد چه می‌کند، به خاطر همین رفتار آمریکا در برابر شبکه‌های مجازی؛
ـ این از دید امنیتی‌شان ناشی شده است؛
بله بخصوص الان در دوران دموکرات‌ها که از داخل ضربه خوردند از این به بعد هم بیشتر می‌شود یعنی خیلی امنیتی‌تر رفتار میکنند.
ـ دموکرات‌ها در تعامل با رسانه‌های اجتماعی خیلی تجربه زیادی دارند نمونه‌اش انگلیس و ایران بود حتی در نمونه ایرانش داشتیم که خواسته بودند آپدیت‌های توییتر را به خاطر اتفاقات به تعویض بیفتد، یا حتی در انگلیس پلیس بریتانیا برای گرفتن شورشی‌ها یا منحرف کردن آنها از توییتر استفاده کرد، در آمریکا یک مقدار مساله برعکس شد به جای استفاده از شبکه اجتماعی برای کنترل آشو‌ب‌ها عملاً با حذف و سانسور و با این رویکرد جلو آمدند، دلیل این مغایرت چیست؟
یکی از دلایل این است کسی که گفته است مردم به خیابان بریزند دولت است یعنی خودش شخص ترامپ است و تجمع کردن در آمریکا منع قانونی ندارد، شما می‌توانید جلوی در کنگره و کاخ سفید تجمع کنید و کسانی که اتفاقاً در آن تجمعات هستند را میتوانند شناسایی بکنند ولی طرف نمی‌تواند کاری انجام بدهد، مثلاً کسی که در اطراف خیابان‌های اطراف کنگره بودند کاری انجام نداده کسانی که وارد کنگره شدند و اتفاقاً از طریق پست‌های شبکه‌های اجتماعی دارند این افراد را پیگیری میکنند یعنی فردی را که روی صندلی نانسی پلوسی نشسته بود از طریق پستی که خودش در اینستاگرام گذاشته بود پیدا کردند و خانه او را پیدا کردند و او را در آرکانزاس دستگیر کردند یا آن کسی که با کلاه وایکینگ‌ها بود را دیروز دستگیر کردند به خاطر اینکه خودشان در شبکه‌های اجتماعی پست گذاشته بودند، البته این مطرح بود که چون کرونا است و ماسک است، شاید خیلی‌ها با ماسک بخواهند وارد شوند که به ضررشان شد و خودشان اصلاً به ماسک و کرونا اعتقادی نداشتند و همینطوری رفتند و چهره‌شان کاملاً قابل شناسایی بود. الان هم دولت آمریکا دارد از همین‌ها استفاده می‌کند، یعنی چهره‌هایشان را در رسانه‌ها منتشر می‌کند و می‌گوید در شبکه‌های مجازی ببینید چه کسانی هستند آنها را شناسایی کنید و بگویید چه کسانی هستند تا ما آنها را دستگیر کنیم.
ـ جمهوریخواهان می‌خواهند کاری بکنند که شبکه اجتماعی داشته باشند؟
جمهوریخواهان با ترامپ فرق دارند، یعنی الان کاملاً مسیرشان جدا شده است، الان فضا اینقدر دچار تنش شده که در رسانه‌ها مطرح کرده بودند که نمایندگان جمهوریخواهی که در مجلس از ترامپ حمایت می‌کردند باید یک طوری یک قانونی پیدا کنیم یک طوری اینها را برکنار کنیم یا باید به ملت بگوییم دفعه بعد به اینها رای ندهند مخصوصاً در سنا، این خیلی مهم است و باعث می‌شود خیلی‌ها عقب‌نشینی بکنند و خیلی‌ها دیگر طرف ترامپ نباشند. مسالۀ اشغال کنگره هم آنقدر به مساله امنیتی تبدیل شده بود که الان تقریباً تمام گروه‌ها دارند متحد می‌شوند که نه این کار اشتباه بود، آبروی آمریکا را در تاریخ و در مقابل تمام کشورهای جهان برد و باید با این مساله برخورد بشود، باید کسی که دستور داده بود این کار صورت بگیرد برخورد شود. در بین نمایندگان کنگره یکسری هم هستند که هنوز همچنان طرفدار ترامپ هستند و آنها همچنان دارند با او همکاری میکنند، من چند وقت پیش دیدم که ترامپ گفته بود اگر بخواهم بعد از دوران ریاست‌جمهوری کنار بکشم به فکر تاسیس رسانه هستم چون با فاکس‌نیوز هم حتی دعوا کرده بود، چون زمانی که ترامپ داشت درباره تخلف در انتخاب صحبت میکرد سیانان و فاکس‌نیوز وسط صحبت‌هایش قطع کرد و همه می‌گفتند چرا فاکس‌نیوز قطع کرد؟ ترامپ می‌خواست رسانه ایجاد کند، رسانه هم تلویزیون سازکار خودش را دارد، نهاد کنترل‌کنندۀ رسانه‌های سنتی مانند تلویزیون و روزنامه‌ها وجود دارد ولی هنوز قانون خاصی برای شبکه‌های اجتماعی وجود ندارد، شبکه اجتماعی ایجاد کردن برایش راحت‌تر است، تنها چیزی که باعث میَشود اگر یک شبکه اجتماعی ایجاد کند و از طریق آن صحبت‌هایش را مطرح کند این است که مشمول بخش ۲۳۰ بشود یعنی در همان قانون قبلی بیایند بگویند نه تو خلاف امنیت ملی عمل کردی و ما ممکن است اجازه بدهیم که دیگران از تو شکایت بکنند و میتوانند اینطوری جلویش را بگیرند، دموکرات‌ها، رسانه‌ها یا من می‌گویم دولت عمیق آمریکا، آن ساختار آمریکا دارد سعی می‌کند ترامپ را در تاریکیفرو ببرد و خودشان گفته بودند ترامپ باید از این به بعد محو شود یعنی نه صدایی از او شنیده شود و نه رسانه‌ها با او مصاحبه کنند و نه خبری از او منتشر شود باید محو شود این هم به دلیل اینکه می‌دانند ترامپ بارها اعلام کرده که من پذیرفتم دولت را هم به بایدن منتقل می‌کنم ولی می‌دانم در این انتخابات تقلب شده و در سال ۲۰۲۴ برمی‌گردم و اینها ترس‌شان از این است، اینها اینقدر ترامپ را بمباران رسانه‌ای بکنند که اصلاً از صحنه خارج شود ولی پدیده‌ای مانند ترامپ نیکی هیلی دیروز از ترامپ دوباره حمایت کرد و خیلی‌ها معتقد است ممکن است او بیاید، ایوانکا ترامپ یا پسر ترامپ اعلام کرده بودند که می‌آیند و بین جمهوریخواهان پسرش رای بالایی داشت، پدیده ترامپیسم را نمی‌توانند با این مساله از بین ببرند.
یک نکته جالبی که وجود دارد اکونومیست دیروز یک نظرسنجی منتشر کرد و گفته بود چند درصد از مردم موافق حمله به کنگره بودند و موافق تجمع در مقابل کنگره بودند و چند درصد این کار را خشونت‌بار یا صلح‌آمیز می‌دانستند؟ سه دسته دموکرات‌ها، جمهوریخواهها و مستقل‌ها و کسانی که حمله به کنگره را یک مساله‌ای می‌دانستند که باید پیش می‌آمد چون به نتیجه انتخابات اعترا ض داشتند، ۵۰ درصد جمهوریخواهها موافق بودند و ۲۰ درصد افراد مستقل، این خیلی بالا است یعنی آن ۷۵ میلیون رایی که ترامپ آورده است، یعنی ۷۵ میلیون نفر را همینطوری نمی‌توانند در دریا بریزند و تمام شود برود، اینها همچنان هستند.
ـ یعنی عملاً این نفر نتیجۀ حرف‌های ترامپ در شبکه‌های اجتماعی است؟
نتیجه حرف‌ها، نتیجه عملکرد و بی‌اعتمادی مردم به نتیجه رسانه‌های جریان اصلی است یعنی آنقدر به آنها بی‌اعتماد هستند که ترامپ را کسی که بیرون از این نظام سیاسی است و حالا آمده دارد حرف می‌زند به شدت قبول دارند.
ـ با توجه به اتفاقات اخیر احتمال بی‌اعتمادی به شبکه‌های اجتماعی وجود دارد؟
الان هم است به خاطر همین است که دیروز یکی از مشاورین ترامپ اعلام کرد که ما به طرفداران ترامپ می‌گوییم از فیسبوک و توییتر بیرون بیایند، جو راه افتاده بود که همه بیرون بیایند و هشتگ خداحافظ توییتر، ترند اول آمریکا شد و بعید نیست از آن بیرون بیایند ترامپ هر چقدر سریعتر بتواند آن شبکه‌ای که می‌خواهند را‌ه‌اندازی کند را ایجاد بکند و طرفدارانش را می‌تواند به راحتی جمع بکند.
ـ با توجه به پژوهش‌هایی که شما در این چند سال در مورد دولت آمریکا این اتفاقاتی که در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا افتاد و حذف چهره‌ای که الان رئیس‌جمهور مستقر است، این اتفاقات در کشورهای دیگر هم می‌تواند بیفتد؟ و آیا میتوانند با آن مقابله‌ای انجام بدهند؟
در کشورهای دیگر هم اتفاق افتاده سال ۲۰۲۰ما نمونه‌های بولیوی را داشتیم که از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌خواستند بگویند تقلب شده، رئیس‌جمهور آن مجبور شد خاک کشور را ترک کند و بعد که مشخص شد نه چنین چیزی نبوده دوباره برگشت ولی نتیجه انتخابات را تغییر داد، ونزوئلا بود، ماجرای ۸۸ ایران بود یا حتی ماجرای بهار عربی یک کتابی هم منتشر شد با نام «نقش توییتر در بهار عربی در مصر» یعنی همۀ اینها بوده و از این به بعد هم هر جا که منافع ملی آمریکا در آن صدق بکند، اینها وارد عمل می‌شوند و از همان طریق پی می‌گیرند و مشکل کشورهای دیگر این است که آن پلتفرمها داخل کشورشان نیست مثلاً وقتی توییتر، فیسبوک یا اینستاگرام آزاد است و در ایران استفاده می‌شود وقتی آن پلت‌فرم داخل ایران نیست و نمی‌شود برای آن قانون درنظر بگیریم، الان جرم‌های اجتماعی که از طریق اینستاگرام دارد اتفاق می‌افتد یا پورنوگرافی که آمریکایی‌ها سال ۹۶ در مورد آن نگران بودند و الان در مورد ایران دارد صدق می‌کند، اینها همه در مورد ایران که می‌آید هیچ قانونی بر آن حاکم است و نمی‌توانند کاری انجام بدهند اما چون آن پلت‌فرم داخلی برای آمریکا است و روسای آن داخل آمریکا هستند، به کنگره و احزاب پاسخگو هستند، میتوانند آنها را کنترل کنند.
ـ ترکیه یک قانونی تصویب کرد که شبکه‌های اجتماعی باید یک نماینده داخل ترکیه داشته باشند و ترکیه هر چه گفت آنها اعمال کنند و عملاً یک کنترلی روی شبکه‌های اجتماعی آمریکایی دارد، این چقدر شدنی است؟
بستگی به این دارد که خواستۀ آن کشور چه باشد معمولاً در مواردی که یکدفعه قضیه بحرانی شود مانند کودتای ترکیه شما دیگر نمی‌توانید کنترل کنید ببینید آن شبکه مجازی اجازه فعالیت به کودتاگران داده است یا نه، مگر بعد از آن بررسی کنید ببینید من دیگر اجازه نمی‌دهم توییتر اینجا فعالیت کند. مهم آن نقطه بحرانی است که آن شبکه مجازی در آنجا چه کاری انجام میدهد. در مورد تلگرام در ایران همین اتفاق افتاد گفتند یک دفتر یا یک مسئولی اینجا داشته باشید ما از طریق قانون بتوانیم کنترل کنیم و جلوی محتوای مجرمانه را بگیریم که قبول نکردند و کلاً قضیه کنسل شد. به همین دلیل است که تا آن پلت‌فرم برای آن کشور نباشد نمی‌تواند برای منافع ملی کشور کار کند و نمی‌خواهند و اجازه هم نمی‌دهند.
پایان/
